Cách hạ sốt nhanh, an toàn tại nhà và những điều cần lưu ý

Khi cơn sốt ập đến, bạn nên xử lý như thế nào? Liệu có nên uống thuốc hạ sốt ngay lập tức, hay thử áp dụng một số biện pháp tự nhiên trước để giúp cơ thể hạ nhiệt một cách nhẹ nhàng và an toàn hơn? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn những cách hạ sốt nhanh chóng, hiệu quả và an toàn ngay tại nhà, bao gồm cả các phương pháp không dùng thuốc và khi nào nên sử dụng thuốc hạ sốt theo đúng chỉ định.

Các trường hợp cần hạ sốt nhanh

Nhiều người cho rằng thân nhiệt cơ thể luôn duy trì ở mức 37°C, nhưng trên thực tế, nhiệt độ cơ thể không phải lúc nào cũng cố định. Các nghiên cứu y học cho thấy thân nhiệt bình thường ở người trưởng thành có thể dao động từ 36,1°C đến 37,2°C, tùy thuộc vào thời điểm đo (sáng sớm thường thấp hơn chiều tối), vị trí đo (miệng, nách, tai hay hậu môn) và mức độ hoạt động thể chất.

Ở người trẻ tuổi, nhiệt độ cơ thể thường cao hơn một chút so với người lớn tuổi, do sự khác biệt trong chuyển hóa và hoạt động của hệ thần kinh điều nhiệt. Ngược lại, người cao tuổi có thân nhiệt trung bình thấp hơn, và khả năng phản ứng với nhiễm trùng bằng sốt cũng suy giảm, khiến việc phát hiện bệnh đôi khi bị chậm trễ.

Vậy khi nào cần hạ sốt ngay? Hãy chú ý nếu nhiệt độ cơ thể vượt ngưỡng sau:

• Nhiệt độ cơ thể từ 38,5°C trở lên, kèm theo cảm giác mệt mỏi, đau đầu, lừ đừ hoặc mất ngủ.
• Sốt kéo dài quá 48 giờ mà không giảm, dù đã nghỉ ngơi và uống đủ nước.
• Trẻ dưới 3 tháng tuổi sốt từ 38°C trở lên, dù không có biểu hiện bất thường, cần được đưa đến cơ sở y tế ngay.
• Người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch nên được theo dõi sát, kể cả khi chỉ sốt nhẹ.

Sốt không phải lúc nào cũng xấu. Nó giống như hệ thống báo động của cơ thể, đôi khi còn giúp chống lại tác nhân gây bệnh. Nhưng nếu cơn sốt khiến bạn mệt mỏi, khó chịu hoặc có dấu hiệu bất thường, cách hạ sốt nhanh nhất là cần thiết để cơ thể dễ chịu hơn và có thể nghỉ ngơi. Đặc biệt, nếu sốt quá cao hoặc kéo dài, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng cần được bác sĩ can thiệp ngay.

Các cách hạ sốt nhanh và an toàn

Để giúp hạ sốt hiệu quả và an toàn tại nhà, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản nhưng rất hữu ích. Trước hết, hãy đảm bảo bổ sung đủ nước cho cơ thể bằng cách uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây hoặc dung dịch bù điện giải như oresol. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước và hỗ trợ điều hòa thân nhiệt. Mặc quần áo thoáng mát, nhẹ nhàng cũng là cách giúp cơ thể dễ dàng tỏa nhiệt.

Trong trường hợp bạn cảm thấy ớn lạnh, có thể đắp chăn mỏng tạm thời, nhưng nên bỏ ra ngay khi hết lạnh để tránh giữ nhiệt quá mức, khiến sốt kéo dài. Đối với trẻ em, tuyệt đối không sử dụng aspirin để hạ sốt, vì thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như hội chứng Reye. Ngoài ra, cha mẹ cần thận trọng khi dùng thuốc giảm đau – hạ sốt cho trẻ, chỉ nên sử dụng khi có hướng dẫn hoặc chỉ định từ bác sĩ.

Trong trường hợp cần thiết, người lớn và trẻ lớn có thể dùng acetaminophen (paracetamol) hoặc ibuprofen theo đúng liều lượng và hướng dẫn được ghi trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc. Việc kết hợp hợp lý giữa chăm sóc tại nhà và sử dụng thuốc đúng cách sẽ giúp kiểm soát cơn sốt hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Hướng dẫn xử trí sốt ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi

Sốt là phản ứng thường gặp ở trẻ nhỏ, nhưng tùy vào độ tuổi và mức độ sốt, cách xử trí sẽ khác nhau. Dưới đây là các khuyến cáo cụ thể theo từng nhóm tuổi và mức thân nhiệt:

• Trẻ từ 0 - 3 tháng tuổi, nhiệt độ trực tràng ≤ 38°C: Dù trẻ không có bất kỳ biểu hiện bất thường nào khác, vẫn nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra.
• Trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi, nhiệt độ trực tràng ≤ 38,9°C: Cho trẻ nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Trong trường hợp này, chưa cần sử dụng thuốc hạ sốt. Nếu trẻ có các biểu hiện bất thường như cáu gắt, khó chịu hoặc ngủ lơ mơ, nên đưa trẻ đi khám bác sĩ.
• Trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi, nhiệt độ trực tràng > 38,9°C: Cần đưa trẻ đến bác sĩ để được hướng dẫn điều trị phù hợp.
• Trẻ từ 6 - 24 tháng tuổi, nhiệt độ trực tràng ≥ 38,9°C: Có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc sốt kéo dài trên 1 ngày, cần đưa trẻ đi khám để tìm nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp.

