Cần làm gì khi bị chó dại cắn không chảy máu?

Dù vết thương chỉ là vết xước nhẹ, không hề rỉ máu, nhưng nếu đó là chó nghi dại, bạn vẫn đứng trước nguy cơ bị lây nhiễm. Bài viết này sẽ giúp bạn biết chính xác cần làm gì khi chó dại cắn không chảy máu để bảo vệ bản thân ngay từ đầu.

Hiểm họa khó lường khi bị chó cắn

Bị chó cắn không chỉ là chuyện "trầy da xước vảy" đơn giản. Đằng sau đó là nguy cơ nhiễm virus dại - một loại virus tấn công hệ thần kinh trung ương, gây ra viêm não tủy cấp tính cực kỳ nguy hiểm. Loại virus này thường xuất hiện ở các loài động vật có vú như chó, mèo... Virus dại xâm nhập vào cơ thể qua vết cắn, cào hoặc thậm chí qua vết thương hở khi bị nước bọt của động vật mang mầm bệnh tiếp xúc. Đáng lo ngại hơn, ngay cả khi con vật chưa phát bệnh rõ rệt, chỉ cần liếm phải vết thương hở trên da bạn, nguy cơ lây nhiễm đã có thể xảy ra.

Một khi phát bệnh, dại không chừa bất kỳ ai, người hoặc động vật đều có nguy cơ tử vong 100% trong vòng 7 - 10 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng. Không có cơ hội thứ hai. Tuy nhiên, điểm sáng nằm ở chỗ: Bệnh dại hoàn toàn có thể phòng tránh bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại. Đây là biện pháp hiệu quả cao, đã bảo vệ hàng trăm triệu người trên toàn cầu, an toàn với cả trẻ em và phụ nữ mang thai. Vắc xin dại thế hệ mới hiện được sử dụng phổ biến ở Việt Nam, mang lại lá chắn vững chắc chống lại căn bệnh tử thần này.

Chính vì vậy, dù vết thương do chó cắn chỉ là vết trầy xước, chó dại cắn không chảy máu hoặc chảy máu rất ít, bạn cũng tuyệt đối không được chủ quan. Hãy theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe bản thân và tình trạng của con vật. Nếu cần, hãy đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được tư vấn tiêm phòng kịp thời. Sự cẩn trọng này có thể là yếu tố quyết định giữa an toàn và rủi ro nghiêm trọng cho tính mạng.

Cần làm gì khi bị chó dại cắn không chảy máu?

Ngay cả khi bị chó dại cắn không chảy máu, bạn cũng không nên chủ quan. Virus dại có thể xâm nhập vào cơ thể qua những vết xước nhẹ hoặc vết thương hở rất nhỏ mà mắt thường khó nhận biết. Vì vậy, việc xử lý đúng cách ngay từ ban đầu đóng vai trò cực kỳ quan trọng để ngăn chặn nguy cơ nhiễm bệnh dại. Dưới đây là các bước bạn cần thực hiện ngay lập tức.

Sơ cứu vết thương thật kỹ càng tại chỗ

Việc sơ cứu tại chỗ ngay sau khi bị chó, mèo cắn hoặc liếm lên vùng da tổn thương là bước quan trọng đầu tiên trong phòng ngừa bệnh dại. Vết thương cần được xử lý càng sớm càng tốt bằng cách rửa kỹ dưới vòi nước sạch với xà phòng diệt khuẩn liên tục trong ít nhất 15 phút. Quá trình rửa dưới dòng nước chảy giúp loại bỏ cơ học virus dại có thể tồn tại tại vị trí vết thương.

Sau bước rửa bằng xà phòng, cần sát trùng ngay bằng các dung dịch có tác dụng diệt khuẩn mạnh như cồn 70° hoặc dung dịch i-ốt povidone (ví dụ Betadine) nhằm tiêu diệt lượng virus còn sót lại trên da và mô bị tổn thương. Việc sử dụng dung dịch sát khuẩn thích hợp là yếu tố then chốt trong giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh.

Cần tuyệt đối tránh các phương pháp dân gian không có cơ sở khoa học như bôi ớt, lá cây, vôi, kiềm hay các chất không rõ nguồn gốc lên vết thương. Những biện pháp này không chỉ không có tác dụng kháng virus mà còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, gây khó khăn cho điều trị về sau.

Băng tạm vết thương đúng cách

Sau khi thực hiện đầy đủ các bước rửa và sát trùng, vết thương cần được che chắn tạm thời để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn từ môi trường. Người bị thương nên sử dụng gạc sạch hoặc băng vô trùng để băng nhẹ nhàng lên vùng da bị tổn thương, tránh đè ép mạnh gây tổn hại thêm mô mềm hoặc cản trở tuần hoàn.

Đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt

Ngay sau bước sơ cứu tại chỗ, người bị phơi nhiễm cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất - ưu tiên các bệnh viện hoặc trung tâm y tế có năng lực xử trí vết thương và tiêm dự phòng bệnh dại. Tại đây, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám toàn diện, đánh giá mức độ tổn thương mô, nguy cơ phơi nhiễm với virus dại, đồng thời tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.

Tùy theo mức độ nguy cơ, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm vắc xin phòng dại ngay trong những giờ đầu để giúp cơ thể sớm tạo ra kháng thể chống virus. Trong các trường hợp phơi nhiễm nghiêm trọng - như vết cắn sâu, nhiều vết thương, vết cắn gần thần kinh trung ương (mặt, cổ, đầu) hoặc trên người có hệ miễn dịch suy yếu - có thể cần phối hợp thêm huyết thanh kháng dại (RIG) để cung cấp kháng thể thụ động tức thời, đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu trong giai đoạn đầu của phơi nhiễm.

