Cảm cúm bị ù tai: Nguyên nhân do đâu và cách điều trị hiệu quả

Cảm cúm bị ù tai là triệu chứng khá thường gặp nhưng lại dễ bị bỏ qua trong quá trình điều trị bệnh. Không ít người cảm thấy tai bị ù, nghe kém hoặc có cảm giác như bị "bịt kín" trong lúc đang bị cảm lạnh, cảm cúm. Trên thực tế, hiện tượng này thường liên quan đến tình trạng tắc vòi nhĩ hoặc viêm tai giữa – những biến chứng phổ biến khi đường hô hấp bị nhiễm virus. Nếu không được xử lý kịp thời, ù tai có thể kéo dài và ảnh hưởng đến thính lực. Vậy vì sao cảm cúm lại gây ù tai?

Nguyên nhân cảm cúm gây ù tai

Tình trạng cảm cúm bị ù tai là hiện tượng phổ biến thường liên quan đến các rối loạn chức năng tai giữa do ảnh hưởng của virus hoặc phản ứng viêm trong đường hô hấp trên. Một số nguyên nhân chính bao gồm:

• Tắc nghẽn vòi nhĩ (vòi Eustachio): Khi niêm mạc mũi – họng bị viêm và phù nề trong lúc cảm cúm, vòi nhĩ dễ bị bít tắc. Điều này làm mất cân bằng áp suất giữa tai giữa và môi trường bên ngoài gây cảm giác ù tai hoặc nghe kém tạm thời.
• Viêm tai giữa do lan truyền virus: Virus cúm có thể xâm nhập từ vùng mũi – họng qua vòi nhĩ lên tai giữa gây viêm và tích tụ dịch cản trở dẫn truyền âm thanh và gây ù tai.
• Tăng tiết dịch trong tai giữa: Trong quá trình nhiễm cúm, cơ thể tăng tiết dịch nhầy để chống lại virus. Lượng dịch này có thể tích tụ trong tai giữa tạo áp lực và gây cảm giác đầy tức, ù tai.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị cảm cúm như thuốc thông mũi, kháng histamin hoặc thuốc co mạch có thể gây khô niêm mạc hoặc ảnh hưởng đến thính giác khiến một số người nhạy cảm cảm thấy ù tai, chóng mặt nhẹ.

Cảm cúm bị ù tai có sao không?

Trong hầu hết các trường hợp, cảm cúm bị ù tai chỉ là phản ứng tạm thời do tắc vòi nhĩ hoặc tăng áp lực tai giữa và sẽ tự cải thiện sau vài ngày khi cơ thể hồi phục. 

Tuy nhiên, nếu tình trạng ù tai kéo dài trên 5 ngày, kèm theo đau tai, sốt cao, nghe kém rõ rệt hoặc chảy dịch tai đây có thể là dấu hiệu của viêm tai giữa cấp hoặc biến chứng do nhiễm trùng lan rộng. 

Khi đó, người bệnh cần được khám chuyên khoa tai mũi họng càng sớm càng tốt để tránh tổn thương tai không hồi phục.

Hướng dẫn cách khắc phục tình trạng bị ù tai khi cảm cúm

Cảm cúm bị ù tai thường khiến người bệnh khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và khả năng giao tiếp hằng ngày. Dù tình trạng này thường chỉ mang tính tạm thời việc xử lý đúng cách sẽ giúp rút ngắn thời gian khó chịu đồng thời ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, dưới đây là một số biện pháp hỗ trợ cải thiện hiệu quả mà bạn có thể áp dụng tại nhà hoặc kết hợp trong quá trình điều trị.

Điều trị cảm cúm đúng cách – nền tảng cải thiện ù tai

Triệu chứng ù tai sẽ khó thuyên giảm nếu tình trạng cảm cúm không được điều trị đúng. Vì vậy, ưu tiên đầu tiên là kiểm soát tốt các triệu chứng cảm cúm:

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Giúp cơ thể có thời gian phục hồi và tăng sức đề kháng.
• Uống nhiều nước ấm: Nước giúp làm loãng dịch nhầy, cải thiện lưu thông trong vùng tai – mũi – họng.
• Bổ sung vitamin C, kẽm và dưỡng chất thiết yếu: Giúp hỗ trợ miễn dịch.
• Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau (paracetamol hoặc ibuprofen): Theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc cảm cúm, kháng histamin hoặc thuốc thông mũi: Nếu có nghẹt mũi, phù nề niêm mạc.

