Tiêm phòng thủy đậu có bị zona không? Cơ chế hoạt động của vắc xin phòng thủy đậu

Nhiều người lo lắng tiêm phòng thủy đậu có bị zona không, bởi zona thần kinh là bệnh tái hoạt của virus Varicella Zoster – tác nhân gây thủy đậu. Trên thực tế, tiêm vắc xin thủy đậu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thủy đậu nguyên phát và từ đó cũng góp phần hạn chế nguy cơ tái kích hoạt virus gây zona sau này. Tuy nhiên, vẫn có khả năng virus tồn tại âm thầm trong cơ thể và tái hoạt động khi hệ miễn dịch suy giảm. Vì vậy, ngoài tiêm ngừa, việc duy trì sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch cũng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa zona thần kinh.

Mối liên quan giữa bệnh thủy đậu và zona thần kinh

Bệnh thủy đậu và bệnh zona đều do virus Varicella Zoster gây ra. Sau khi một người mắc thủy đậu, virus vẫn tồn tại trong cơ thể ở trạng thái không hoạt động. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus có thể tái kích hoạt, gây ra bệnh zona. Điều này có nghĩa là bệnh zona không lây từ người bị thủy đậu mà xuất phát từ chính virus đã tồn tại trong cơ thể.

Sự khác biệt chính giữa hai bệnh là thủy đậu thường gặp ở trẻ em, trong khi zona chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn tuổi hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu. Đặc biệt, nguy cơ mắc zona tăng theo tuổi, phổ biến nhất ở những người trên 50 tuổi.

Triệu chứng bệnh thủy đậu:

• Phát ban đỏ, ngứa, xuất hiện dưới dạng mụn nước;
• Sốt;
• Mệt mỏi;
• Đau đầu;
• Chán ăn;
• Các tổn thương da dần khô lại và đóng vảy.

Triệu chứng bệnh zona thần kinh:

• Đau hoặc ngứa ran ở một vùng nhất định trên cơ thể (thường xuất hiện trước khi phát ban);
• Phát ban phồng rộp, đau rát, thường xuất hiện ở một bên cơ thể theo đường dây thần kinh;
• Sốt, ớn lạnh;
• Đau đầu;
• Đau bụng;
• Cơn đau có thể kéo dài và trở nên nghiêm trọng, đặc biệt nếu xảy ra đau thần kinh sau zona sau khi phát ban lành.

Tiêm phòng thủy đậu có bị zona không?

Tiêm phòng thủy đậu có bị zona không là thắc mắc của nhiều người. Để trả lời câu hỏi tiêm phòng thủy đậu có bị zona không, cần hiểu rằng vắc xin phòng thủy đậu đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa thủy đậu, qua đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh zona sau này. Khi được tiêm đúng lịch, vắc xin giúp cơ thể chống lại virus Varicella Zoster ngay từ đầu, hạn chế nguy cơ virus xâm nhập và tồn tại trong các hạch thần kinh.

Mặc dù vắc xin phòng thủy đậu có hiệu quả cao, vẫn có một tỷ lệ rất nhỏ (khoảng 2%) người không tạo được miễn dịch bảo vệ sau tiêm và có nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, trong những trường hợp này, bệnh thường nhẹ, ít nổi mụn nước, sốt nhẹ và hồi phục nhanh hơn.

Ngoài ra, vì là vắc xin sống giảm độc lực, vẫn có một số ít trường hợp phát triển zona sau khi tiêm phòng thủy đậu. Tuy nhiên, nguy cơ này thấp hơn đáng kể so với khi mắc thủy đậu tự nhiên, và hầu hết các ca zona sau tiêm đều nhẹ, ít có biến chứng nghiêm trọng.