Hướng dẫn xử trí sốt ở người lớn

Khi nhiệt độ đo ở miệng ≤ 38,9°C: Người bệnh nên nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Trong trường hợp này, chưa cần sử dụng thuốc. Tuy nhiên, nếu sốt đi kèm với các triệu chứng như đau đầu dữ dội, cứng cổ, khó thở hoặc có dấu hiệu bất thường khác, cần đi khám bác sĩ để được kiểm tra kịp thời.

Khi nhiệt độ đo ở miệng > 38,9°C: Có thể sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Cần lưu ý đến liều lượng paracetamol khi sử dụng, đặc biệt nếu đang dùng các loại thuốc khác có chứa thành phần paracetamol, chẳng hạn như thuốc điều trị cảm, ho. Nếu triệu chứng không thuyên giảm hoặc sốt kéo dài trên 3 ngày, người bệnh nên đi khám để tìm nguyên nhân và điều trị phù hợp.

Một số lưu ý quan trọng

Nếu sốt xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy giảm, chẳng hạn như bệnh nhân HIV, ung thư hoặc các bệnh tự miễn, cần đến bệnh viện để được thăm khám và xử trí kịp thời.

Thông thường, sốt là phản ứng của cơ thể trước tình trạng nhiễm trùng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nhiễm trùng có thể tiến triển nhanh chóng, trở nên nghiêm trọng và khó kiểm soát. Đặc biệt, với những người có hệ miễn dịch yếu, việc can thiệp y tế sớm đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Những sai lầm phổ biến khi hạ sốt nhanh

Sốt là một hiện tượng phổ biến, khiến nhiều người tìm đủ mọi cách để hạ sốt nhanh cho người lớn. Tuy nhiên, không phải phương pháp nào cũng an toàn và hiệu quả. Trên thực tế, có không ít sai lầm khiến việc hạ sốt không những không giúp bệnh thuyên giảm mà còn gây ra hậu quả nghiêm trọng. Dưới đây là những lỗi phổ biến mà nhiều người thường mắc phải.

Lạm dụng thuốc để hạ sốt nhanh

Nhiều người cho rằng sử dụng đồng thời nhiều loại thuốc như paracetamol và ibuprofen sẽ giúp cắt cơn sốt nhanh hơn. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm. Việc kết hợp hai loại thuốc này mà không có chỉ định từ bác sĩ có thể dẫn đến quá liều, gây hại cho gan, dạ dày và thậm chí làm tăng nguy cơ tác dụng phụ nguy hiểm.

Ở trẻ nhỏ, sai lầm này còn nghiêm trọng hơn. Không phải mọi loại thuốc hạ sốt đều phù hợp với trẻ, đặc biệt là ibuprofen. Nếu trẻ bị sốt do nhiễm trùng hoặc sốt xuất huyết, việc tự ý dùng thuốc có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí gây xuất huyết nặng, đe dọa đến tính mạng.

Chườm lạnh, lau người bằng nước lạnh

Không ít người tin rằng chườm khăn lạnh hoặc lau nước lạnh sẽ giúp cơ thể hạ nhiệt nhanh chóng. Trên thực tế, điều này không mang lại hiệu quả như mong muốn, thậm chí có thể làm co mạch đột ngột, khiến nhiệt độ bên trong cơ thể không thể thoát ra ngoài.

Thay vì dùng nước lạnh, phương pháp đúng là lau người bằng khăn ấm, đặc biệt ở những vùng da mỏng như nách, bẹn và trán. Điều này giúp cơ thể giải phóng nhiệt hiệu quả hơn mà không gây sốc nhiệt.

Bỏ qua dấu hiệu nguy hiểm

Nếu đã áp dụng đầy đủ các phương pháp hạ sốt mà nhiệt độ vẫn không giảm, đặc biệt khi sốt cao kéo dài, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế ngay. Một số trường hợp sốt có thể liên quan đến nhiễm trùng nặng, dị ứng thuốc hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Đặc biệt, những người mắc bệnh về gan, tắc mật dẫn đến vàng da tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc hạ sốt mà chưa có sự hướng dẫn từ bác sĩ. Nếu không xác định được nguyên nhân sốt, cách tốt nhất là tìm đến chuyên gia y tế để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Việc hạ sốt tại nhà là một biện pháp hiệu quả nếu được thực hiện đúng cách và kịp thời. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nếu tình trạng sốt kéo dài, kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng hoặc không cải thiện sau khi áp dụng các cách hạ sốt cho người lớn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, giữ gìn vệ sinh cơ thể, bổ sung nước và dinh dưỡng đầy đủ cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và đảm bảo an toàn khi chăm sóc sức khỏe tại nhà.

Tiêm phòng vắc xin là phương pháp hiệu quả giúp phòng ngừa các bệnh gây ra sốt và các biến chứng nguy hiểm liên quan, như cúm, sốt xuất huyết, viêm màng não, sởi, quai bị và các bệnh nhiễm trùng khác. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là địa chỉ đáng tin cậy, cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng cao, thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm. Các loại vắc xin tại đây được đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, bảo quản đúng tiêu chuẩn và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn tiêm chủng. Bên cạnh đó, khách hàng sẽ được tư vấn đầy đủ trước và sau khi tiêm, mang lại sự an tâm tuyệt đối. Hãy gọi ngay hotline 1800 6928 để được hỗ trợ và đặt lịch tiêm phòng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu!