Khi nào cần xét nghiệm vi khuẩn HP? Những cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP hiện nay?

Khi nào cần xét nghiệm vi khuẩn HP? Những cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP hiện nay là gì? Đây là những câu hỏi thường gặp ở những người đang gặp vấn đề về dạ dày như đau thượng vị, đầy hơi hay buồn nôn kéo dài. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện test vi khuẩn HP dạ dày, còn gọi là các phương pháp xét nghiệm HP, để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Khi nào cần xét nghiệm vi khuẩn HP?

Xét nghiệm vi khuẩn HP, hay còn gọi là test HP, là phương pháp giúp phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn Helicobacter pylori trong dạ dày, một trong những tác nhân hàng đầu gây viêm loét và tổn thương đường tiêu hóa. Mặc dù test vi khuẩn HP dạ dày đang được áp dụng rộng rãi tại nhiều cơ sở y tế, nhưng không phải ai cũng cần thực hiện. Việc xét nghiệm thường được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt là trong những trường hợp có nguy cơ cao hoặc triệu chứng kéo dài.

Vậy test HP là gì? Đây là thuật ngữ dùng để chỉ các phương pháp kiểm tra nhằm xác định người bệnh có nhiễm vi khuẩn HP hay không. Tuy nhiên, chi phí của xét nghiệm này hiện vẫn còn tương đối cao so với mức thu nhập trung bình tại Việt Nam, vì vậy không phải trường hợp nào cũng được chỉ định thực hiện.

Bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm vi khuẩn HP trong các trường hợp sau:

• Người có tiền sử viêm loét dạ dày tá tràng, đã từng điều trị ung thư dạ dày sớm qua nội soi, hoặc có khối u lympho ở niêm mạc ống tiêu hóa.
• Người bị thiếu máu thiếu sắt không rõ nguyên nhân, hoặc mắc giảm tiểu cầu do xuất huyết.
• Người có người thân trong gia đình từng mắc ung thư dạ dày.
• Người đang điều trị lâu dài bằng aspirin hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID).
• Người có biểu hiện khó tiêu kéo dài nhưng không tìm được nguyên nhân rõ ràng.

Thực tế, không phải tất cả người nhiễm vi khuẩn HP đều sẽ mắc bệnh dạ dày. Một số trường hợp, vi khuẩn này tồn tại mà không gây hại gì đáng kể. Do đó, chỉ những người thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc đang có dấu hiệu tổn thương rõ rệt mới được bác sĩ chỉ định làm test HP để xác định hướng điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

Những cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP

Sau đây là những cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP mà bạn đọc nên biết:

Xét nghiệm vi khuẩn HP dạ dày bằng nội soi

Phương pháp nội soi cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong dạ dày qua ống nội soi có gắn camera. Khi phát hiện vùng niêm mạc bất thường, bác sĩ có thể lấy mẫu mô để làm Clo Test, nuôi cấy hoặc xét nghiệm mô học nhằm phát hiện vi khuẩn HP. Nội soi không chỉ giúp xác định mức độ tổn thương mà còn hỗ trợ lên phác đồ điều trị chính xác. Dù có thể gây khó chịu, nhưng đây là kỹ thuật rất hữu ích, đặc biệt với người từng điều trị HP nhưng chưa khỏi dứt điểm.

Xét nghiệm máu phát hiện vi khuẩn HP

Khi bị nhiễm vi khuẩn HP, cơ thể sẽ sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn này. Xét nghiệm máu giúp phát hiện các kháng thể đó để xác định khả năng nhiễm HP. Đây là phương pháp khá phổ biến, có mặt tại hầu hết các cơ sở y tế trên toàn quốc. Tuy nhiên, xét nghiệm máu thường không phải lựa chọn ưu tiên do nguy cơ cho kết quả dương tính giả. Nguyên nhân là kháng thể có thể tồn tại lâu sau khi vi khuẩn đã bị tiêu diệt, hoặc HP có mặt ở các vị trí khác trong cơ thể như miệng hoặc ruột mà không gây bệnh. Vì vậy, xét nghiệm máu thường chỉ được chỉ định khi các phương pháp khác không thể thực hiện hoặc dùng để hỗ trợ chẩn đoán trong điều kiện hạn chế.

