Nhận biết triệu chứng khi bị mèo dại cắn và hướng dẫn cách xử lý

Mèo là thú cưng phổ biến trong nhiều gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận thức được rằng mèo cũng có thể là nguồn lây nhiễm bệnh dại. Bệnh dại do virus gây ra, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và hầu như luôn gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ về triệu chứng khi bị mèo dại cắn sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa hiệu quả và xử lý đúng cách.​

Bệnh dại là gì và nguyên nhân gây bệnh?

Bệnh dại là một bệnh nhiễm virus cấp tính do virus dại (Rhabdovirus) thuộc họ Rhabdoviridae gây ra. Bệnh ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và tác nhân gây bệnh lây truyền từ động vật sang người qua dịch tiết, chủ yếu là nước bọt chứa virus dại. Hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh xảy ra do bị động vật mắc dại cắn hoặc liếm lên vùng da tổn thương. Trong một số trường hợp hiếm, bệnh cũng có thể lây qua đường hô hấp khi hít phải khí dung nhiễm virus hoặc qua ghép mô từ nguồn bị nhiễm. Khi đã phát bệnh, cả người và động vật đều không thể chữa khỏi và dẫn đến tử vong.

Triệu chứng khi bị mèo dại cắn

Sau khi bị mèo dại cắn, virus dại sẽ xâm nhập vào cơ thể và trải qua một thời gian ủ bệnh trước khi xuất hiện các triệu chứng. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 1 đến 3 tháng, nhưng cũng có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy thuộc vào vị trí vết cắn và lượng virus xâm nhập.

Các triệu chứng của bệnh dại ở người thường tiến triển qua hai giai đoạn:​

Giai đoạn tiền triệu chứng

Những triệu chứng này thường kéo dài từ 1 đến 4 ngày trước khi chuyển sang giai đoạn toàn phát, bao gồm:

• Cảm giác đau, tê tại vị trí vết cắn;

• Sốt nhẹ, mệt mỏi, khó chịu;

• Lo lắng, sợ hãi, đau đầu.

Giai đoạn toàn phát

Bệnh dại thường thể hiện triệu chứng lâm sàng dưới hai dạng chính: Thể hung dữ (điên cuồng) và thể bại liệt (dại câm). Một số trường hợp có thể xuất hiện các biểu hiện xen kẽ giữa hai thể, ban đầu có dấu hiệu kích động, sau đó chuyển dần sang trạng thái ức chế và liệt.

Thể điên cuồng:

Người bệnh có thể khởi phát với các triệu chứng như sốt cao, đau đầu và cảm giác bất thường tại vùng bị cắn – thường là ngứa, rát, châm chích hoặc bỏng, dù rằng không có nguyên nhân rõ ràng.

Sau vài ngày, khi virus xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, các dấu hiệu viêm não và viêm tủy bắt đầu xuất hiện. Người bệnh có thể trở nên:

• Bồn chồn, lo lắng, sợ nước, sợ gió, gặp ảo giác (nhìn hoặc nghe thấy những thứ không có thật);

• Lú lẫn, hành vi trở nên hung dữ;

• Xuất hiện các cơn co cơ, khó thở, khó nuốt, chảy nhiều nước bọt, sủi bọt ở miệng;

• Bệnh diễn tiến nặng có thể dẫn đến liệt, ngừng tim, ngừng thở và tử vong.

Thể dại câm:

Thể dại liệt chiếm khoảng 20% tổng số ca mắc bệnh. Diễn tiến bệnh thường chậm, ở dạng này, người bệnh thường xuất hiện các tình trạng sau:

• Đau và yếu cơ tại vùng vết cắn hoặc trầy xước;

• Liệt lan tỏa từ chi dưới lên chi trên và cơ hô hấp;

• Hôn mê xuất hiện từ từ và dẫn đến tử vong do liệt cơ hô hấp trong vòng 4 - 10 ngày.

Do các triệu chứng không điển hình và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thần kinh khác, thể liệt của bệnh dại thường bị chẩn đoán sai, góp phần làm giảm độ chính xác trong thống kê ca bệnh.

Hướng dẫn cách xử lý khi bị mèo dại cắn

Hiện nay, bệnh dại chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu thực hiện đúng các biện pháp bảo vệ. Để chủ động ngăn ngừa bệnh dại, bạn cần lưu ý những điều sau:

Đối với hộ gia đình có nuôi chó, mèo

Cần tiêm vắc xin phòng dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hằng năm theo hướng dẫn của cơ quan thú y. Chó nuôi cần được xích hoặc nhốt trong khuôn viên nhà, khi đưa ra ngoài phải mang rọ mõm để đảm bảo an toàn. Không nên đùa giỡn, trêu chọc hoặc kích thích chó, mèo, đặc biệt là những con vật đang mang thai hoặc nuôi con.

Trong trường hợp bị chó, mèo cắn hoặc cào

Trong trường hợp này, bạn cần giữ bình tĩnh và thực hiện các bước sau để phòng tránh nguy cơ mắc dại:

• Nhanh chóng rửa kỹ vết thương dưới vòi nước chảy với xà phòng trong ít nhất 15 phút. Nếu không có xà phòng, có thể dùng nước sạch để rửa.

• Sau đó sát trùng vết thương bằng dung dịch cồn 70% hoặc cồn iod. Không nên làm giập hoặc băng kín vết thương.

• Đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại, cũng như huyết thanh kháng dại nếu cần thiết. Tuyệt đối không tự điều trị hoặc nhờ thầy lang chữa.

Bệnh dại là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng gây tử vong cao nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Mèo tuy là loài vật nuôi quen thuộc nhưng vẫn có thể là nguồn lây bệnh dại, tuy nhiên các triệu chứng khi bị mèo dại cắn thường không điển hình và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thần kinh khác. Vì vậy việc nhận biết sớm các triệu chứng khi bị mèo dại cắn và thực hiện đúng các bước sơ cứu, điều trị là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Bên cạnh đó, tiêm phòng vắc xin đầy đủ cho thú cưng và nâng cao ý thức phòng bệnh là những biện pháp hiệu quả, chủ động để ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này. Hãy luôn cảnh giác và trang bị cho mình kiến thức cần thiết để sống khỏe mạnh, an toàn bên cạnh thú cưng của mình.

Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, hãy tiêm phòng dại đầy đủ tại các cơ sở uy tín như Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Với dịch vụ tiêm chủng chuyên nghiệp và đội ngũ y bác sĩ tận tình, Long Châu đảm bảo mang đến cho bạn sự an tâm tuyệt đối. Nếu bị chó, mèo cắn, đừng chần chừ, hãy đến ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tiêm vắc xin phòng dại kịp thời. Hãy bảo vệ sức khỏe của bạn ngay hôm nay!