Suy hô hấp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả

Chủ động phòng ngừa suy hô hấp là một bước quan trọng giúp mỗi người bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp và tránh các biến chứng nguy hiểm tiềm ẩn. Nếu không được kiểm soát, suy hô hấp có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như loạn nhịp tim, tổn thương phổi, tổn thương não và thậm chí suy thận, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống và đe dọa tính mạng. Vậy cần thực hiện những biện pháp gì để ngăn ngừa và giảm thiểu nguy cơ mắc phải suy hô hấp một cách hiệu quả?

Nguyên nhân gây suy hô hấp

Trước khi tìm hiểu cách phòng tránh suy hô hấp, điều quan trọng là phải hiểu rõ các nguyên nhân gây ra tình trạng này. Hội chứng suy phổi có thể phát sinh từ bất kỳ tổn thương nào bao gồm các tổn thương ảnh hưởng đến phổi, đường thở hoặc các cơ, mô và dây thần kinh chịu trách nhiệm cho hoạt động hô hấp.

Nguyên nhân gây suy hô hấp thường được phân thành hai nhóm chính: Nguyên nhân tại phổi và nguyên nhân bên ngoài phổi.

Nguyên nhân tại phổi:

• Các bệnh nhiễm trùng về phổi như xơ phổi, viêm phổi, viêm phế quản, lao phổi, tắc nghẽn phế quản, thuyên tắc động mạch phổi,...

• Phù phổi cấp ở tim mạch.

Nguyên nhân ngoài phổi:

• Tắc nghẽn khí quản hoặc thanh quản do u khí quản, u thanh quản, u thực quản tại vùng cổ, hoặc do nhiễm trùng thanh quản, dị vật hoặc thức ăn mắc kẹt làm tắc đường thở.

• Tràn dịch màng phổi, khi dịch tích tụ nhanh chóng gây ra nguy cơ suy hô hấp cấp.

• Chấn thương lồng ngực dẫn đến gãy xương sườn, gây tổn thương phổi và màng phổi.

• Tổn thương hệ thần kinh như chấn thương sọ não hoặc tai biến mạch máu não.

Cách phòng ngừa suy hô hấp

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn mọi nguyên nhân gây suy hô hấp cấp (như chấn thương), nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để chủ động phòng ngừa suy hô hấp do các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, chẳng hạn như viêm phổi.

• Ngừng hút thuốc lá.

• Tuân thủ phác đồ điều trị.

• Tập thể dục thường xuyên.

• Trao đổi với bác sĩ.

• Chế độ sinh hoạt lành mạnh.

• Tiêm phòng: Chủng ngừa các vắc xin phòng bệnh viêm phổi do phế cầu khuẩn, vi khuẩn Hib, não mô cầu khuẩn và biến chứng viêm phổi do cúm, vì đây là những tác nhân hàng đầu gây suy hô hấp.

Trung tâm tiêm chủng Long Châu là một trong những địa chỉ uy tín tại Việt Nam, cung cấp đầy đủ các loại vắc xin chất lượng nhập khẩu chính hãng, giúp ngăn ngừa các bệnh hô hấp và giảm nguy cơ suy hô hấp cho cả trẻ em và người lớn. Một số loại vắc xin bao gồm:

Vắc xin phòng viêm phổi do phế cầu:

• Prevenar 13 (Bỉ): Phòng ngừa viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết do phế cầu khuẩn.

• Synflorix (Bỉ): Phòng viêm phổi, viêm tai giữa và viêm màng não cho trẻ em từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi.

• Pneumovax 23 (Mỹ): Phòng ngừa 23 tuýp phế cầu khuẩn, đặc biệt hiệu quả cho người lớn từ 65 tuổi trở lên hoặc người có bệnh lý nền.

Vắc xin phòng cúm, giảm biến chứng viêm phổi:

• Vaxigrip Tetra (Pháp): Vắc xin cúm tứ giá, phòng ngừa 4 chủng virus cúm phổ biến (2 chủng cúm A và 2 chủng cúm B).

• Influvac Tetra (Hà Lan): Vắc xin cúm tứ giá, giúp giảm nguy cơ biến chứng viêm phổi do cúm.

• IVACFLU-S (Việt Nam): Vắc xin cúm tam giá, phòng 3 chủng cúm phổ biến, bao gồm 2 chủng cúm A (H1N1 và H3N2) và 1 chủng cúm B.

Vắc xin ngăn ngừa bệnh do Haemophilus influenzae type b (Hib):

• Tetraxim (Pháp): Phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván và viêm màng não do Hib.

• Hexaxim (Pháp): Phòng 6 bệnh (bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, Hib và viêm gan B).

