Tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe của con người

Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe của chính bản thân người hút và cả những người xung quanh. Tuy nhiên, cụ thể, tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe là gì thì không phải ai cũng đã biết rõ, từ đó dẫn đến tâm lý chủ quan, coi việc hút thuốc giống như một cách để giải tỏa stress, giải trí mà không quan tâm đến những nguy hiểm tiềm ẩn. Nếu cũng chưa biết rõ tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe là gì, bạn đọc chớ nên vội bỏ qua bài viết dưới đây.

Thành phần của thuốc lá

Để biết được tác hại của hút thuốc lá cụ thể là gì thì trước tiên, chúng ta cần tìm hiểu về thành phần của thuốc lá. Đây cũng chính là lý do vì sao hút thuốc lá gây hại cho sức khỏe. Theo đó, khói thuốc lá có chứa hơn 5000 thành phần hóa học, trong số đó, có tới hàng trăm chất gây hại cho cơ thể con người. Một vài chất có thể kể tới như:

• Arsenic: Đây thực chất là một chất dùng để bảo quản gỗ, một số hợp chất Arsenic khác được ghi nhận là có liên quan đến tình trạng bệnh ung thư phổi, ung thư gan, ung thư da và ung thư bàng quang.
• Benzen: Benzen dùng để sản xuất ra các hóa chất khác, có khả năng gây bệnh ung thư và bệnh bạch cầu.
• 1,3 - Butadiene: Loại hóa chất này thường được sử dụng trong sản xuất cao su, được xếp vào loại chất gây ung thư nguy hiểm và có khả năng gây bệnh ung thư máu.
• Cadmium: Cadmium là kim loại dùng trong sản xuất pin, làm tăng nguy cơ ung thư phổi và ung thư thận, ung thư tuyến tiền liệt.
• Chromium VI: Được sử dụng trong quá trình chế tạo kim loại hợp kim, sơn và thuốc nhuộm. Các hợp chất của loại chất này có thể gây ung thư phổi, ung thư mũi và xoang.
• Formaldehyde: Formaldehyde thường được dùng để sản xuất ra các loại hóa chất khác như nhựa hoặc được dùng giống như một chất bảo quản. Chất này có thể gây bệnh ung thư ở các mô hấp và bệnh bạch cầu.
• Polonium - 210: Đây là nguyên tố phóng xạ có thể gây ung thư ở các loài động vật.
• Tar: Chất này được tạo ra từ các hóa chất trong khói thuốc, để lại một dư lượng màu nâu dính trên răng, phổi và các mô gây mất thẩm mỹ ở những người hút thuốc lá thời gian dài.

Những hóa chất này không chỉ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư nguy hiểm mà còn gây tổn thương nghiêm trọng tới các bộ phận khác của cơ thể, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể cũng như chất lượng cuộc sống sau này nếu duy trì thói quen hút thuốc lá.

Tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe

Thuốc lá gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe, không chỉ riêng phổi mà các bộ phận khác như tim mạch, hệ hô hấp cũng sẽ bị ảnh hưởng. Cụ thể, hút thuốc lá sẽ:

Gây tổn thương phổi, dẫn tới suy hô hấp

Hút thuốc lá lâu ngày dẫn tới tình trạng tích tụ một lượng lớn hóa chất độc hại ở đường hô hấp, thậm chí còn có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Những chất độc này sẽ phá hủy đường thở và các phế nang trong phổi, từ đó gây tắc nghẽn, suy giảm chức năng phổi.

Những người hút thuốc lá có nguy cơ tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cao gấp 12 - 13 lần so với người bình thường. Các triệu chứng của bệnh bao gồm ho mãn tính, khó thở, khạc đờm thường xuyên,...

Tăng nguy cơ mắc ung thư

Phần lớn các hóa chất bên trong thuốc lá đều có khả năng gây bệnh ung thư, chính vì thế, hình thành thói quen hút thuốc lá cũng sẽ làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư nguy hiểm như ung thư phổi, ung thư gan, ung thư tuyến tụy,...

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Bên cạnh bệnh ung thư, hút thuốc lá còn làm cho các thành mạch máu trở nên dày hơn, dễ hình thành các cục máu đông, từ đó gây ra hiện tượng tăng huyết áp, tim đập nhanh và nhồi máu cơ tim.

