Hiện tượng tim đập bỏ nhịp có phải bệnh không?

Tim đập bỏ nhịp là hiện tượng xảy ra khi nhịp đập của tim không đều, dẫn đến bị “bỏ lỡ” một nhịp. Trong y học, đây là một biểu hiện không nên xem nhẹ, bởi nó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ căng thẳng, thiếu ngủ đến các rối loạn tim mạch nghiêm trọng. Việc xác định đây là hiện tượng sinh lý bình thường hay dấu hiệu bệnh lý cần được đánh giá cẩn thận dựa trên tần suất, mức độ và biểu hiện đi kèm. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu về chủ đề: “Hiện tượng tim đập bỏ nhịp có phải bệnh không?” qua bài viết dưới đây.

Hiện tượng tim đập bỏ nhịp có phải bệnh không?

Khi tim đập, mỗi nhịp tạo ra một làn sóng áp lực lan truyền qua mạch máu, có thể cảm nhận được khi bắt mạch. Làn sóng này chính là “xung”, được tạo ra bởi áp suất tăng lên trong động mạch khi máu được đẩy ra khỏi tim.

Tuy nhiên, đôi khi nhịp đập của tim không đều, bị gián đoạn bởi một nhịp đập sớm hoặc bất thường. Khi điều này xảy ra, lực bơm máu từ tim không còn được điều phối chuẩn xác như bình thường. Hậu quả là xung yếu đi, thậm chí có thể không cảm nhận được ở những nhịp đập bất thường đó. Vì vậy, khi cảm thấy tim mình như “bỏ qua một nhịp”, thực chất đó là do một nhịp tim đập sớm đã xảy ra nhưng không tạo được lực xung đủ mạnh để nhận ra. Khoảng lặng này là thời gian nghỉ bù sinh lý sau nhịp đập sớm (ngoại tâm thu), cho phép tim tái lập lại chu kỳ điện học bình thường.

Hiện tượng này gọi là “nhịp đập sớm” (hay ngoại tâm thu) và ở hầu hết mọi người, đó là điều khá phổ biến và thường không nghiêm trọng. Những nhịp đập lệch như vậy có thể xảy ra do yếu tố cảm xúc, lối sống như dùng caffeine, rượu và nicotine. Ở nhiều trường hợp, đây chỉ là phản ứng nhất thời của tim với các yếu tố sinh hoạt và cảm xúc hàng ngày. Tuy nhiên, nếu cảm giác tim đập bất thường xảy ra thường xuyên, kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác thì không nên xem nhẹ.

Tim đập bỏ nhịp do nguyên nhân nào gây ra?

Cảm giác tim đập hụt, đập lệch nhịp hay “bỏ một nhịp” thường khiến nhiều người lo lắng. Tuy nhiên, hiện tượng này không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng. 

Lo âu và căng thẳng là các yếu tố kích hoạt thường gặp, nhưng chẩn đoán này chỉ nên được đưa ra sau khi đã loại trừ các nguyên nhân tim mạch thực thể bằng các xét nghiệm cận lâm sàng. Khi hồi hộp, phấn khích hoặc đang chịu áp lực tinh thần, cơ thể tiết ra các hormone kích thích khiến tim đập mạnh, nhanh hoặc bất thường. Tim đập hụt trong trường hợp này thường là tạm thời và vô hại, nhưng chúng lại dễ làm tăng cảm giác lo âu, tạo ra một vòng luẩn quẩn khiến nhịp tim càng rối loạn hơn. Những kỹ thuật thư giãn như thở sâu, thiền, yoga hoặc thái cực quyền có thể giúp ổn định tâm trạng và điều hòa nhịp tim.

Caffeine, rượu, nicotine và một số loại thuốc cũng là thủ phạm không thể bỏ qua. Caffeine từ cà phê, trà hoặc nước tăng lực có thể kích thích hệ thần kinh và khiến tim đập nhanh hơn. Rượu, thuốc lá, một số thuốc thông mũi không kê đơn, thuốc giảm cân, thuốc điều trị hen suyễn, thậm chí cả các chất kích thích bất hợp pháp như cocaine đều có thể gây ra tình trạng loạn nhịp. Việc chú ý đến các yếu tố kích thích này trong sinh hoạt hàng ngày và điều chỉnh phù hợp sẽ giúp kiểm soát tốt hơn hiện tượng hồi hộp tim.