Vắc xin ngăn ngừa bệnh do não mô cầu khuẩn:

• Menactra (Mỹ): Phòng viêm màng não và nhiễm trùng huyết do não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135.

• VA-Mengoc-BC (Cuba): Phòng viêm màng não và nhiễm trùng huyết do não mô cầu nhóm B và C.

Vắc xin ngăn ngừa bệnh ho gà:

• Boostrix (Bỉ): Phòng ho gà, bạch hầu, uốn ván cho người lớn và trẻ lớn từ 4 tuổi trở lên.

• Adacel (Canada): Phòng ho gà, bạch hầu, uốn ván, phù hợp với phụ nữ mang thai để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi ho gà.

Triệu chứng bệnh suy hô hấp

Suy hô hấp có thể biểu hiện với các triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào quá trình tiến triển của bệnh, nguyên nhân gây ra, cũng như nồng độ carbon dioxide và oxy trong máu. Người bệnh có thể trải qua một số dấu hiệu suy hô hấp ban đầu như khó thở, thở nhanh, và nếu không được điều trị kịp thời, các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.

Trong trường hợp suy hô hấp do thiếu oxy, các triệu chứng có thể bao gồm:

• Cảm thấy mệt mỏi, gặp khó khăn trong những hoạt động hàng ngày như mặc quần áo hoặc di chuyển lên xuống cầu thang.

• Luôn cảm thấy khó thở, như thiếu không khí để hô hấp.

• Buồn ngủ thường xuyên.

• Ngón tay, ngón chân và môi có thể trở nên xanh xao hoặc nhợt nhạt.

• Khi nồng độ carbon dioxide trong máu tăng cao, người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu sau:

• Thị lực suy giảm hoặc nhìn mờ.

• Đau đầu và có thể cảm thấy lú lẫn.

• Nhịp tim tăng nhanh, thở gấp.

Phương pháp điều trị suy hô hấp

Bên cạnh việc phòng ngừa suy hô hấp, việc tìm hiểu các phương pháp điều trị cũng rất cần thiết. Mục tiêu của điều trị suy hô hấp là cung cấp đủ oxy cho phổi và các cơ quan, đồng thời hỗ trợ cơ thể loại bỏ carbon dioxide. Các biện pháp điều trị, theo hướng dẫn của bác sĩ, không chỉ nhằm khắc phục nguyên nhân gây bệnh mà còn giúp giảm nguy cơ biến chứng.

Liệu pháp oxy: Tùy thuộc vào mức độ suy hô hấp, bác sĩ sẽ quyết định liệu pháp oxy nào là phù hợp nhất, chẳng hạn như: thông khí áp lực dương không xâm lấn, ống thông mũi, máy thở cơ học, mặt nạ thông khí hoặc oxy hóa màng ngoài cơ thể (ECMO).

Điều trị bằng thuốc: Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để điều trị nguyên nhân gây suy hô hấp hoặc làm giảm triệu chứng. Một số thuốc thường được sử dụng như:

• Thuốc giãn phế quản: giúp mở rộng đường thở và điều trị các cơn hen suyễn.

• Kháng sinh: dùng để điều trị nhiễm trùng phổi, như viêm phổi.

• Corticoid: giúp giảm viêm trong đường thở và thu nhỏ đường thở.

Các phương pháp điều trị bổ sung: Đối với bệnh nhân cần điều trị dài hạn tại bệnh viện, bác sĩ có thể xem xét áp dụng thêm các phương pháp hỗ trợ để kiểm soát và ngăn ngừa biến chứng do suy hô hấp. Những phương pháp này có thể bao gồm: Sử dụng thuốc chống đông, vật lý trị liệu, cải thiện chế độ dinh dưỡng, và các chương trình phục hồi chức năng phổi.

Mỗi người nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa suy hô hấp để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình. Nếu xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ suy hô hấp, người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế chuyên khoa hô hấp uy tín để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời. Việc phát hiện sớm và can thiệp y tế đúng lúc sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị, giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp của bạn và gia đình bằng cách tiêm vắc xin phòng ngừa các bệnh lý hô hấp nguy hiểm tại Trung Tâm Tiêm Chủng Long Châu. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, vắc xin chính hãng, an toàn và hiệu quả cao, cùng quy trình tiêm chủng hiện đại, nhanh chóng, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn sự an tâm tuyệt đối. Hãy liên hệ ngay Trung Tâm Tiêm Chủng Long Châu để được tư vấn và đặt lịch hẹn sớm nhất, bảo vệ sức khỏe toàn diện cho bản thân và những người thân yêu.