Những cục máu đông sẽ ngăn chặn dòng máu đến não hoặc tim, dẫn tới các cơn đau tim hoặc đột quỵ vô cùng nguy hiểm.

Ảnh hưởng đến thai nhi

Hút thuốc lá ảnh hưởng rất xấu tới khả năng sinh sản và thai kỳ. Phụ nữ có thói quen hút thuốc lá thường khó mang thai hơn nhiều so với những người không hút thuốc. Mặt khác, khói thuốc lá còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới thai nhi trong bụng, nhất là sự phát triển của não và phổi. 

Chất carbon monoxide trong khói thuốc khiến cho thai nhi không còn nhận đủ lượng oxy cần thiết, làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc gặp phải các dị tật bẩm sinh. 

Giảm ham muốn tình dục

Hút thuốc lá thường xuyên là một trong những nguyên nhân phổ biến gây rối loạn cương dương và giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe sinh lý mà vấn đề này còn có thể gây ra tâm lý tự ti, stress ở cánh mày râu.

Ảnh hưởng tới những người xung quanh

Không phải ai cũng ngửi được khói thuốc lá, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ đang mang thai và những người lớn tuổi, những người mắc bệnh về hô hấp. Hút thuốc ở nơi công cộng có thể khiến cho những người xung quanh hít phải khói thuốc một cách thụ động, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như hen suyễn, viêm phổi, cảm lạnh, cảm cúm, khó thở,...

Làm thế nào để bỏ thuốc lá?

Có thể thấy, tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe của bản thân và cả những người xung quanh là vô cùng nghiêm trọng. Vậy, làm thế nào để bỏ thuốc lá một cách hiệu quả? Để từ bỏ thuốc lá, bạn hãy:

• Xác định mục tiêu rõ ràng: Trước hết, bạn cần có quyết tâm thật sự và hiểu rõ lý do vì sao mình muốn bỏ thuốc, đó có thể là vì sức khỏe, vì gia đình hoặc vì muốn có một cuộc sống chất lượng hơn. Khi bạn có động lực đủ lớn, việc duy trì thói quen cai thuốc sẽ trở nên dễ dàng hơn.
• Lập kế hoạch cụ thể: Đặt ra một ngày chính thức để bắt đầu quá trình bỏ thuốc. Chuẩn bị tinh thần cho những tình huống dễ khiến bạn tái nghiện và có sẵn các biện pháp đối phó (nhai kẹo cao su, đi dạo, uống nước,...).
• Tìm sự hỗ trợ: Hãy chia sẻ ý định bỏ thuốc với người thân, bạn bè để nhận được sự động viên và nhắc nhở. Đồng thời, bạn cũng có thể tìm đến sự tư vấn y tế hoặc tham gia các chương trình hỗ trợ cai thuốc để tăng khả năng thành công.
• Sử dụng biện pháp hỗ trợ: Với những người nghiện thuốc lá nặng, có thể sử dụng các liệu pháp thay thế nicotine như kẹo nhai, miếng dán hoặc thuốc hỗ trợ cai thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
• Thay đổi thói quen sống: Hãy xây dựng lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, ăn uống điều độ, ngủ đủ giấc và tránh xa các chất kích thích như rượu, cà phê, những yếu tố dễ khiến bạn tái nghiện thuốc.

Bên cạnh đó, để bảo vệ sức khỏe của lá phổi cũng như sức khỏe tổng thể của bản thân và những người thân yêu trong gia đình, bạn đọc hãy tham khảo và thực hiện tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin quan trọng như vắc xin phòng cúm, vắc xin phòng bệnh do Hib, vắc xin phòng bệnh do phế cầu khuẩn, vắc xin phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván cũng như các loại vắc xin phòng bệnh hô hấp khác tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Việc tiêm chủng đầy đủ không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến đường hô hấp mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng, đặc biệt là trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền.

Trên đây là toàn bộ tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe và một số thông tin quan trọng khác có liên quan. Hãy chủ động bỏ thuốc lá ngay hôm nay và thực hiện tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch vì một lá phổi khỏe mạnh và một cuộc sống chất lượng, an toàn hơn cho cả gia đình.