Sốt xuất huyết có mấy chủng và chủng nào nặng nhất?

Thực tế, sốt xuất huyết có mấy chủng là câu hỏi quan trọng trong việc nâng cao nhận thức phòng bệnh. Virus Dengue gây bệnh được chia thành 4 chủng khác nhau, và người từng mắc một chủng vẫn có nguy cơ bị lại nếu nhiễm phải chủng khác. Do đó, tìm hiểu kỹ sốt xuất huyết có mấy chủng sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng đắn và chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Sốt xuất huyết có mấy chủng?

Sốt xuất huyết có mấy chủng là câu hỏi thắc mắc của nhiều người. Hiện nay các chủng sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra bệnh sốt xuất huyết có 4 chủng khác nhau, được phân loại là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4.

Dù các type virus gây sốt xuất huyết có tới khoảng 65% trình tự di truyền tương đồng, nhưng mỗi chủng vẫn mang những đặc điểm biến đổi riêng. Những biến thể này có thể dẫn đến biểu hiện bệnh và mức độ nặng nhẹ khác nhau ở từng người nhiễm, tùy vào loại virus mà họ gặp phải.

Chủng DEN-1

DENV-1 là một trong bốn chủng virus Dengue đã được xác định, cũng là huyết thanh đầu tiên được nghiên cứu sâu rộng. Người mắc DENV-1 thường xuất hiện các biểu hiện phổ biến như sốt cao, đau nhức cơ và phát ban. Mặc dù mức độ nghiêm trọng của DEN-1 thường thấp hơn so với một số chủng khác, song việc từng nhiễm loại virus này có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch đối với các chủng còn lại, từ đó làm tăng nguy cơ gặp phải dạng nặng trong những lần nhiễm kế tiếp.

Chủng DEN-2

DEN-2 được biết đến là một trong những chủng có khả năng gây ra các biến chứng nghiêm trọng như sốt xuất huyết nặng hoặc hội chứng sốc. Người nhiễm DEN-2 thường có nguy cơ cao bị xuất huyết, tụt huyết áp và các biểu hiện nguy hiểm khác. Tỷ lệ lây nhiễm chủng này đang có xu hướng tăng tại nhiều khu vực lưu hành dịch, thường đi kèm với các đợt bùng phát quy mô lớn.

Chủng DEN-3

DEN-3 có khả năng gây ra các triệu chứng tương tự như những chủng còn lại, nhưng đặc biệt nguy hiểm với người đã từng nhiễm một loại huyết thanh khác trước đó. Khi cơ thể bị tái nhiễm với DEN-3 sau lần nhiễm đầu tiên, hệ miễn dịch có thể phản ứng mạnh hơn, dẫn đến tình trạng bệnh trầm trọng hơn, đặc biệt là trong các trường hợp có hiện tượng tăng cường miễn dịch.

Chủng DEN-4

DEN-4 là huyết thanh được phát hiện muộn hơn so với ba chủng còn lại và thường ít gặp hơn ở một số vùng. Tuy nhiên, nó vẫn có khả năng gây bệnh với các biểu hiện từ nhẹ đến nặng. Trong trường hợp người bệnh từng tiếp xúc với DEN-4 từ sớm, họ có thể có nguy cơ cao hơn khi bị nhiễm các chủng khác về sau, làm tăng khả năng diễn tiến nặng của bệnh.

Chủng virus sốt xuất huyết nào gây bệnh nặng nhất?

Hiện tại, giới chuyên môn vẫn chưa xác định được chính xác đâu là chủng sốt xuất huyết nguy hiểm nhất trong số 4 tuýp: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Tuy nhiên, theo ghi nhận lâm sàng, DEN-2 thường có độc lực cao hơn các chủng còn lại, dễ dẫn đến tình trạng sốc và gây tổn thương nội tạng nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, DEN-3 cũng là chủng được đánh giá có khả năng gây biến chứng và cần theo dõi sát trong quá trình điều trị. Trong khi đó, các trường hợp nhiễm DEN-1 và DEN-4 thường biểu hiện nhẹ hơn, dễ kiểm soát và ít dẫn đến các biến chứng nặng nề.

Ngoài chủng virus, mức độ nghiêm trọng của bệnh còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe nền, béo phì, mang thai, hoặc phát hiện và điều trị chậm trễ. Đặc điểm thể chất và cơ địa từng người cũng góp phần quyết định mức độ nặng nhẹ của bệnh khi mắc sốt xuất huyết.

Dấu hiệu khi mắc bệnh sốt xuất huyết

Sau khi hút máu từ người nhiễm virus Dengue, muỗi vằn cái bước vào giai đoạn ủ bệnh kéo dài khoảng 10 - 12 ngày. Trong thời gian này, virus bắt đầu sinh sôi trong tuyến nước bọt của muỗi, chuẩn bị cho quá trình truyền bệnh qua vết đốt ở những lần chích tiếp theo.