Làm thông vòi nhĩ – Giảm áp lực trong tai

Tắc vòi nhĩ là nguyên nhân phổ biến gây ù tai trong lúc bị cảm cúm. Một số cách đơn giản tại nhà giúp cải thiện tình trạng này:

• Nuốt nước bọt thường xuyên hoặc nhai kẹo cao su: Kích thích mở vòi nhĩ tự nhiên, giúp cân bằng áp lực trong tai.
• Ngáp nhẹ hoặc thực hiện động tác ngáp giả: Giúp giải phóng áp lực trong tai giữa.
• Thực hiện thủ thuật Valsalva: Cách làm: Bịt mũi, ngậm miệng và thổi nhẹ ra để đẩy khí lên tai giữa. Lưu ý: Không nên thổi quá mạnh để tránh làm tổn thương màng nhĩ, chỉ thực hiện khi không nghẹt mũi nghiêm trọng.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Rửa mũi là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả khi bị cúm và ù tai:

• Dùng nước muối sinh lý 0,9% hoặc bình rửa mũi chuyên dụng:
  Giúp làm sạch chất nhầy, giảm sưng tấy niêm mạc, từ đó hỗ trợ làm thông vòi nhĩ.
• Nên rửa mũi 1–2 lần/ngày: Đặc biệt vào buổi sáng và tối, khi lượng dịch ứ đọng nhiều nhất.

Tránh các yếu tố làm tình trạng ù tai nặng hơn

Để tránh làm tai khó chịu hơn, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau trong quá trình bị cảm cúm:

• Không ngoáy tai hoặc dùng tăm bông: Việc này có thể làm tổn thương ống tai, đẩy vi khuẩn vào sâu hơn hoặc làm nặng thêm cảm giác ù.
• Hạn chế tiếp xúc với tiếng ồn lớn: Âm thanh cường độ cao có thể khiến tai bị kích thích thêm, đặc biệt trong thời gian đang viêm nhiễm.
• Tránh đi máy bay hoặc thay đổi độ cao đột ngột: Sự chênh lệch áp suất có thể khiến tai đau nhức và ù nhiều hơn nếu vòi nhĩ đang tắc.

Theo dõi triệu chứng và đi khám khi cần thiết

Không phải trường hợp nào ù tai cũng lành tính. Hãy đi khám chuyên khoa tai mũi họng nếu:

• Ù tai kéo dài trên 5–7 ngày không cải thiện;
• Kèm theo sốt cao, đau nhức tai, hoặc nghe kém rõ rệt;
• Xuất hiện dịch chảy ra từ tai, mất thăng bằng, hoặc chóng mặt;
• Có tiền sử viêm tai giữa tái phát nhiều lần.

Phòng ngừa tình trạng cảm cúm

Chủ động phòng ngừa không chỉ giúp hạn chế nguy cơ mắc cảm cúm mà còn ngăn chặn những triệu chứng đi kèm như ù tai, đau tai hay viêm tai giữa. Để bảo vệ sức khỏe tai – mũi – họng một cách toàn diện, bạn nên lưu ý những nguyên tắc sau:

• Tiêm vắc xin cúm định kỳ mỗi năm: Đây là biện pháp phòng bệnh chủ động, giúp cơ thể tạo miễn dịch với các chủng virus cúm phổ biến theo mùa.
• Giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh: Đặc biệt lưu ý vùng cổ, mũi, tai những khu vực nhạy cảm dễ bị nhiễm lạnh và gây viêm đường hô hấp trên.
• Hạn chế tiếp xúc với người đang mắc bệnh: Tránh xa nguồn lây, đeo khẩu trang nơi công cộng và rửa tay thường xuyên giúp giảm nguy cơ nhiễm virus.
• Tăng cường sức đề kháng: Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục nhẹ nhàng giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
• Điều trị dứt điểm các bệnh lý tai – mũi – họng mãn tính: Viêm xoang, viêm mũi dị ứng hay viêm họng kéo dài đều có thể làm tăng nguy cơ biến chứng khi bị cảm cúm trong đó có ù tai.

Cảm cúm bị ù tai có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, nếu được nghỉ ngơi đầy đủ, chăm sóc đúng cách và theo dõi triệu chứng, tình trạng này thường sẽ tự cải thiện mà không để lại ảnh hưởng lâu dài. Lắng nghe cơ thể, đừng chủ quan với những triệu chứng nhỏ bạn nhé!