Xét nghiệm HP dạ dày bằng hơi thở

Test hơi thở là một phương pháp không xâm lấn, được sử dụng rộng rãi để phát hiện vi khuẩn HP trong dạ dày. Có hai hình thức phổ biến: Một là bệnh nhân thổi vào thiết bị giống quả bóng, hai là sử dụng một loại thẻ nhỏ tương tự thẻ ATM để thu mẫu hơi thở. Quy trình xét nghiệm đơn giản, nhanh chóng và phù hợp với cả trẻ nhỏ lẫn người lớn. Sau khi thu mẫu, máy sẽ phân tích hơi thở để xác định sự tồn tại của HP thông qua phản ứng với đồng vị carbon. Đây là kỹ thuật xét nghiệm nhanh, cho kết quả chính xác.

Xét nghiệm phân tìm vi khuẩn HP

Phân tích phân là một cách hiệu quả để phát hiện vi khuẩn HP thông qua phản ứng miễn dịch huỳnh quang. Khi HP tồn tại trong dạ dày, vi khuẩn này sẽ theo phân ra ngoài. Mẫu phân sẽ được xử lý và phân tích nhằm xác định sự hiện diện của vi khuẩn. Ưu điểm của phương pháp này là độ chính xác cao và chi phí hợp lý. Tuy nhiên, kết quả không có ngay lập tức và việc thu thập mẫu phân có thể gây bất tiện cho cả bệnh nhân lẫn nhân viên y tế, đặc biệt trong những trường hợp cần xử lý gấp hoặc có yêu cầu vệ sinh nghiêm ngặt.

Test vi khuẩn HP dạ dày dương tính có nguy cơ bị ung thư dạ dày không?

Nhiều người lo lắng khi nhận kết quả dương tính với vi khuẩn HP, đặc biệt là khi nghe nói đến nguy cơ ung thư dạ dày. Tuy nhiên, dù tỉ lệ nhiễm HP ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới rất cao, chiếm khoảng 80 đến 90% dân số, nhưng chỉ khoảng 1% trong số đó thực sự phát triển thành ung thư dạ dày.

Điều này cho thấy không phải ai nhiễm HP cũng mắc ung thư. Nguy cơ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là chủng vi khuẩn. Trong hơn 200 chủng HP được biết đến, chỉ những chủng mang gen CagA mới có khả năng gây tổn thương nặng và tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, việc xét nghiệm để xác định chủng vi khuẩn có ý nghĩa quan trọng trong phòng ngừa.

Ngoài ra, nếu vi khuẩn đang ở thể không hoạt động hoặc người bệnh được điều trị kịp thời khi có dấu hiệu viêm loét, khả năng tiến triển nặng là rất thấp. Phát hiện sớm giúp kiểm soát tốt tình trạng nhiễm khuẩn.

Việc hiểu rõ khi nào cần xét nghiệm vi khuẩn HP và lựa chọn đúng phương pháp kiểm tra sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe tiêu hóa. Mỗi phương pháp test HP đều có ưu điểm riêng và được chỉ định tùy theo tình trạng cụ thể. Nếu có các dấu hiệu bất thường ở dạ dày hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao, bạn nên thăm khám sớm để được tư vấn và xét nghiệm phù hợp. Phát hiện và điều trị kịp thời vi khuẩn HP chính là bước quan trọng trong việc phòng ngừa biến chứng nguy hiểm như viêm loét hay ung thư dạ dày.

Tiêm vắc xin là một trong những biện pháp quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, từ đó hỗ trợ cơ thể phòng ngừa nhiều bệnh nhiễm khuẩn, đặc biệt ở đường tiêu hóa. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang cung cấp các gói vắc xin được thiết kế phù hợp với từng độ tuổi và tình trạng sức khỏe cụ thể. Đội ngũ y bác sĩ tại đây sẽ tư vấn chi tiết để giúp bạn lựa chọn vắc xin phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu trong phòng bệnh. Liên hệ ngay với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline 1800 6928 để được tư vấn miễn phí và đặt lịch tiêm phòng phù hợp với nhu cầu cá nhân!