Khi một người khỏe mạnh bị muỗi Aedes mang virus đốt, cơ thể sẽ trải qua thời gian ủ bệnh khoảng 4 - 10 ngày. Sau đó, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng giống cúm kéo dài từ 2 - 7 ngày. Một vài biểu hiện dễ nhận biết là:

• Sốt cao 39 - 40 độ C.
• Nhức đầu.
• Đau sau hốc mắt.
• Buồn nôn hoặc nôn.
• Đau cơ, xương, khớp.
• Hạch bạch huyết sưng to.
• Phát ban trên da.

Với những ca tiến triển nặng, khoảng ngày thứ 3 - 7 kể từ khi phát bệnh, người mắc có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng. Một số dấu hiệu cảnh báo cần đặc biệt lưu ý:

• Đau bụng dữ dội.
• Nôn ói liên tục.
• Chảy máu ở nướu răng.
• Nôn ra máu.
• Thở nhanh, khó thở.
• Cơ thể mệt lả.

Trong các trường hợp này, bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để được theo dõi và điều trị kịp thời. Việc tự ý dùng thuốc hoặc chậm trễ điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, xuất huyết nội, tích dịch, hoặc suy đa cơ quan. Tuyệt đối không nên chủ quan khi gặp phải các dấu hiệu bất thường nêu trên.

Phòng ngừa sốt xuất huyết như thế nào?

Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Mặc dù đã có một số loại vắc xin phòng ngừa, nhưng hiệu quả bảo vệ vẫn còn hạn chế đối với cả bốn tuýp huyết thanh virus (DENV-1 đến DENV-4). Vắc xin Qdenga đã được phê duyệt tại một số quốc gia, tuy nhiên chỉ được khuyến cáo sử dụng trong các nhóm đối tượng nhất định theo chỉ dẫn y tế cụ thể. Vì vậy, chủ động phòng tránh vẫn là biện pháp thiết thực và hiệu quả nhất nhằm giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế lây lan trong cộng đồng.

Các biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết bao gồm:

Loại trừ nơi sinh sản của muỗi:

• Vệ sinh thường xuyên các vật dụng chứa nước như lọ hoa, chậu cây, bể cá, và lật úp khi không sử dụng để ngăn muỗi đẻ trứng.
• Thay nước các dụng cụ chứa nước mỗi ngày, đặc biệt ở khu vực nuôi thú cưng.
• Loại bỏ các vật dụng không còn sử dụng có thể chứa nước mưa như chai lọ, lon bia, gáo dừa, mảnh sành quanh nhà.
• Làm sạch hệ thống thoát nước, máng xối, và cống rãnh định kỳ để tránh tình trạng nước ứ đọng.

Bảo vệ cá nhân khỏi muỗi đốt:

• Mặc quần áo dài tay, đặc biệt vào sáng sớm và chiều tối - thời điểm muỗi hoạt động mạnh.
• Ngủ trong màn kể cả ban ngày lẫn ban đêm, nhất là tại các khu vực có nguy cơ cao.
• Sử dụng các sản phẩm chống muỗi như kem bôi, vợt điện, bình xịt diệt côn trùng hoặc nhang xua muỗi.
• Hạn chế tiếp xúc với các khu vực rậm rạp, ẩm thấp - nơi muỗi thường cư trú.

Phòng bệnh trong cộng đồng: Khi trong nhà có người mắc sốt xuất huyết, cần cách ly người bệnh khỏi muỗi, sử dụng màn chống muỗi để ngăn virus lan truyền qua vết đốt sang người khác.

Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết (nếu đủ điều kiện): 

• Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết, đặc biệt đối với người sống tại vùng lưu hành dịch hoặc có tiền sử nhiễm virus Dengue.
• Vắc xin hiện nay có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc phải nhập viện, tuy nhiên cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của cơ quan y tế.

Thông tin trên không chỉ giúp giải đáp thắc mắc sốt xuất huyết có mấy chủng mà còn cung cấp những hướng dẫn thiết thực để mỗi cá nhân chủ động phòng ngừa. Tăng cường ý thức bảo vệ sức khỏe chính là một trong những yếu tố quan trọng nhằm hạn chế dịch bệnh lan rộng trong cộng đồng.

Tiêm vắc xin là một trong những phương pháp hữu hiệu giúp giảm nguy cơ mắc và biến chứng nặng do sốt xuất huyết gây ra. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ đáng tin cậy, cung cấp đa dạng loại vắc xin chất lượng cao, được bảo quản theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Khi đến tiêm tại đây, khách hàng được phục vụ nhanh chóng, tư vấn kỹ lưỡng và theo dõi sau tiêm chu đáo. Để đặt lịch tiêm và được hỗ trợ chi tiết, vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928.