Chủ động phòng chống các bệnh thường gặp trong mùa lũ và sau lũ lụt

Mỗi khi mùa mưa lũ diễn ra, môi trường sống bị ô nhiễm, độ ẩm tăng cao và vệ sinh suy giảm, tạo điều kiện để nhiều dịch bệnh bùng phát. Các bệnh thường gặp trong mùa lũ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn tiềm ẩn nguy cơ lan rộng trong cộng đồng nếu không được phòng ngừa đúng cách. Vì vậy, hiểu rõ những bệnh dễ mắc và cách bảo vệ bản thân là điều cần thiết để chủ động ứng phó trong giai đoạn thời tiết khắc nghiệt này.

Vì sao mùa lũ và sau lũ là thời điểm dễ bùng phát dịch bệnh?

Mùa lũ và sau lũ lụt là giai đoạn môi trường bị biến đổi mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật và mầm bệnh phát triển.

Nước lũ làm ô nhiễm môi trường: Rác thải, phân, xác động vật bị cuốn trôi gây ô nhiễm nguồn nước.
Lan truyền mầm bệnh nhanh chóng: Vi khuẩn, virus, ký sinh trùng dễ dàng phát tán qua nước, thực phẩm và không khí.
Nguồn nước sinh hoạt bị ảnh hưởng: Người dân buộc phải sử dụng nước không đảm bảo vệ sinh, tăng nguy cơ mắc bệnh.
Đối tượng dễ bị nhiễm bệnh: Trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền là nhóm nguy cơ cao.

*Mùa lũ và sau lũ lụt là thời điểm tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh*

Các bệnh thường gặp trong mùa lũ và sau lũ lụt

Mưa lũ kéo dài làm môi trường sống bị ô nhiễm, ẩm thấp và mất vệ sinh, tạo điều kiện cho dịch bệnh bùng phát. Dưới đây là các bệnh mùa lũ thường gặp và cách phòng ngừa theo khuyến cáo y tế.

Sốt xuất huyết

Sau khi nước rút, các vũng nước đọng trong sân vườn, dụng cụ chứa nước hoặc vật dụng bị bỏ quên trở thành nơi muỗi Aedes aegypti sinh sản, làm nguy cơ sốt xuất huyết tăng mạnh.

Người mắc bệnh thường xuất hiện tình trạng sốt cao đột ngột kèm theo đau nhức đầu, đau hốc mắt, đau cơ khớp và có thể có dấu hiệu xuất huyết dưới da, chảy máu cam hoặc chân răng. Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, cần chủ động ngăn điều kiện cho muỗi phát triển và thực hiện phun hóa chất tại khu vực có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, bạn có thể tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết nếu thuộc nhóm đủ điều kiện tiêm chủng.

Các bệnh về đường tiêu hóa

Khi sử dụng hoặc tiếp xúc với nguồn nước này, nguy cơ mắc các bệnh như tiêu chảy cấp, tả, lỵ trực khuẩn, thương hàn hay viêm gan A tăng lên rõ rệt. Duy trì vệ sinh tay sạch sẽ và tiêm vắc xin phòng viêm gan A cho người thuộc nhóm nguy cơ sẽ giúp phòng bệnh hiệu quả hơn.

*Nguồn nước sau lũ thường bị nhiễm bẩn, kéo theo nguy cơ mắc các bệnh lây qua thực phẩm và nước uống*

Các bệnh về đường hô hấp

Không khí ẩm thấp, nấm mốc phát triển trong nhà cùng với bụi bẩn trong quá trình dọn dẹp sau lũ khiến hệ hô hấp dễ bị kích ứng và viêm nhiễm.

Các bệnh thường gặp gồm cảm lạnh, cúm mùa, viêm họng, viêm xoang, viêm phế quản và thậm chí là viêm phổi ở những đối tượng nhạy cảm như trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi. Để hạn chế nguy cơ, người dân nên giữ ấm cơ thể, đeo khẩu trang khi dọn dẹp và đảm bảo nhà cửa thông thoáng. Tiêm vắc xin cúm định kỳ cũng góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh hô hấp trong giai đoạn này.

Các bệnh ngoài da

Việc ngâm mình trong nước lũ chứa nhiều chất bẩn và vi sinh vật dễ làm da bị kích ứng hoặc nhiễm trùng. Biểu hiện thường thấy gồm ngứa, nổi mẩn, phát ban, trầy xước hoặc nhiễm nấm ở kẽ chân và móng. Ngay sau khi tiếp xúc nước lũ, cần tắm rửa bằng nước sạch và thay quần áo khô để tránh kích ứng da. Chăm sóc đúng cách các vùng trầy xước và dùng thuốc khi có dấu hiệu nấm hoặc viêm giúp ngăn tình trạng nặng thêm.

*Tiếp xúc lâu với nước lũ chứa nhiều vi khuẩn và nấm dễ gây tổn thương da*

Các bệnh về mắt

Mắt rất dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với nước bẩn, bụi và vi sinh vật sau lũ. Các triệu chứng như đỏ mắt, cộm xốn, ngứa rát, nhiều ghèn hoặc chảy nước mắt liên tục thường xuất hiện khi mắt bị kích ứng hoặc nhiễm khuẩn. Để bảo vệ mắt, nên duy trì thói quen rửa mắt bằng nước muối sinh lý và tránh đưa tay lên dụi mắt. Trong quá trình dọn dẹp, việc đeo kính bảo hộ giúp hạn chế bụi bẩn bắn vào mắt và giảm nguy cơ viêm nhiễm.

Biện pháp phòng chống dịch bệnh sau khi nước rút

Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát, người dân cần tuân thủ các biện pháp sau:

Vệ sinh môi trường: Thu gom rác thải, xử lý khu vực sinh hoạt bằng vôi bột hoặc Cloramin B để tiêu diệt mầm bệnh.
Đảm bảo nguồn nước sạch: Chỉ sử dụng nước đun sôi, nước đóng chai hoặc nước đã được lọc khử khuẩn.
Ăn uống an toàn: Ăn chín uống sôi, bảo quản thực phẩm đúng cách, tuyệt đối tránh dùng đồ ôi thiu.
Phòng chống muỗi và côn trùng: Dọn sạch nơi nước đọng, ngủ màn, phun thuốc diệt muỗi để ngăn ngừa sốt xuất huyết và các bệnh truyền nhiễm.
Chăm sóc sức khỏe cá nhân: Giữ vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, hạn chế tiếp xúc với nước bẩn.
Tiêm phòng đầy đủ: Thực hiện tiêm vắc xin cúm, viêm gan A, uốn ván… theo khuyến cáo của cơ quan y tế để tăng cường miễn dịch.
Theo dõi sức khỏe: Khi xuất hiện triệu chứng bất thường như sốt cao, tiêu chảy, khó thở… cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

*Dọn sạch nước đọng xung quanh nhà để phòng chống muỗi và côn trùng*

Mùa lũ và sau lũ lụt là thời điểm tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Việc chủ động phòng chống dịch bệnh trong và sau mùa lũ bằng các biện pháp vệ sinh, tiêm phòng và chăm sóc sức khỏe cá nhân sẽ giúp giảm thiểu rủi ro. Đồng thời, sự chung tay của cộng đồng và các tổ chức y tế trong việc hỗ trợ thuốc men, vật tư cũng đóng vai trò quan trọng để người dân sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai.