Tình trạng nghẹt mũi 1 bên: Các nguyên nhân thường gặp và hướng xử lý hiệu quả

Tình trạng nghẹt mũi 1 bên không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày mà còn có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng phương pháp chăm sóc tại nhà sẽ giúp bạn sớm cải thiện triệu chứng. Cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân gây bệnh và cách cải thiện tình trạng này tại nhà qua bài viết dưới đây.

Nghẹt mũi 1 bên là gì?

Nghẹt mũi một bên là tình trạng tắc nghẽn xảy ra ở chỉ một bên khoang mũi, gây cảm giác khó thở, nặng mũi, hoặc kèm theo tiết dịch nhầy. Khác với nghẹt mũi cả hai bên thường gặp trong cảm lạnh hoặc cúm, nghẹt mũi một bên có thể kéo dài, tái phát nhiều lần và là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề tiềm ẩn như bệnh lý mũi xoang, dị ứng hoặc bất thường về cấu trúc mũi.

Nguyên nhân gây nghẹt mũi 1 bên thường gặp

Tình trạng nghẹt mũi ở 1 bên có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, từ viêm nhiễm thông thường đến các vấn đề liên quan đến cấu trúc mũi. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước đầu quan trọng để có hướng xử lý phù hợp và tránh để bệnh kéo dài. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất gây nghẹt mũi 1 bên:

Viêm xoang

Viêm xoang, đặc biệt là viêm xoang hàm hoặc xoang trán, có thể gây nghẹt mũi 1 bên khi dịch mủ ứ đọng tại một bên xoang. Người bệnh thường cảm thấy đau hoặc nặng mặt tại vùng bên bị ảnh hưởng, kèm theo chảy dịch mũi có màu, đau đầu, giảm khứu giác,.. Đây là nguyên nhân phổ biến và dễ bị nhầm với cảm lạnh nếu không được chẩn đoán đúng.

Viêm mũi dị ứng

Khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, khói bụi, thời tiết thay đổi đột ngột,... có thể làm niêm mạc mũi sưng nề và tiết nhiều dịch. Thông thường cả hai bên mũi đều bị ảnh hưởng, nhưng trong một số trường hợp, viêm mũi dị ứng lại biểu hiện rõ ràng hơn ở một bên.

Lệch vách ngăn mũi

Vách ngăn mũi là cấu trúc chia khoang mũi thành hai bên. Khi vách ngăn bị lệch (do bẩm sinh hoặc chấn thương) luồng không khí sẽ bị cản trở tại một bên, gây nghẹt mũi kéo dài. Tình trạng này thường không tự khỏi và có thể cần can thiệp phẫu thuật nếu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Nhiễm trùng do vi khuẩn phế cầu và các loại vi khuẩn khác

Các vi khuẩn như phế cầu, tụ cầu hoặc liên cầu có thể gây nhiễm trùng khu trú tại xoang, hốc mũi hoặc niêm mạc, gây ra nghẹt mũi 1 bên, kèm theo các triệu chứng như sốt, dịch mũi có mùi, đau họng, ho có đờm. Nếu bạn điều trị chậm trễ, bệnh có thể dẫn đến viêm xoang mạn tính hoặc lan rộng.

Cách xử lý nghẹt mũi 1 bên hiệu quả tại nhà

Tình trạng nghẹt mũi 1 bên khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Trong các trường hợp nhẹ hoặc không do nguyên nhân nghiêm trọng, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp sau để cải thiện triệu chứng ngay tại nhà:

Uống đủ nước và giữ ẩm không khí

Khi cơ thể đủ nước, dịch nhầy trong mũi sẽ loãng hơn, giúp dễ dàng tống xuất ra ngoài và giảm nghẹt mũi. Ngoài ra, việc duy trì độ ẩm không khí ở mức lý tưởng (khoảng 40 - 60%) bằng máy tạo độ ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng cũng giúp niêm mạc mũi không bị khô, hỗ trợ hô hấp tốt hơn.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý là phương pháp đơn giản giúp làm sạch bụi bẩn, dịch nhầy và vi khuẩn trong khoang mũi. Việc này giúp giảm sưng viêm niêm mạc và giảm tình trạng sưng viêm. 

• Cách thực hiện: Dùng bình rửa mũi chuyên dụng hoặc xi lanh không kim, nghiêng đầu và xịt nước muối nhẹ nhàng vào lỗ mũi bên bị nghẹt.
• Tần suất: 1 - 2 lần/ngày, đặc biệt vào buổi sáng và trước khi ngủ.

Xông hơi mũi bằng nước nóng hoặc tinh dầu

Việc xông hơi nước nóng có thể giúp làm loãng chất nhầy, giảm tắc nghẽn và hỗ trợ thông thoáng đường thở. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp thêm một số loại tinh dầu như bạc hà, khuynh diệp, tràm có thể thêm vào nước xông để tăng hiệu quả.

• Cách thực hiện: Cho nước nóng vào tô, nhỏ vài giọt tinh dầu, trùm khăn kín đầu và hít hơi trong 5 - 10 phút.
• Lưu ý: Không nên để mặt quá gần nước nóng để tránh nguy cơ bỏng. Đặc biệt, bạn không nên sử dụng phương pháp này cho trẻ em.

Dùng thuốc xịt thông mũi hoặc thuốc kháng dị ứng

Các loại thuốc xịt mũi chứa hoạt chất co mạch (như xylometazoline, oxymetazoline) có tác dụng làm co mạch máu ở niêm mạc, giảm sưng nề, giúp mũi thông thoáng. Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng thuốc xịt mũi trong thời gian dài vì chúng có thể gây phản tác dụng và tổn thương niêm mạc mũi. Trong trường hợp nghẹt mũi do dị ứng, người bệnh có thể sử dụng thuốc kháng histamin theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là ở trẻ em hoặc người có bệnh nền.

Nếu tình trạng nghẹt mũi kéo dài hay tái phát nhiều lần, dịch mũi đặc, mùi hôi, chảy máu mũi hoặc kèm theo sốt cao, đau mặt, bạn nên thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bên cạnh cách cải thiện trên, việc tiêm vắc xin phòng bệnh do phế cầu góp phần phòng ngừa một số bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên như viêm xoang hoặc viêm tai giữa - vốn có thể gây nghẹt mũi trong một số trường hợp. 

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, cung cấp các loại vắc xin phòng bệnh, trong đó có vắc xin phế cầu, phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Với quy trình tiêm chủng an toàn, các loại vắc xin chính hãng cùng đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, Tiêm chủng Long Châu sẽ luôn đồng hành bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình. Dưới đây là một số loại vắc xin phế cầu tại Tiêm chủng Long Châu, bao gồm:

• Vắc xin Prevenar 13 0.5ml Inj: 1.280.000 đồng/ống.
• Vắc xin Pneumovax 23: 1.440.000 đồng/lọ.
• Vắc xin Vaxneuvance (PCV15): 1.600.000 đồng/lọ.
• Vắc xin Prevenar 20 (PCV20): 1.740.000 đồng/lọ.
• Vắc xin Synflorix Inj 0.5ml: 1.024.000 đồng/ống.

Lưu ý: Giá vắc xin trên mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi theo thời điểm hoặc chương trình khuyến mãi. Để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết, bạn có thể liên hệ Tiêm chủng Long Châu hoặc gọi hotline qua số 18006928 (miễn phí).

Hiện tượng nghẹt mũi 1 bên có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Việc nhận diện sớm và xử trí đúng nguyên nhân là yếu tố then chốt giúp cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Khi gặp tình trạng nghẹt mũi kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.