Bất kỳ ai cũng có nguy cơ nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Tại Việt Nam, tỷ lệ trẻ em nhiễm Helicobacter pylori khá cao, đặc biệt phổ biến trong độ tuổi bắt đầu ăn dặm và giai đoạn đi nhà trẻ (khoảng 2 - 6 tuổi). Cùng tìm hiểu về triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em trong bài viết sau.
Nguyên nhân gây nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ nhỏ
Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân khiến trẻ bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP). Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng vi khuẩn này có thể lây lan thông qua tiếp xúc gần giữa người với người, chẳng hạn như qua nước bọt khi hôn hoặc qua các con đường tiêu hóa. Trong thực tế, nhiều trẻ có thể đã từng tiếp xúc với HP nhưng không phải trường hợp nào cũng dẫn đến nhiễm trùng hoặc triệu chứng rõ ràng.

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm HP ở trẻ bao gồm:
- Vệ sinh cá nhân kém: Trẻ không rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh hoặc trước khi ăn, tiếp xúc với thực phẩm, nước uống bị ô nhiễm hoặc sinh hoạt trong môi trường không đảm bảo vệ sinh là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và lây lan.
- Sức đề kháng yếu: Ở những trẻ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện hoặc đang suy giảm, HP dễ xâm nhập và tấn công niêm mạc dạ dày hơn.
- Yếu tố di truyền: Trẻ sống trong gia đình có người từng mắc các bệnh liên quan đến HP như viêm loét dạ dày, viêm hang vị hoặc ung thư dạ dày sẽ có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP cao hơn do sự lây truyền trong sinh hoạt hàng ngày.
Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em là gì?
Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em thường không rõ ràng hoặc có thể bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý tiêu hóa khác. Dưới đây là 5 dấu hiệu cha mẹ cần để ý khi nghi ngờ trẻ bị nhiễm HP:
Đau vùng bụng
Khi nhiễm vi khuẩn HP, lớp niêm mạc dạ dày - tá tràng của trẻ có thể bị viêm, gây ra những cơn đau bụng kéo dài hoặc tái phát nhiều lần. Khác với người lớn thường đau ở vùng thượng vị, trẻ nhỏ có thể đau ở nhiều vị trí khác nhau trong bụng, khiến việc xác định nguyên nhân trở nên khó khăn.

Buồn nôn và nôn ói
Do ảnh hưởng của vi khuẩn HP, hệ tiêu hóa của trẻ có thể hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến ứ đọng thức ăn và tăng áp lực trong dạ dày. Điều này khiến trẻ dễ nôn sau khi ăn. Ngoài ra, các biểu hiện khác như đầy bụng, biếng ăn, mệt mỏi và chậm tăng cân cũng thường gặp ở trẻ nhiễm HP.
Hơi thở có mùi
Vi khuẩn HP có thể tồn tại trong khoang miệng, nước bọt hoặc các mảng bám trên răng và lưỡi của trẻ. Điều này khiến hơi thở của trẻ phát ra mùi hôi khó chịu, đặc biệt khi không được vệ sinh răng miệng kỹ càng.
Nôn có máu, phân sẫm màu
Nếu không phát hiện và điều trị sớm, HP có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày của trẻ, dẫn đến xuất huyết tiêu hóa. Trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng như nôn ra máu tươi hoặc dịch nâu, đi ngoài phân đen kèm theo dấu hiệu thiếu máu như da tái nhợt, mệt mỏi. Đây là những triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em nghiêm trọng, cần đưa trẻ đi khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.
Rối loạn chức năng tiêu hóa
Trẻ bị nhiễm HP có thể gặp tình trạng khó tiêu, phân không ổn định, có khi bị táo bón, lúc lại tiêu chảy. Những rối loạn này làm ảnh hưởng đến hấp thu dinh dưỡng và phát triển toàn diện của trẻ.

Khi nào nên điều trị vi khuẩn HP ở trẻ nhỏ?
Việc điều trị vi khuẩn HP ở trẻ em đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa. Càng được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, nguy cơ biến chứng như viêm loét hoặc ung thư dạ dày càng được giảm thiểu. Do đó, khi bác sĩ xác định trẻ nhiễm HP, phụ huynh cần cân nhắc điều trị kịp thời để loại bỏ vi khuẩn triệt để. Tuy nhiên, điều trị HP ở trẻ nhỏ không phải lúc nào cũng cần thiết, nhất là khi trẻ không có biểu hiện lâm sàng nào đáng lo ngại.
Theo khuyến cáo từ chuyên gia y tế, nếu vi khuẩn HP hiện diện trong cơ thể mà không gây triệu chứng, chúng có thể tồn tại như một loại vi khuẩn sống cộng sinh mà không gây hại, thậm chí còn mang lại vài lợi ích nhất định. Tuy nhiên, cần điều trị dứt điểm HP trong các trường hợp sau:
- Trẻ bị viêm loét dạ dày - tá tràng do HP.
- Xuất hiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt và hấp thu.
- Có tình trạng xuất huyết tiêu hóa hoặc giảm tiểu cầu mà không rõ nguyên nhân.
- Trẻ từng hoặc đang có ung thư dạ dày đã được phẫu thuật.
- Thiếu máu, thiếu sắt dai dẳng không rõ lý do.
- Có người thân như bố mẹ, anh chị em bị ung thư dạ dày.
- Trường hợp viêm teo niêm mạc dạ dày được chẩn đoán.
Phác đồ điều trị HP ở trẻ thường bao gồm từ hai loại kháng sinh phối hợp cùng thuốc giảm tiết axit dạ dày. Liệu trình thường kéo dài khoảng 14 ngày hoặc hơn tùy từng trường hợp.
Tuy nhiên, việc điều trị HP ở trẻ nhỏ không dễ dàng do:
- Tình trạng tái nhiễm sau điều trị khá phổ biến.
- Trẻ nhỏ dễ gặp tác dụng phụ khi dùng thuốc như buồn nôn, đắng miệng, tiêu chảy,...
- HP có xu hướng kháng lại một số loại kháng sinh, khiến việc điều trị khó đạt hiệu quả cao.
Do đó, cha mẹ nên đưa trẻ đến các bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm để được tư vấn và điều trị hiệu quả.
Nếu nhận thấy trẻ có bất kỳ biểu hiện bất thường nào liên quan đến tiêu hóa, nên đưa trẻ đi kiểm tra càng sớm càng tốt để tránh các biến chứng nguy hiểm về sau.

Việc điều trị vi khuẩn HP ở trẻ nhỏ thường gặp nhiều trở ngại. Chính vì vậy, chủ động phòng ngừa vẫn là giải pháp hiệu quả nhất nhằm bảo vệ sức khỏe cũng như quá trình phát triển toàn diện của trẻ. Hy vọng qua bài viết này, quý phụ huynh đã có thêm những kiến thức về các triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em để kịp thời nhận biết và xử trí đúng cách.