Phân độ sốt xuất huyết và cách điều trị theo từng cấp độ

Việc hiểu rõ các cấp độ của sốt xuất huyết không chỉ giúp người bệnh theo dõi diễn biến bệnh mà còn hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn. Hãy cùng tìm hiểu về phân độ sốt xuất huyết và các phương pháp điều trị theo từng giai đoạn trong bài viết dưới đây.

Sốt xuất huyết là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi vằn Aedes aegypti. Bệnh thường bùng phát vào mùa mưa khi muỗi sinh sản mạnh, chủ yếu gặp ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Sốt xuất huyết có thể gây sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ thể và xuất huyết dưới da, nếu không được theo dõi và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể diễn tiến nguy hiểm.

Nguyên nhân gây bệnh là do virus Dengue xâm nhập vào cơ thể qua vết đốt của muỗi vằn. Muỗi nhiễm virus khi hút máu người bệnh và tiếp tục lây lan cho người khỏe mạnh. Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người mà chỉ lây qua đường trung gian là muỗi.

Triệu chứng sốt xuất huyết thường xuất hiện sau 4 - 10 ngày kể từ khi bị muỗi đốt. Người bệnh thường có sốt cao đột ngột (39 - 40°C), đau đầu, đau nhức cơ khớp, buồn nôn, mệt mỏi, chán ăn. Ngoài ra, dấu hiệu xuất huyết có thể biểu hiện qua chấm đỏ dưới da, chảy máu chân răng, chảy máu cam, một số trường hợp có thể bị đau bụng hoặc nôn ra máu.

Phân độ sốt xuất huyết theo WHO

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO (từ 2009), phân độ sốt xuất huyết được chia thành 3 cấp độ dựa trên mức độ nghiêm trọng của bệnh. Việc phân độ này giúp bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh và đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Sốt xuất huyết không có dấu hiệu cảnh báo

Người mắc sốt xuất huyết ở thể này thường có biểu hiện sốt kèm theo ít nhất hai trong các triệu chứng như: Buồn nôn, phát ban, đau cơ hoặc khớp, giảm bạch cầu và tăng nhẹ hematocrit. Trường hợp này có thể điều trị ngoại trú, người bệnh cần được theo dõi sát sao, nghỉ ngơi hợp lý và bù dịch đầy đủ qua đường uống.

Sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo

Ở giai đoạn này, bệnh nhân có thể xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu cảnh báo như: Đau bụng dữ dội hoặc đau vùng gan, nôn nhiều, cảm giác lừ đừ hoặc bứt rứt, xuất huyết ở niêm mạc, gan to hơn 2cm, tăng hematocrit kèm theo giảm tiểu cầu nhanh. Những biểu hiện này cho thấy bệnh có nguy cơ diễn tiến nặng, vì vậy người bệnh cần được nhập viện để theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực nhằm ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Sốt xuất huyết nặng

Đây là thể nguy hiểm nhất của bệnh sốt xuất huyết, bao gồm một hoặc nhiều biểu hiện như: Sốc do thoát huyết tương nặng (mạch nhanh, tụt huyết áp, tiểu ít), xuất huyết nặng (có thể xuất huyết nội tạng) hoặc tổn thương các cơ quan quan trọng như gan, thận, não. Trong những trường hợp này, người bệnh cần được cấp cứu và hồi sức tích cực tại cơ sở y tế có đầy đủ điều kiện chuyên môn và trang thiết bị y tế cần thiết.

Nguyên tắc điều trị theo mức độ bệnh

Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt xuất huyết. Việc điều trị chủ yếu mang tính hỗ trợ, bao gồm theo dõi sát diễn biến lâm sàng và phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo để xử lý kịp thời nhằm hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Sốt xuất huyết không có dấu hiệu cảnh báo

Người bệnh có thể được điều trị tại nhà với chế độ nghỉ ngơi hợp lý, uống nhiều nước như nước lọc, oresol, nước dừa… để bù dịch. Khi bị sốt, có thể dùng paracetamol để hạ sốt, tuy nhiên cần tránh dùng aspirin và ibuprofen vì có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa. Quan trọng nhất là theo dõi sát các dấu hiệu cảnh báo để nhập viện kịp thời nếu bệnh chuyển nặng.

Sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo

Trường hợp này cần được nhập viện để theo dõi và điều trị. Việc truyền dịch được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ nhằm ổn định huyết động. Bên cạnh đó, cần theo dõi chặt chẽ các chỉ số sinh tồn như huyết áp, mạch, cũng như xét nghiệm hematocrit và tiểu cầu. Không truyền tiểu cầu một cách thường quy, chỉ truyền khi có xuất huyết nghiêm trọng kèm theo tiểu cầu dưới 10 G/L hoặc theo chỉ định cụ thể của bác sĩ điều trị.

Sốt xuất huyết nặng

Đây là trường hợp cần cấp cứu và hồi sức tích cực. Bệnh nhân phải được truyền dịch nhanh chóng và theo dõi sát các dấu hiệu sinh tồn như huyết áp, mạch, lượng nước tiểu để đánh giá tình trạng tuần hoàn. Tùy theo diễn tiến, có thể cần hỗ trợ hô hấp, sử dụng thuốc vận mạch. Ngoài ra, nếu có biểu hiện xuất huyết nặng hoặc rối loạn đông máu, việc truyền chế phẩm máu như huyết tương, tiểu cầu hoặc hồng cầu là cần thiết để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Sốt xuất huyết không có thuốc điều trị đặc hiệu, việc chăm sóc đúng cách theo từng cấp độ sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Nếu có dấu hiệu nặng như đau bụng dữ dội, nôn nhiều, chảy máu bất thường hoặc lừ đừ, mệt lả, cần đến ngay cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.

Cách phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy phòng ngừa là biện pháp quan trọng nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh. Dưới đây là những cách hiệu quả giúp bảo vệ bản thân và gia đình khỏi sốt xuất huyết.

• Diệt muỗi và lăng quăng: Thường xuyên dọn dẹp nơi muỗi sinh sản như chum, vại, bể nước đọng, lốp xe cũ, chậu cây… để hạn chế muỗi đẻ trứng.
• Sử dụng biện pháp chống muỗi: Ngủ màn, mặc quần áo dài tay, dùng kem chống muỗi hoặc xịt thuốc diệt muỗi định kỳ để giảm nguy cơ bị muỗi đốt.
• Giữ vệ sinh môi trường: Đổ rác đúng nơi quy định, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh để hạn chế nơi trú ẩn của muỗi.
• Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết: Hiện nay, vắc xin phòng sốt xuất huyết Dengue đã được triển khai ở một số quốc gia, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế tình trạng nặng khi nhiễm virus.
• Theo dõi sức khỏe và khám bệnh kịp thời: Nếu có dấu hiệu nghi ngờ sốt xuất huyết như sốt cao đột ngột, xuất huyết dưới da, đau nhức cơ thể, cần đến cơ sở y tế sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Việc hiểu rõ phân độ sốt xuất huyết giúp xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và có hướng xử lý kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Ở giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể theo dõi và chăm sóc tại nhà, nhưng khi xuất hiện dấu hiệu cảnh báo hoặc sốt xuất huyết nặng, cần nhập viện để điều trị đúng cách. Bên cạnh đó, phòng ngừa sốt xuất huyết bằng cách diệt muỗi, vệ sinh môi trường và tiêm vắc xin phòng bệnh là những biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Với mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng, Tiêm chủng Long Châu cung cấp đa dạng các loại vắc xin phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm, áp dụng quy trình tiêm chủng an toàn, khoa học. Đội ngũ y bác sĩ tại đây được đào tạo chuyên sâu, không chỉ mang lại sự an tâm mà còn tạo nên trải nghiệm thuận tiện và hài lòng cho mọi khách hàng. Đây chính là địa chỉ đáng tin cậy cho những ai muốn chăm sóc sức khỏe toàn diện.