Ho gà là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, có khả năng lây lan nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Trong quá trình tìm hiểu về căn bệnh này, một câu hỏi được đặt ra khá phổ biến là ho gà có di truyền không – đặc biệt khi nhiều thành viên trong cùng gia đình mắc bệnh. Theo dõi bài viết dưới đây của Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để giải đáp thắc mắc.
Bệnh ho gà có di truyền không?
Bệnh ho gà có di truyền không? Ho gà là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Bordetella pertussis, lây từ người sang người chủ yếu qua giọt bắn từ đường hô hấp. Bệnh không mang tính di truyền.
Trong gia đình, nếu có nhiều người mắc cùng lúc thường là do tiếp xúc gần với người mang mầm bệnh mà không có biện pháp cách ly và phòng ngừa phù hợp. Việc tiêm phòng đầy đủ và phát hiện sớm, cách ly người bệnh có vai trò quan trọng trong kiểm soát lây lan.

Bệnh ho gà có nguy hiểm không?
Bên cạnh thắc mắc “ho gà có di truyền không?”, nhiều người cũng đặc biệt quan tâm đến các vấn đề liên quan khác như mức độ nguy hiểm của bệnh. Ở người trưởng thành và trẻ vị thành niên, bệnh ho gà thường có triệu chứng nhẹ hơn so với trẻ nhỏ và hiếm khi gây biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, vẫn cần được theo dõi và điều trị kịp thời bằng kháng sinh để hạn chế lây lan và rút ngắn thời gian mắc bệnh, đặc biệt nhằm tránh lây nhiễm cho trẻ sơ sinh hoặc người có hệ miễn dịch yếu.
Tuy nhiên, ho gà ở trẻ nhỏ lại là bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề, thậm chí đe dọa tính mạng. Đặc biệt, trẻ sơ sinh hoặc trẻ chưa được tiêm phòng đầy đủ có nguy cơ diễn tiến bệnh nhanh và nghiêm trọng hơn. Theo số liệu từ Cục Y tế Dự phòng, có đến 90% số ca mắc ho gà là trẻ em chưa được tiêm hoặc chưa hoàn thành liệu trình tiêm 3 mũi cơ bản.
Trước khi chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) được áp dụng, bệnh ho gà từng phổ biến rộng khắp ở Việt Nam, đặc biệt tại các khu vực miền núi – nơi điều kiện sống và y tế còn hạn chế. Bệnh có thể bùng phát thành dịch theo chu kỳ từ 3 đến 5 năm, là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi và trẻ suy dinh dưỡng.
Tuy nhiên, kể từ năm 1986, khi chương trình TCMR được triển khai, tỷ lệ tiêm chủng trong cộng đồng tăng đáng kể. Nhờ đó, số ca mắc và tử vong do ho gà đã giảm mạnh – còn khoảng 7,5/100.000 dân trong giai đoạn 1991–1995, và xuống chỉ còn 1,8/100.000 dân từ năm 1996–2000. Việc nâng cao tỷ lệ bao phủ vắc xin và cải thiện chất lượng vắc xin đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát căn bệnh này.

Các biến chứng nguy hiểm của bệnh ho gà
Nếu không được điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách, bệnh ho gà có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng do bội nhiễm. Một số biến chứng thường gặp bao gồm:
Viêm phổi – viêm phế quản
Viêm phổi hay viêm phế quản là biến chứng hay gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ suy dinh dưỡng hoặc có hệ miễn dịch yếu. Thường xuất hiện từ tuần thứ hai sau khi khởi phát các cơn ho, trẻ có thể sốt cao kéo dài, mệt lả, da nhợt nhạt, tím tái, thở khò khè hoặc khó thở.
Suy hô hấp
Ở những ca nặng, đặc biệt là trẻ nhỏ, ho gà có thể gây suy hô hấp. Trẻ có thể bị phù mặt, phù chân, thở nhanh, nổi tĩnh mạch cổ, tăng huyết áp, tim đập nhanh, thậm chí dẫn đến suy tim hoặc gan to.

Tổn thương não do thiếu oxy
Tình trạng thiếu oxy kéo dài do ho và suy hô hấp có thể gây tổn thương não, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm não, phù não, xuất huyết não. Trẻ có thể sốt cao đột ngột, môi tím, tay chân lạnh, co giật và rơi vào tình trạng nguy kịch, cần được cấp cứu khẩn cấp.
Các biến chứng khác
Ngoài các vấn đề trên, bệnh ho gà còn có thể gây ra nhiều biến chứng khác như: xuất huyết kết mạc mắt, tràn khí màng phổi, sa trực tràng, viêm tai giữa, động kinh, thoát vị rốn, chậm phát triển trí tuệ, tê liệt,...
Tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà
Hiện nay, có nhiều loại vắc xin phòng ho gà được sử dụng rộng rãi, thường được phối hợp để tăng hiệu quả phòng ngừa nhiều bệnh cùng lúc. Một số loại phổ biến bao gồm vắc xin 6 trong 1 như Infanrix Hexa và Hexaxim, giúp phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm phổi do Hemophilus influenza tuýp b, và viêm gan B. Ngoài ra, vắc xin 5 trong 1 cũng được lựa chọn để bảo vệ khỏi bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, và viêm phổi.
Các loại vắc xin khác như 4 trong 1 (Tetraxim), 3 trong 1 (Adacel, Boostrix) cũng đáp ứng tốt nhu cầu tiêm chủng. Đây đều là các giải pháp an toàn và hiệu quả, phù hợp với nhiều đối tượng để bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Ngoài tiêm phòng, cần kết hợp các biện pháp bảo vệ khác như rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người và tránh tiếp xúc với người bệnh. Nếu có triệu chứng ho kéo dài không rõ nguyên nhân, nên đi khám sớm để xác định tình trạng sức khỏe và có phương án điều trị phù hợp.

Ho gà ở người lớn có thể không quá nguy hiểm nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể kéo dài, gây mệt mỏi, suy giảm sức khỏe và tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cho trẻ nhỏ và người có hệ miễn dịch yếu. Việc chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin ho gà định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe khi có dấu hiệu ho kéo dài là rất quan trọng.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một điểm đến đáng tin cậy, đảm bảo cung cấp dịch vụ tiêm phòng an toàn và chất lượng. Tiêm chủng Long Châu không chỉ đảm bảo chất lượng dịch vụ mà còn tạo sự thuận tiện cho khách hàng thông qua hệ thống đặt lịch trực tuyến và quy trình nhanh chóng, chuyên nghiệp. Khách hàng có thể dễ dàng tra cứu thông tin về các loại vắc xin, chọn thời gian tiêm phù hợp, và nhận sự tư vấn tận tình từ đội ngũ nhân viên. Với phương châm đặt sức khỏe cộng đồng lên hàng đầu, Tiêm chủng Long Châu luôn nỗ lực không ngừng để nâng cao chất lượng dịch vụ, mang lại sự hài lòng và yên tâm tuyệt đối cho người dân.
Qua những thông tin đã tìm hiểu, có thể khẳng định rằng ho gà không phải là bệnh di truyền. Câu hỏi "ho gà có di truyền không" thực chất phản ánh sự lo lắng của nhiều người khi thấy bệnh xuất hiện ở nhiều thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu là do sự lây lan qua đường hô hấp khi tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh, chứ không liên quan đến yếu tố di truyền. Vì vậy, việc chủ động tiêm phòng vắc xin, giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống là cách tốt nhất để phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.