Ngoài ra, rung nhĩ là nguyên nhân y khoa phổ biến nhất của nhịp tim bất thường. Trong rung nhĩ, các buồng tim không co bóp đồng bộ, khiến tim đập nhanh và không đều. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, người có bệnh lý nền như cao huyết áp, đái tháo đường hoặc béo phì. Nếu không được điều trị đúng cách, rung nhĩ có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Các triệu chứng khác đi kèm có thể là chóng mặt, mệt mỏi, tức ngực hoặc khó thở.

Một số bệnh tim thực thể cũng có thể dẫn đến hiện tượng tim đập bỏ nhịp. Những rối loạn về van tim như sa van hai lá hoặc các bệnh lý về cơ tim (bệnh cơ tim), mạch vành (xơ vữa, hẹp động mạch) đều có thể gây loạn nhịp. Các xét nghiệm như điện tâm đồ, siêu âm tim hay test gắng sức có thể giúp xác định nguyên nhân chính xác trong những trường hợp này.

Cuối cùng, một yếu tố nội tiết không thể bỏ qua là cường giáp, khi tuyến giáp hoạt động quá mức, sản sinh nhiều hormone khiến quá trình trao đổi chất trong cơ thể tăng tốc, làm tim đập nhanh bất thường. Bệnh lý này có thể chẩn đoán dễ dàng bằng xét nghiệm máu và điều trị hiệu quả bằng thuốc.

Dấu hiệu cảnh báo đối với tình trạng tim đập bỏ nhịp

Hiện tượng tim đập hụt, đập nhanh, rung hoặc bỏ nhịp đôi khi có thể là hiện tượng sinh lý bình thường, không đáng lo ngại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đó có thể là tín hiệu cảnh báo cho vấn đề nghiêm trọng hơn liên quan đến tim mạch và cần được đánh giá kỹ lưỡng bởi bác sĩ, đặc biệt là bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

Thông thường, các rối loạn nhịp tim nhẹ như cảm giác tim "bỏ một nhịp" là lành tính và không cần điều trị. Tuy nhiên, nên tìm đến cơ sở y tế nếu các triệu chứng tim đập bất thường kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

• Đau tức ngực: Có thể là dấu hiệu của thiếu máu cơ tim.
• Chóng mặt hoặc choáng váng: Gợi ý tim không bơm đủ máu lên não.
• Mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân: Tim không hoạt động hiệu quả có thể là nguyên nhân tiềm ẩn.
• Khó thở, cảm giác hụt hơi: Tim không cung cấp đủ oxy cho cơ thể.
• Cảm giác như sắp ngất xỉu: Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, có thể liên quan đến tụt huyết áp hoặc tim ngừng đập trong chốc lát.

Đặc biệt, nếu đã được chẩn đoán mắc các rối loạn dẫn truyền tim như block nhánh thì nên đi khám định kỳ để theo dõi tiến triển. Trong một số trường hợp, block có thể trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu và gây ra nhịp tim chậm, khi đó, các triệu chứng như ngất hoặc chóng mặt là những cảnh báo cần được lưu tâm.

Ngay cả khi những cơn tim đập bỏ nhịp xuất hiện thường xuyên nhưng không gây ra cảm giác khó chịu rõ ràng vẫn nên đi kiểm tra để chắc chắn rằng chúng không phải là biểu hiện của một rối loạn nhịp tim nguy hiểm.

Hiện tượng tim đập bỏ nhịp không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bệnh, nhưng cũng không nên chủ quan. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, kéo dài, hoặc đi kèm các triệu chứng như chóng mặt, khó thở, mệt mỏi thì người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời. Lắng nghe nhịp tim của chính mình là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe tim mạch và phát hiện sớm những bất thường tiềm ẩn.