Dấu hiệu bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch

Ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch là tình trạng phức tạp và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp thông thường. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học hiện đại, việc kiểm soát triệu chứng, kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân là điều hoàn toàn khả thi.

Chẩn đoán di căn hạch ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ

Di căn hạch là một trong những yếu tố quan trọng phản ánh mức độ tiến triển và tiên lượng bệnh ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC). Về mặt lâm sàng, di căn hạch có thể không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, do đó, việc sử dụng các kỹ thuật hình ảnh như CT ngực liều thấp, PET-CT hoặc nội soi siêu âm qua khí quản (EBUS) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức độ di căn và lên kế hoạch can thiệp. Việc xác định đúng giai đoạn N không chỉ giúp quyết định chỉ định phẫu thuật hay điều trị nội khoa, mà còn ảnh hưởng lớn đến tiên lượng sống còn của người bệnh.

Bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch là gì?

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) là loại ung thư phổi phổ biến nhất và thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, trong đó giai đoạn 4 thể hiện mức độ tiến triển nặng nhất, khi tế bào ung thư đã lan rộng ra ngoài phổi đến các cơ quan hoặc hạch bạch huyết xa. Trong số các vị trí di căn, hạch bạch huyết trung thất và rốn phổi là những nơi thường gặp nhất.

Ở giai đoạn 4, di căn hạch không chỉ là dấu hiệu cho thấy bệnh đã vượt qua giới hạn khu trú mà còn là yếu tố ảnh hưởng lớn đến tiên lượng và lựa chọn phác đồ điều trị. Nghiên cứu tại Bệnh viện Bạch Mai cho thấy khoảng 28,4% bệnh nhân ung thư phổi phẫu thuật có bằng chứng di căn hạch, trong đó di căn hạch N1 chiếm khoảng 18,9%, và di căn N2 chiếm 9,5%. N1 đề cập đến di căn các hạch bạch huyết gần rốn phổi, trong khi N2 liên quan đến các hạch ở vùng trung thất cùng bên, một yếu tố tiên lượng xấu.

Các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng di căn hạch ở giai đoạn muộn bao gồm: Khối u có kích thước lớn hơn 3 cm, vị trí ở thùy trên, độ mô học kém biệt hóa, cũng như tiền sử hút thuốc lá lâu năm. Người bệnh ở độ tuổi cao cũng có xu hướng mắc bệnh nặng hơn với mức độ lan rộng hơn.

Việc xác định rõ tình trạng di căn hạch là hết sức quan trọng để lên kế hoạch điều trị tối ưu. Các kỹ thuật hình ảnh hiện đại như CT ngực liều thấp, PET-CT, hoặc nội soi siêu âm qua khí quản (EBUS-TBNA) là những công cụ không thể thiếu trong giai đoạn này. Trong một số trường hợp giới hạn (oligometastasis), nếu số lượng di căn không nhiều và vị trí phù hợp, vẫn có thể xem xét can thiệp điều trị tích cực như xạ trị hoặc phẫu thuật nhằm kéo dài thời gian sống.

Dấu hiệu bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch

Ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch là tình trạng bệnh đã lan rộng khỏi phổi ban đầu và xuất hiện ở các hạch bạch huyết xa, đặc biệt là hạch trung thất, rốn phổi, hoặc hạch ở vùng cổ, trên xương đòn. Ở giai đoạn này, dấu hiệu nhận biết bệnh thường không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp thông thường, khiến bệnh nhân đến khám muộn.

Một trong những biểu hiện điển hình là ho kéo dài, khạc đờm có máu, đặc biệt khi không đáp ứng với điều trị kháng sinh. Người bệnh có thể bị đau ngực, cảm giác tức ngực, hoặc khó chịu sâu bên trong lồng ngực, nhất là khi có khối u xâm lấn vào màng phổi hoặc hạch trung thất chèn ép.

Khó thở là một trong những triệu chứng thường gặp, do khối u làm tắc nghẽn một phần đường thở hoặc dịch màng phổi tích tụ. Khi hạch di căn ở vùng trung thất hoặc trên xương đòn, người bệnh có thể cảm thấy sưng ở cổ, hạch nổi cứng, không đau, hoặc khàn tiếng do tổn thương dây thần kinh thanh quản.

Ở giai đoạn muộn, một số dấu hiệu toàn thân khác cũng xuất hiện như: Sụt cân nhanh chóng, mệt mỏi kéo dài, chán ăn, đổ mồ hôi về đêm, hoặc sốt nhẹ không rõ nguyên nhân. Nếu tế bào ung thư tiếp tục lan xa đến các cơ quan khác như xương, gan hoặc não, người bệnh có thể xuất hiện thêm các triệu chứng như đau xương lan tỏa, đau đầu, buồn nôn hoặc rối loạn thần kinh.

Việc chẩn đoán chính xác tình trạng di căn hạch cần đến các phương tiện hình ảnh hiện đại như CT ngực, PET-CT, hoặc nội soi siêu âm phế quản (EBUS-TBNA) để đánh giá chính xác vị trí, số lượng và mức độ xâm lấn của hạch. Trong một số trường hợp, sinh thiết hạch là cần thiết để xác nhận chẩn đoán.

Bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch có chữa được không?

Ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch là tình trạng bệnh đã tiến triển nặng, khi tế bào ung thư lan rộng từ phổi đến các hạch bạch huyết ở trung thất, rốn phổi hoặc xa hơn. Đây là giai đoạn cuối của bệnh, đồng nghĩa với việc không còn khả năng phẫu thuật triệt để, nhưng không có nghĩa là "hết cách chữa". Thay vào đó, mục tiêu điều trị ở giai đoạn này là kéo dài thời gian sống, kiểm soát triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Theo nghiên cứu tại Bệnh viện Bạch Mai, nhiều bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn muộn vẫn có thể được điều trị tích cực bằng các phương pháp như: hóa trị, xạ trị, điều trị đích và miễn dịch. Việc có di căn hạch (đặc biệt là di căn hạch trung thất N2 hoặc xa hơn) ảnh hưởng đến tiên lượng, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh nhân vẫn có thể sống thêm từ vài tháng đến vài năm, tùy vào mức độ đáp ứng điều trị.

Một điểm quan trọng là xét nghiệm sinh học phân tử để tìm các đột biến gen như EGFR, ALK, ROS1…, từ đó lựa chọn thuốc điều trị đích phù hợp. Bên cạnh đó, nếu người bệnh có biểu hiện PD-L1 dương tính, liệu pháp miễn dịch như pembrolizumab hoặc nivolumab có thể được áp dụng, giúp kéo dài thời gian sống đáng kể mà ít tác dụng phụ hơn hóa trị truyền thống.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt được gọi là di căn giới hạn (oligometastasis) nếu số lượng ổ di căn ít, bệnh nhân vẫn có thể được xạ trị hoặc phẫu thuật phối hợp nhằm kiểm soát tốt khối u. Tuy không mang tính triệt căn, nhưng đây là hướng đi đầy hứa hẹn.

Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi giai đoạn 4 di căn hạch, kết hợp với chẩn đoán chính xác và lựa chọn phác đồ phù hợp sẽ giúp người bệnh kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, sự đồng hành của gia đình, chăm sóc y tế chuyên môn và tinh thần lạc quan của người bệnh là yếu tố không thể thiếu trong hành trình chống chọi với bệnh tật.