Nhận biết dấu hiệu mèo bị dại kịp thời và cách xử lí hiệu quả

Mèo thường được xem là thú cưng gần gũi và ít gây nguy cơ bệnh tật như chó. Nhưng trên thực tế, mèo vẫn có thể mắc bệnh dại và truyền virus cho người thông qua vết cắn, cào hoặc nước bọt. Điều đáng nói là dấu hiệu mèo, chó bị dại có thể khác nhau, đôi khi không rõ ràng, khiến người nuôi chủ quan. Bài viết này sẽ giúp bạn kịp thời các dấu hiệu mèo bị dại để có hướng xử lý an toàn nhé!

Nhận biết dấu hiệu mèo bị dại

Dấu hiệu mèo bị dại thường bắt đầu bằng sự thay đổi hành vi như nhút nhát, sợ hãi hoặc ngược lại trở nên hung dữ, dễ kích động. Các biểu hiện khác bao gồm bỏ ăn, run rẩy, trốn tránh, chảy nước dãi, sợ nước và khó nuốt. Khi bệnh tiến triển, mèo có thể bị liệt, sùi bọt mép, và tấn công người hoặc vật xung quanh.

Bệnh dại ở mèo tiến triển qua các giai đoạn rõ rệt, từ những thay đổi hành vi ban đầu đến các triệu chứng thần kinh nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu chó mèo bị dại sẽ giúp chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe.

Giai đoạn đầu (giai đoạn tiền triệu chứng)

Trong giai đoạn này, virus dại bắt đầu nhân lên tại vị trí xâm nhập (thường là vết cắn) và di chuyển dọc theo các dây thần kinh. Các dấu hiệu mèo bị dại bao gồm:

• Thay đổi hành vi bất thường: Mèo có thể trở nên rụt rè, sợ sệt hoặc ngược lại, quá thân thiện so với tính cách thường ngày.
• Liếm liên tục vết cắn: Mèo thường liếm hoặc cào vùng da bị tổn thương, nơi virus xâm nhập, gây cảm giác ngứa hoặc khó chịu.
• Ăn uống kém: Mèo ăn ít, uống ít, tỏ ra mệt mỏi hoặc không thoải mái mà không rõ nguyên nhân.
• Biểu hiện nhẹ: Một số con có thể sốt nhẹ, uể oải hoặc tránh tiếp xúc với người.

Giai đoạn này kéo dài từ 2 - 10 ngày, tùy thuộc vào lượng virus và vị trí vết cắn. Do các triệu chứng không đặc hiệu, nhiều người nuôi dễ bỏ qua hoặc nhầm lẫn với căng thẳng thông thường ở mèo.

Giai đoạn kích động (thể điên cuồng)

Đây là giai đoạn mà biểu hiện mèo bị dại có triệu chứng thần kinh rõ rệt, đặc trưng của bệnh dại thể điên cuồng:

• Hung dữ bất thường: Mèo trở nên dễ bị kích động, có thể cắn, cào hoặc tấn công người và vật nuôi khác mà không có lý do.
• Gào thét hoặc rít: Mèo phát ra những âm thanh bất thường, như tiếng rít hoặc gào lớn, khác với tiếng kêu hàng ngày.
• Tăng động quá mức: Mèo có thể chạy nhảy không kiểm soát, va vào vật cản hoặc có hành vi bất thường như cắn đồ vật vô cớ.
• Sợ nước và gió: Một số mèo biểu hiện sợ nước (hydrophobia) hoặc sợ luồng không khí, dẫn đến co giật khi tiếp xúc.

Giai đoạn này thường kéo dài 1 – 5 ngày và là thời điểm mèo có nguy cơ lây truyền virus cao nhất qua nước bọt.

Giai đoạn nguy hiểm

Khi virus tấn công hệ thần kinh trung ương, mèo chuyển sang giai đoạn cuối với các triệu chứng liệt. Ở giai đoạn này, dấu hiệu mèo bị bệnh dại biểu hiện như sau:

• Chảy nước dãi nhiều: Do liệt cơ họng, mèo khó nuốt, dẫn đến nước bọt chảy không kiểm soát.
• Liệt cơ: Bắt đầu từ cơ mặt (mắt sụp, hàm trễ) và lan ra chân, khiến mèo di chuyển khó khăn, đứng không vững.
• Co giật và suy kiệt: Mèo rơi vào trạng thái mệt lả, co giật toàn thân, cuối cùng là suy hô hấp hoặc ngừng tim. Mèo thường tử vong trong vòng 3 – 7 ngày sau khi xuất hiện các triệu chứng thần kinh.

Tại sao bệnh dại ở mèo lại nguy hiểm với con người?