Theo dõi tình trạng sức khỏe và con vật đã cắn

Sau khi thực hiện các biện pháp sơ cứu và bắt đầu điều trị dự phòng, việc theo dõi sức khỏe của cả người bị phơi nhiễm và con vật cắn là bước quan trọng nhằm kiểm soát nguy cơ bệnh dại một cách hiệu quả.

Trong trường hợp con vật (thường là chó hoặc mèo) vẫn còn sống sau khi gây ra vết cắn, cần tiến hành theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của nó trong tối thiểu 10 đến 14 ngày. Nếu trong khoảng thời gian này, con vật xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh dại - như thay đổi hành vi, hung dữ bất thường, liệt hàm, sùi bọt mép hoặc chết không rõ nguyên nhân - cần báo ngay cho cơ sở y tế để được xử lý theo quy trình chuyên môn.

Song song đó, người bị phơi nhiễm cũng cần tự theo dõi sức khỏe cá nhân, ghi nhận bất kỳ dấu hiệu bất thường nào và tuân thủ lịch hẹn tái khám cũng như tiêm phòng đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ. Việc hoàn thành đúng và đủ phác đồ tiêm chủng là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa hoàn toàn nguy cơ phát triển bệnh dại, một bệnh lý có tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu phát bệnh.

Dấu hiệu nhận biết chó bị bệnh dại

Bị chó dại cắn không chảy máu nhưng vẫn rất nguy hiểm. Bạn nên biết các biểu hiện chó bị bệnh dại để bảo vệ bản thân. Chó bị dại thường trải qua 3 giai đoạn với các biểu hiện đặc trưng dưới đây.

Giai đoạn ủ bệnh (tiền lâm sàng)

Trong giai đoạn này, mặc dù chưa có dấu hiệu rõ ràng, nhưng hành vi của chó bắt đầu có sự thay đổi bất thường. Con vật có xu hướng sợ ánh sáng, thường tìm nơi tối để ẩn náu hoặc trở nên quá mức phụ thuộc vào chủ nhân, thể hiện qua việc bám víu không rời. Bên cạnh đó, chó có biểu hiện lo âu, bồn chồn, có thể sủa không rõ lý do hoặc tru kéo dài một cách bất thường. Một dấu hiệu đáng chú ý khác là chó thường xuyên liếm hoặc cắn lại vị trí vết thương (nơi virus xâm nhập) cho thấy sự khó chịu hoặc phản ứng thần kinh tại chỗ.

Giai đoạn hung dữ (điên cuồng)

Đây là giai đoạn mà các triệu chứng thần kinh trở nên rõ rệt và nguy hiểm hơn. Chó trở nên kích động, dễ bị khiêu khích và có xu hướng cắn người hoặc các loài vật khác mà không có lý do cụ thể. Một số cá thể còn trở nên quá mức thân thiện hoặc vồ vập bất thường với người quen, biểu hiện hành vi không điển hình. Các triệu chứng toàn thân có thể bao gồm bỏ ăn, sốt, viêm kết mạc với biểu hiện mắt đỏ, tăng tiết nước bọt hoặc sùi bọt mép. Ngoài ra, chó có thể đi lại không định hướng, mất kiểm soát, cắn phá đồ vật, rời khỏi nơi ở và tấn công bất kỳ ai hoặc vật gì chúng gặp.

Giai đoạn liệt

Ở giai đoạn tiến triển cuối của bệnh dại, virus đã xâm nhập và gây tổn thương nghiêm trọng đến hệ thần kinh trung ương, dẫn đến hiện tượng liệt lan tỏa. Các cơ vùng hàm bị yếu, khiến chó không thể ngậm miệng, lưỡi thường xuyên thè ra ngoài và xuất hiện tình trạng chảy nước dãi liên tục do mất khả năng nuốt. Tình trạng liệt bắt đầu từ vùng đầu và cổ, sau đó lan dần xuống tứ chi và hệ hô hấp. Khi cơ hô hấp bị ảnh hưởng, chó có biểu hiện khó thở, suy hô hấp và nhanh chóng rơi vào hôn mê, tử vong chỉ sau khoảng 3 đến 7 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng liệt.

Đáng chú ý, không phải mọi trường hợp chó mắc bệnh dại đều biểu hiện hành vi hung dữ. Một thể lâm sàng đặc biệt, gọi là "thể câm", khiến chó không sủa, không cắn, biểu hiện lặng lẽ nhưng vẫn có dấu hiệu liệt tiến triển và tử vong nhanh chóng, dễ gây nhầm lẫn nếu không theo dõi kỹ.

Dù bị chó dại cắn không chảy máu, nguy cơ mắc bệnh dại vẫn luôn tiềm ẩn và tuyệt đối không được xem nhẹ. Việc sơ cứu đúng cách, nhanh chóng đến cơ sở y tế để thăm khám và tiêm phòng là biện pháp an toàn nhất để bảo vệ tính mạng. Đồng thời, cần theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của bản thân và con vật nghi ngờ trong thời gian bác sĩ chỉ định. Hãy luôn nhớ, phòng bệnh dại không bao giờ là thừa, bởi một khi đã phát bệnh, tỷ lệ tử vong gần như là 100%. 

Tiêm vắc xin phòng dại là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh dại sau khi bị động vật nghi ngờ dại cắn hoặc tiếp xúc. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết cung cấp vắc xin chính hãng, bảo quản đúng chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng và an toàn. Được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, quy trình tiêm ngừa an toàn, nhanh chóng. Liên hệ tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm dễ dàng.