Cơ chế hoạt động của vắc xin thủy đậu

Vắc xin thủy đậu là vắc xin sống giảm độc lực, chứa virus Varicella Zoster đã được làm suy yếu, không còn khả năng gây bệnh nhưng vẫn đủ để kích hoạt phản ứng miễn dịch cần thiết sau khi tiêm. Khi vào cơ thể, vắc xin giúp hệ miễn dịch tạo ra kháng thể đặc hiệu chống lại virus Varicella Zoster. Điều này giúp hệ miễn dịch “học” cách nhận diện và tiêu diệt virus, sẵn sàng bảo vệ cơ thể nếu tiếp xúc với mầm bệnh trong tương lai, giảm nguy cơ mắc thủy đậu.

Tại Việt Nam, thủy đậu xuất hiện quanh năm, cao điểm thường rơi vào mùa xuân, từ tháng 3 đến tháng 5. Trước khi có vắc xin, khoảng 95% dân số từng mắc bệnh. Dù thủy đậu thường lành tính, nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng da, viêm phổi, viêm não hoặc nhiễm khuẩn huyết.

Trẻ em, người lớn và phụ nữ chuẩn bị mang thai nên tiêm vắc xin thủy đậu càng sớm càng tốt để chủ động tạo miễn dịch, bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng. Nghiên cứu cho thấy vắc xin giúp bảo vệ 88–98% người đã tiêm khỏi nguy cơ mắc bệnh.

Các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng từ bệnh thủy đậu

Thủy đậu là bệnh lành tính và thường tự khỏi sau một thời gian. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

• Nhiễm trùng da: Các mụn nước vỡ ra có thể bị lở loét, nhiễm trùng, thậm chí gây chảy máu bên trong. Trẻ nhỏ dễ gặp biến chứng này do thường xuyên gãi ngứa.
• Viêm não, viêm màng não: Thường xuất hiện khoảng một tuần sau khi phát ban, biến chứng này phổ biến hơn ở người lớn. Triệu chứng gồm sốt cao, hôn mê, co giật, rối loạn tri giác, rung giật nhãn cầu. Nếu không điều trị kịp thời, có thể gây tử vong.
• Viêm phổi thủy đậu: Thường xảy ra ở người trưởng thành, khoảng ngày thứ 3-5 sau khi khởi phát bệnh. Biểu hiện gồm ho nhiều, ho ra máu, khó thở và đau tức ngực.
• Viêm thận, viêm cầu thận cấp: Dấu hiệu nhận biết là tiểu ra máu, suy giảm chức năng thận.
• Phụ nữ mang thai mắc thủy đậu: Nếu mẹ bầu bị thủy đậu trong khoảng 5 ngày trước sinh hoặc 2 ngày sau sinh, virus có thể lây truyền sang trẻ sơ sinh, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh hoặc thậm chí tử vong.
• Viêm tai giữa, viêm thanh quản: Các nốt mụn nước mọc tại tai hoặc vùng hầu họng có thể bị lở loét, nhiễm trùng, gây sưng tấy, ảnh hưởng đến hô hấp và thính giác.

Mặc dù hiếm gặp, các biến chứng này có thể đe dọa sức khỏe nghiêm trọng, do đó, tiêm vắc xin phòng thủy đậu là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa bệnh và bảo vệ cơ thể.

Tiêm phòng thủy đậu là biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa bệnh và giảm nguy cơ biến chứng nặng. Dù vắc xin không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ mắc zona, nhưng nó giúp giảm đáng kể khả năng tái hoạt động của virus Varicella Zoster trong cơ thể. Do đó, nếu băn khoăn tiêm phòng thủy đậu có bị zona không, câu trả lời là nguy cơ vẫn tồn tại nhưng thấp hơn nhiều so với khi mắc thủy đậu tự nhiên. Chủ động tiêm vắc xin là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa thủy đậu và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu nổi bật với dịch vụ tiêm chủng an toàn, chất lượng vắc xin đảm bảo và quy trình tiêm chuyên nghiệp.Tại đây, khách hàng được tư vấn bởi đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại và dịch vụ chăm sóc tận tình, giúp đảm bảo trải nghiệm tiêm chủng an toàn, thoải mái. Để lên lịch hẹn, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số hotline miễn phí 18006928.