Ngoài các dấu hiệu mèo bị dại, bạn cũng cần hiểu rõ mức độ nguy hiểm của nó đối với con người. Bệnh dại ở mèo không chỉ nguy hiểm cho chính vật nuôi mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe con người:

• Lây truyền qua vết cắn, cào hoặc nước bọt: Virus dại lây sang người thông qua vết cắn, cào hoặc khi nước bọt của mèo nhiễm bệnh tiếp xúc với vết thương hở, niêm mạc mắt, miệng.
• Tỷ lệ tử vong gần 100%: Nếu người bị phơi nhiễm không được tiêm vắc xin phòng dại kịp thời, bệnh sẽ phát triển và không thể cứu chữa sau khi triệu chứng xuất hiện. Theo Cục Y tế Dự phòng, mỗi năm nước ta ghi nhận hàng chục ca tử vong do bệnh dại, trong đó có những trường hợp liên quan đến mèo nhiễm bệnh.
• Nguy cơ từ mèo hoang: Mèo hoang hoặc mèo thả rông có nguy cơ cao nhiễm virus dại từ động vật hoang dã như dơi, chồn, cáo, đặc biệt ở các khu vực nông thôn hoặc vùng ngoại ô.

Do mèo thường tiếp xúc gần gũi với người (ôm, vuốt ve), nguy cơ lây nhiễm virus dại càng cao nếu không phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

Những việc cần làm khi nghi ngờ mèo bị dại hoặc có hành vi bất thường

Nếu bạn nhận thấy mèo có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh dại, hãy hành động ngay lập tức để bảo vệ bản thân, gia đình và vật nuôi khác:

• Tránh tiếp xúc gần: Không cố gắng ôm, bắt hoặc chạm vào mèo có hành vi bất thường như hung dữ, chảy dãi hoặc liệt. Sử dụng găng tay hoặc dụng cụ bảo hộ nếu cần tiếp xúc.
• Cách ly mèo: Đưa mèo vào khu vực cách ly (chuồng, phòng kín) để tránh tiếp xúc với người hoặc vật nuôi khác. Đảm bảo không để mèo chạy thoát.
• Liên hệ bác sĩ thú y: Gọi ngay cho bác sĩ thú y để đánh giá tình trạng mèo. Nếu mèo nghi nhiễm dại, cơ quan thú y có thể yêu cầu theo dõi hoặc xét nghiệm.

Cách phòng tránh bệnh dại ở mèo

Phòng ngừa bệnh dại ở mèo là cách hiệu quả nhất để bảo vệ cả vật nuôi và con người. Dưới đây là các biện pháp cần thực hiện:

• Tiêm phòng vắc xin dại định kỳ: Đưa mèo đi tiêm vắc xin phòng dại lần đầu khi được 3 tháng tuổi, sau đó nhắc lại hàng năm theo hướng dẫn của bác sĩ thú y. Đảm bảo mèo được tiêm phòng đầy đủ, kể cả mèo nuôi trong nhà, vì nguy cơ tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh vẫn có thể xảy ra.
• Kiểm soát hành vi của mèo: Hạn chế để mèo ra ngoài tự do, đặc biệt vào ban đêm, thời điểm mèo dễ tiếp xúc với động vật hoang dã như dơi hoặc chó hoang.
• Tránh tiếp xúc với mèo lạ: Không ôm, hôn hoặc vuốt ve mèo hoang hoặc mèo không rõ nguồn gốc. Dạy trẻ em tránh chơi gần mèo lạ và báo ngay cho người lớn nếu bị cắn hoặc cào.
• Theo dõi sức khỏe mèo: Quan sát mèo sau khi bị tấn công hoặc cào xước bởi động vật lạ. Nếu mèo có dấu hiệu bất thường (hung dữ, chảy dãi, liệt), liên hệ bác sĩ thú y ngay. Ghi lại lịch sử tiêm phòng và sức khỏe của mèo để cung cấp thông tin cho bác sĩ khi cần.
• Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tăng cường truyền thông về bệnh dại, đặc biệt trong mùa hè – thời điểm bệnh có xu hướng gia tăng do hoạt động của động vật hoang dã tăng cao. Khuyến khích cộng đồng báo cáo các trường hợp động vật nghi nhiễm bệnh (chó, mèo hoang) để cơ quan chức năng xử lý kịp thời.

Việc nhận biết dấu hiệu mèo bị dại không chỉ giúp bảo vệ vật nuôi mà còn góp phần quan trọng trong việc ngăn ngừa một căn bệnh có tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không được điều trị kịp thời. Hãy luôn quan sát mèo của bạn, tiêm phòng đầy đủ và đừng chủ quan với bất kỳ thay đổi hành vi nào bất thường.

Hiện tại, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đầy đủ các loại vắc xin phòng dại thế hệ mới như vắc xin Verorab, vắc xin Abhayrab và vắc xin Indirab. Tất cả các loại vắc xin tại trung tâm đều được nhập khẩu chính hãng và bảo quản tại hệ thống kho lạnh đạt chất GSP, đảm bảo chất lượng tốt nhất. Cùng quy trình tiêm chủng an toàn theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế và đội ngũ y bác sĩ tư vấn chuyên môn cao, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn và tối ưu nhất. Nếu bạn hoặc người thân bị mèo cắn hoặc nghi ngờ phơi nhiễm với bệnh dại, hãy đến ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được hỗ trợ tư vấn tiêm phòng càng sớm càng tốt nhé!

Xem thêm:

Nhận biết triệu chứng khi bị mèo dại cắn

Bị mèo dại cắn bao lâu thì phát bệnh?