Amidan nổi cục thịt do nguyên nhân gì? Khi nào cần thăm khám chuyên khoa?

Tình trạng amidan nổi cục thịt có thể bắt nguồn từ viêm, phì đại mô lympho hoặc các khối u lành, ác tính. Vậy hiện tượng này có thực sự nguy hiểm không và cần xử lý như thế nào? Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu về vấn đề này nhé!

Tình trạng amidan nổi cục thịt và các nguyên nhân thường gặp

Amidan nổi cục thịt là hiện tượng bất thường ở vùng niêm mạc họng, thường gây đau rát, khó nuốt, thậm chí khó thở và vướng víu kéo dài. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và tiêu hóa mà còn giảm chất lượng cuộc sống do cản trở giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày.

Amidan nổi cục thịt có thể là triệu chứng của một số bệnh lý sau:

Viêm họng hạt

Viêm họng hạt là hậu quả của viêm hầu họng kéo dài và tái phát nhiều lần, khiến các hạch lympho bị kích thích, tạo thành những hạt nhỏ ở thành sau họng. Các hạt này gây vướng họng, ngứa, rát, thường không đau nhiều nhưng gây khó chịu. Dù ít nguy hiểm nhưng nếu không điều trị đúng cách viêm có thể lan rộng, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp.

Viêm VA

VA là tổ chức lympho tương tự amidan. Khi bị viêm sẽ sưng to và xuất hiện các hạt nhỏ tại họng kèm theo sốt cao, đau rát họng, ho khan, nghẹt mũi và mệt mỏi. Thường gặp ở trẻ nhưng người lớn cũng có thể mắc. Bệnh dễ bị nhầm với các viêm đường hô hấp khác nên cần chẩn đoán chính xác.

U lành tính vùng vòm họng

U lành như polyp có thể gây nghẹt mũi, cảm giác nghẹn, vướng khi nuốt, khó thở. Dù không nguy hiểm như ung thư, các khối u này nếu không điều trị sớm có thể phát triển lớn và chèn ép cấu trúc lân cận, ảnh hưởng đến hô hấp.

Ung thư vòm họng

Là bệnh lý ác tính hiếm gặp nhưng cần chú trọng. Bệnh thường khởi phát âm thầm với dấu hiệu như hạch cổ sưng, ho kéo dài có lẫn máu, nghẹt mũi, đau đầu, khàn giọng và đau tai. Khối u có thể lan rộng hoặc di căn nếu phát hiện muộn, do đó cần để ý và phát hiện ở giai đoạn sớm giúp cải thiện tiên lượng và khả năng điều trị.

Amidan nổi cục thịt, khi nào cần khám bác sĩ?

Tình trạng amidan nổi cục thịt tuy không phải lúc nào cũng nghiêm trọng, nhưng vẫn cần được theo dõi và thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa nếu có một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

• Cục thịt tăng kích thước nhanh trong thời gian ngắn, bề mặt gồ ghề, không đều.
• Loét, chảy máu hoặc có mùi hôi dai dẳng dù đã vệ sinh răng miệng kỹ.
• Nổi hạch ở cổ, đau khi nuốt, giọng khàn không rõ nguyên nhân.
• Mệt mỏi, sụt cân không chủ ý hoặc có cảm giác đau vùng hốc mắt, tai.
• Đã điều trị viêm amidan nhưng không khỏi, tái phát nhiều lần.

Việc chủ quan hoặc trì hoãn điều trị có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như:

• Viêm nhiễm lan rộng sang hầu họng, tai giữa, xoang và các cơ quan lân cận.
• Áp xe quanh amidan, sưng đau dữ dội, sốt cao và nguy cơ nhiễm trùng huyết.
• Ảnh hưởng đến phát âm, chức năng nuốt, giao tiếp và có thể chèn ép đường thở.
• U ác tính, nguy cơ ung thư vòm họng.

Hướng điều trị và phòng ngừa hiệu quả tình trạng amidan nổi cục thịt

Việc điều trị amidan nổi cục thịt cần căn cứ vào nguyên nhân cụ thể, mức độ tổn thương và triệu chứng đi kèm. Một số trường hợp nhẹ có thể điều trị bằng thuốc, trong khi các tổn thương nghi ngờ ác tính cần can thiệp chuyên sâu hơn.

Các phương pháp điều trị phổ biến

Bệnh nhân cần thăm khám bác sĩ để được chỉ định phác đồ điều trị phù hợp:

• Điều trị bằng thuốc: Trong viêm họng hạt, viêm amidan cấp hoặc viêm VA nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh, thuốc chống viêm, giảm đau và súc họng bằng dung dịch sát khuẩn để giảm sưng và cải thiện triệu chứng.
• Thủ thuật và phẫu thuật: Như chọc hút hoặc dẫn lưu nang mủ, cắt amidan, nạo VA, phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị.
• Chẩn đoán xác định bằng hình ảnh và mô học: Khám vùng cổ và họng, nội soi họng, chụp X-quang, CT scan hoặc MRI, sinh thiết mô.

Cách phòng ngừa tình trạng amidan nổi cục thịt tái phát

Phòng bệnh luôn là yếu tố then chốt để hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Những thói quen lành mạnh như:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách: Đánh răng 2 lần/ngày, súc miệng và họng bằng nước muối sinh lý, đặc biệt là sau khi ăn.
• Tránh tác nhân gây kích ứng: Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, đồ cay nóng, thực phẩm quá lạnh hoặc chứa nhiều đường.
• Giữ ấm: Nhất là vùng tai mũi họng, đeo khẩu trang khi chuyển mùa hoặc tiếp xúc môi trường lạnh, ô nhiễm, khói bụi.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, uống nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi.
• Khám tai mũi họng định kỳ: Người có tiền sử viêm họng tái phát hoặc tiếp xúc với yếu tố nguy cơ nên tái khám định kