Xì mũi ra cục máu đông bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ tiềm ẩn bên trong hệ hô hấp mà bạn không ngờ tới. Dù đôi khi hiện tượng này chỉ là do khô niêm mạc hoặc tác động vật lý, nhưng trong nhiều trường hợp, nó lại liên quan đến các bệnh lý như viêm xoang, u mũi, thậm chí là tổn thương mạch máu nghiêm trọng. Việc chủ quan, chần chừ trong thăm khám có thể khiến tình trạng sức khỏe diễn tiến phức tạp hơn.
Dấu hiệu xì mũi ra cục máu đông bất thường
Xì mũi ra cục máu đông là hiện tượng máu lẫn trong dịch nhầy mũi, tạo thành các cục máu đông nhỏ hoặc lớn khi xì mũi. Tình trạng này xảy ra khi niêm mạc mũi bị tổn thương, khiến máu từ các mao mạch nhỏ rò rỉ và đông lại. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến và bệnh lý liên quan:
- Viêm xoang cấp hoặc mãn tính: Viêm xoang gây tổn thương mao mạch trong niêm mạc, dẫn đến máu lẫn trong dịch mủ. Xì mũi ra cục máu đông thường kèm nghẹt mũi, đau vùng trán hoặc má.
- Chấn thương trong mũi: Ngoáy mũi mạnh, dị vật kẹt trong mũi (thường ở trẻ em), hoặc va chạm có thể làm vỡ mao mạch, gây chảy máu và hình thành cục máu đông.
- Dị ứng mũi: Viêm mũi dị ứng kéo dài (do phấn hoa, bụi nhà) gây kích ứng và tổn thương mạch máu, dẫn đến xì mũi ra cục máu đông.
- Không khí khô hoặc nóng: Độ ẩm thấp (<30%) làm khô niêm mạc mũi, gây nứt nẻ và chảy máu nhẹ, tạo cục máu đông khi xì mũi.
- Sử dụng thuốc xịt mũi kéo dài: Thuốc xịt co mạch như oxymetazoline, nếu dùng quá 5–7 ngày, có thể gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến chảy máu.

Các bệnh lý nguy hiểm cần lưu ý:
- Viêm mũi vận mạch: Rối loạn mạch máu trong mũi gây chảy máu tái phát, thường kèm nghẹt mũi hoặc hắt hơi.
- U lành tính trong mũi hoặc xoang: Polyp mũi hoặc u mạch máu có thể gây xì mũi ra cục máu đông kèm nghẹt mũi một bên.
- Ung thư vòm họng hoặc xoang: Hiếm gặp, nhưng cần cảnh giác nếu cục máu đông xuất hiện thường xuyên, kèm đau đầu, nghẹt mũi một bên, sụt cân không rõ nguyên nhân, hoặc đau tai.
Lưu ý: Nếu xì mũi ra cục máu đông kéo dài trên 7 ngày, hoặc kèm các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sốt, nghẹt mũi một bên, cần đến chuyên khoa tai mũi họng để nội soi mũi hoặc chụp CT scan kiểm tra chính xác.
Nguyên nhân xì mũi ra cục máu đông bất thường
Hiện tượng xì mũi ra cục máu đông xảy ra khi niêm mạc mũi bị tổn thương, khiến máu từ các mao mạch nhỏ rò rỉ. Thay vì chảy ra ngay, máu có thể tụ lại trong khoang mũi, đông thành cục rồi bị xì ra khi bạn xì mũi.
- Viêm xoang có dịch mủ lẫn máu: Nhiễm trùng trong xoang làm tổn thương mao mạch, gây chảy máu nhẹ hòa với dịch mủ, tạo cục máu đông khi xì mũi.
- Môi trường khô hoặc lạnh: Không khí thiếu độ ẩm làm niêm mạc mũi nứt nẻ, dễ gây chảy máu. Máu khô lại trong mũi, hình thành cục máu đông.
- Thói quen xì mũi mạnh hoặc ngoáy mũi: Áp lực mạnh từ xì mũi hoặc tổn thương cơ học do ngoáy mũi làm vỡ mao mạch, dẫn đến máu đông.
- Những yếu tố như dị ứng kéo dài, sử dụng thuốc xịt mũi không đúng cách, hoặc bệnh lý nền (tăng huyết áp, rối loạn đông máu) cũng làm tăng nguy cơ xì mũi ra cục máu đông.

Xì mũi ra cục máu đông bất thường phải làm sao?
Xử trí xì mũi ra cục máu đông đúng cách giúp giảm nguy cơ tổn thương thêm và ngăn ngừa biến chứng.
Các bước sơ cứu đúng cách:
- Dừng xì mũi mạnh: Áp lực từ xì mũi có thể làm tổn thương thêm niêm mạc. Giữ đầu hơi nghiêng về phía trước để máu không chảy xuống họng.
- Chườm lạnh: Dùng khăn lạnh hoặc túi đá chườm nhẹ lên sống mũi trong 5–10 phút để co mạch, cầm máu.
- Tránh ngoáy mũi: Không đưa tay hoặc vật lạ vào mũi sau khi chảy máu, vì có thể gây nhiễm trùng hoặc làm tổn thương nặng hơn.
- Giữ ẩm: Uống đủ nước (1.5 – 2 lít/ngày) và sử dụng máy tạo ẩm (độ ẩm 45–60%) để ngăn khô niêm mạc mũi.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Cần đến chuyên khoa tai mũi họng ngay nếu:
- Xì mũi ra cục máu đông tái phát nhiều lần, cục máu đông lớn hoặc kèm máu tươi.
- Kèm sốt cao (>38.5°C), đau mặt, hoặc nghẹt mũi kéo dài.
- Có dấu hiệu nghi ngờ ung thư vòm họng: Đau tai một bên, sụt cân không rõ nguyên nhân, hoặc khối u ở cổ.
- Bác sĩ có thể chỉ định nội soi mũi, chụp CT scan, hoặc xét nghiệm máu để xác định nguyên nhân.

Xì mũi ra cục máu đông không phải lúc nào cũng là dấu hiệu nguy hiểm, nhưng tuyệt đối không nên chủ quan, đặc biệt nếu tình trạng kéo dài trên 7 ngày hoặc kèm các triệu chứng bất thường như đau đầu, sốt, nghẹt mũi một bên. Nguyên nhân có thể do bạn mắc các bệnh lý viêm xoang, dị ứng, ung thư vòm họng. Việc xử lý đúng cách, giữ ẩm mũi, tránh tác nhân kích ứng và thăm khám kịp thời là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe hô hấp và ngăn ngừa biến chứng. Nếu bạn nhận thấy xì mũi ra cục máu đông thường xuyên, hãy đến bác sĩ tai mũi họng để được nội soi và chẩn đoán chính xác.