Nước mũi màu xanh là dấu hiệu bệnh gì? Cách điều trị hiệu quả

Khi bị cảm lạnh hoặc viêm xoang, nhiều người thường để ý thấy nước mũi có màu xanh và lo lắng không biết đây có phải là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hay không. Thực tế, màu sắc của nước mũi có thể tiết lộ rất nhiều thông tin về tình trạng sức khỏe mũi xoang cũng như hệ miễn dịch của bạn. Vậy nước mũi màu xanh là dấu hiệu của bệnh gì? Có nguy hiểm không và làm sao để điều trị hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây để có hướng chăm sóc sức khỏe hợp lý nhé!

Nước mũi màu xanh là dấu hiệu bệnh gì?

Nước mũi màu xanh xuất hiện khi dịch nhầy trong mũi chuyển thành màu xanh lá, thường do sự tập trung của bạch cầu chết và vi khuẩn trong quá trình cơ thể chống lại nhiễm trùng. Màu xanh là kết quả của enzyme myeloperoxidase trong bạch cầu, được giải phóng khi hệ miễn dịch chiến đấu với tác nhân gây bệnh. Hiện tượng này thường liên quan đến các bệnh lý như:  

• Viêm xoang cấp hoặc mãn tính: Nhiễm trùng trong xoang làm tích tụ dịch mủ, dẫn đến nước mũi màu xanh, đặc biệt khi kèm đau vùng xoang, nghẹt mũi hoặc mất khứu giác.
• Nhiễm trùng đường hô hấp trên: Cảm lạnh hoặc cúm nặng có thể gây nước mũi màu xanh nếu bội nhiễm vi khuẩn.  
  Viêm mũi do vi khuẩn: Vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae hoặc Haemophilus influenzae gây viêm niêm mạc mũi, tạo dịch xanh đặc.  
• Viêm phế quản hoặc viêm VA (ở trẻ em): Những bệnh lý này có thể làm dịch mũi chảy xuống họng, chuyển màu xanh và gây ho kéo dài.

Lưu ý: Màu xanh không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với nhiễm khuẩn. Một số trường hợp cảm lạnh do virus hoặc dị ứng cũng có thể gây nước mũi màu xanh nhẹ. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài trên 10 ngày hoặc kèm các dấu hiệu như sốt, đau đầu, hoặc áp lực xoang, cần đi khám để đánh giá nguy cơ nhiễm trùng nặng, có thể yêu cầu điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định bác sĩ.

Nước mũi màu xanh do đâu?

Nước mũi màu xanh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ nhiễm trùng thông thường đến bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên: Nhiễm trùng đường hô hấp trên như bệnh cảm lạnh hoặc cúm, thường bắt đầu bằng virus, gây ra nước mũi trong hoặc trắng. Tuy nhiên, nếu cơ thể không loại bỏ được virus hoặc sức đề kháng yếu, vi khuẩn có thể xâm nhập (bội nhiễm), dẫn đến dịch mũi đặc, màu xanh. Hiện tượng này phổ biến ở trẻ em, người lớn tuổi hoặc những người có hệ miễn dịch suy yếu. Triệu chứng đi kèm thường bao gồm ho, đau họng, và nghẹt mũi.

Viêm xoang cấp và mãn tính: Viêm xoang là nguyên nhân hàng đầu gây nước mũi màu xanh. Khi lỗ thông xoang bị tắc do viêm, dịch nhầy ứ đọng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến mủ màu xanh, đôi khi có mùi hôi. Viêm xoang cấp thường kéo dài dưới 4 tuần, trong khi viêm xoang mạn tính có thể kéo dài trên 12 tuần, gây đau nhức vùng trán, má, chảy dịch xuống họng và ho kéo dài.

Dị ứng, ô nhiễm, thay đổi thời tiết: Dị ứng (do phấn hoa, lông thú, bụi nhà) hoặc tiếp xúc với không khí ô nhiễm (khói bụi, hóa chất) có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, làm tăng tiết dịch nhầy. Nếu tình trạng kéo dài, niêm mạc tổn thương dễ dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn, khiến nước mũi chuyển màu xanh. Thay đổi thời tiết đột ngột, đặc biệt vào mùa lạnh, cũng là yếu tố thuận lợi gây viêm mũi và xoang.  

Cách điều trị nước mũi màu xanh hiệu quả

Điều trị nước mũi màu xanh phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng. Bệnh nhân cần đi khám bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng:

• Nước mũi màu xanh kéo dài trên 10 ngày mà không cải thiện.  
• Kèm theo sốt cao (>38.5°C), đau mặt dữ dội, nhức đầu, hoặc nghẹt mũi nghiêm trọng.  
• Dịch mũi có mùi hôi, ho dai dẳng, hoặc hơi thở có mùi.  
• Trẻ nhỏ có dấu hiệu bỏ bú, quấy khóc, ngủ ít, hoặc khó thở. Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của viêm xoang nặng, nhiễm khuẩn nghiêm trọng, hoặc biến chứng như viêm màng não (hiếm gặp). Bác sĩ có thể chỉ định nội soi mũi, chụp CT scan, hoặc xét nghiệm dịch mũi để xác định nguyên nhân.

Nếu nước mũi màu xanh xuất hiện trong vài ngày và chỉ kèm triệu chứng cảm lạnh nhẹ, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:  

• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Dùng dung dịch NaCl 0.9% hoặc bình rửa mũi 2 – 3 lần/ngày để làm sạch vi khuẩn và dịch mủ.
• Uống nhiều nước: Uống từ 1.5 – 2 lít/ngày để làm loãng dịch mũi, hỗ trợ đào thải tác nhân gây bệnh.  
• Tăng cường đề kháng: Ăn thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, ổi), nghỉ ngơi đầy đủ, và giữ ấm cơ thể.  
• Hạn chế tiếp xúc: Tránh lây lan bệnh bằng cách đeo khẩu trang và hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh.

Điều trị y tế (trường hợp nặng hoặc có biến chứng), nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định:  

• Kháng sinh: Amoxicillin, doxycycline (theo chỉ định) nếu xác định nhiễm khuẩn. Kháng sinh chỉ nên dùng khi có bằng chứng nhiễm khuẩn rõ ràng để tránh kháng thuốc.
• Xịt mũi corticoid: Budesonide hoặc fluticasone để giảm viêm và sưng niêm mạc.  
• Thuốc xịt co mạch: Oxymetazoline, nhưng chỉ dùng tối đa 3 – 5 ngày để tránh phụ thuộc (rhinitis medicamentosa).  
• Dẫn lưu mủ xoang: Trong trường hợp viêm xoang nặng, phẫu thuật nội soi xoang (FESS) có thể cần thiết để loại bỏ mủ và thông xoang.

Người bệnh cần tái khám đúng hẹn và tuân thủ chỉ định bác sĩ để tránh biến chứng như nhiễm trùng lan rộng hoặc viêm xoang mạn tính.

Nước mũi màu xanh thường là dấu hiệu của nhiễm trùng đường hô hấp hoặc viêm xoang. Nếu chỉ xuất hiện trong vài ngày do cảm lạnh, bạn có thể xử lý tại nhà bằng cách rửa mũi, uống đủ nước và tăng sức đề kháng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài trên 10 ngày, kèm sốt cao, đau mặt, hoặc dịch có mùi hôi, bạn cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Vệ sinh mũi thường xuyên, sống trong môi trường sạch sẽ và theo dõi sức khỏe định kỳ là những bước quan trọng để bảo vệ hệ hô hấp và ngăn ngừa biến chứng.