Bệnh tay chân miệng ở người lớn nguy hiểm không? Cần làm gì để phòng ngừa bệnh?

Trong khi nhiều người vẫn cho rằng tay chân miệng chỉ xảy ra ở trẻ nhỏ, thực tế cho thấy bệnh tay chân miệng ở người lớn cũng xuất hiện ngày càng nhiều, đặc biệt trong các đợt bùng phát dịch. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu kỹ nguyên nhân, biểu hiện, mức độ nguy hiểm và cách phòng ngừa hiệu quả.

Nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng ở người lớn

Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm do virus, phổ biến nhất là nhóm enterovirus, đặc biệt là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71. Đây là các loại virus dễ lây lan qua đường tiêu hóa, tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết cơ thể (nước bọt, phân, dịch mụn nước) hoặc tiếp xúc với bề mặt bị nhiễm virus.

Dù phần lớn người mắc là trẻ nhỏ, nhưng bệnh tay chân miệng ở người lớn hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, phụ nữ mang thai hoặc những người thường xuyên tiếp xúc với trẻ nhỏ mắc bệnh. Người lớn có thể bị lây bệnh thông qua:

• Chăm sóc trẻ đang mắc tay chân miệng.
• Dùng chung vật dụng cá nhân (khăn, chén đũa, điện thoại).
• Tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh trong môi trường sống, làm việc hoặc cộng đồng.

Điều đáng nói là ngay cả khi bệnh tay chân miệng ở người lớn không có triệu chứng rõ rệt, họ vẫn có thể là nguồn lây nguy hiểm trong cộng đồng.

Bệnh tay chân miệng ở người lớn có đặc điểm gì?

Không giống như trẻ nhỏ, bệnh tay chân miệng ở người lớn thường có biểu hiện mờ nhạt, dễ bị nhầm lẫn với cảm cúm, sốt virus hoặc viêm họng thông thường. Tuy nhiên, không nên chủ quan bởi một số trường hợp ở người trưởng thành lại có diễn biến nghiêm trọng hơn, đặc biệt là khi không được phát hiện và điều trị kịp thời. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Sốt nhẹ đến cao;
• Đau họng, mệt mỏi, ăn uống kém;
• Loét miệng (herpangina), gây đau khi nuốt, mất cảm giác ngon miệng;
• Phát ban, mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đôi khi lan ra mông, lưng, bụng và bộ phận sinh dục;
• Nổi hạch, đau cơ, đau đầu, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, buồn nôn);
• Trong trường hợp nặng có thể gây lừ đừ, mê man hoặc mất ý thức.

Khác với trẻ em, bệnh tay chân miệng ở người lớn có thể có biểu hiện nhẹ hoặc thậm chí không có triệu chứng, nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm cao cho người khác. Chính vì thế, phát hiện sớm đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát dịch bệnh.

Bệnh tay chân miệng ở người lớn nguy hiểm như thế nào?

Mặc dù phần lớn các ca bệnh tay chân miệng ở người lớn có thể tự khỏi sau 7 - 10 ngày, một số trường hợp có thể gặp biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí đúng cách.
Những biến chứng nguy hiểm bao gồm:

• Sốc do virus hoặc mất nước nghiêm trọng: Do sốt cao, loét miệng làm người bệnh không ăn uống được.
• Viêm màng não, viêm não: Biến chứng thần kinh nguy hiểm, có thể gây co giật, hôn mê, thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời.
• Viêm cơ tim: Có thể xảy ra trong các ca nặng do Enterovirus 71.
• Suy hô hấp: Gặp ở bệnh nhân có bội nhiễm hoặc phản ứng viêm toàn thân.

Một điểm cần lưu ý là phụ nữ mang thai mắc bệnh tay chân miệng ở người lớn có thể ảnh hưởng đến thai nhi, dù hiếm gặp. Do đó, phụ nữ mang thai cần đặc biệt cẩn trọng nếu có tiếp xúc với người bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Không phải tất cả các trường hợp bệnh tay chân miệng ở người lớn đều cần nhập viện. Tuy nhiên, nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt:

• Sốt cao không giảm sau 48 giờ;
• Loét miệng gây đau nặng hoặc mất khả năng ăn uống;
• Phát ban lan rộng và ngứa dữ dội;
• Dấu hiệu mất nước (khô miệng, tiểu ít);
• Mê sảng, đau đầu dữ dội, rối loạn ý thức.

Đặc biệt, người có bệnh nền mạn tính, hệ miễn dịch suy yếu hoặc phụ nữ mang thai cần thận trọng hơn khi mắc bệnh.

Phòng ngừa bệnh tay chân miệng ở người lớn

Phòng ngừa là biện pháp hiệu quả và thiết thực nhất để hạn chế bệnh tay chân miệng ở người lớn lan rộng trong cộng đồng, đặc biệt là ở môi trường công sở hoặc gia đình có trẻ nhỏ. Một số biện pháp phòng bệnh hiệu quả:

• Vệ sinh cá nhân kỹ càng: Rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn, sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn, chén, muỗng, đồ chơi.
• Vệ sinh môi trường sống: Khử trùng bề mặt thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, điện thoại, bàn làm việc.
• Chủ động cách ly khi nghi ngờ mắc bệnh: Nếu có triệu chứng sốt, loét miệng, phát ban… người lớn cần nghỉ làm, tránh tiếp xúc để hạn chế lây lan.
• Theo dõi sức khỏe bản thân và người xung quanh, đặc biệt khi có đợt bùng phát bệnh tay chân miệng tại khu dân cư, nhà trẻ, trường học.

Trong trường hợp đã mắc bệnh, người lớn cần tuân thủ chỉ dẫn cách ly tối thiểu 24 giờ sau khi hết sốt và các tổn thương ngoài da đã lành, tránh trở lại nơi làm việc quá sớm.

Không còn là bệnh của trẻ em, bệnh tay chân miệng ở người lớn đang dần trở nên phổ biến hơn, đặc biệt khi điều kiện vệ sinh và tiếp xúc cộng đồng ngày càng gia tăng. Việc chủ động nhận biết triệu chứng, theo dõi diễn biến và áp dụng biện pháp phòng ngừa không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn là cách để ngăn ngừa dịch lan rộng trong cộng đồng. Giữ gìn vệ sinh cá nhân, cách ly đúng cách khi có triệu chứng và hiểu rõ mức độ nguy hiểm của bệnh chính là những “lá chắn” quan trọng giúp người trưởng thành an toàn trước căn bệnh này.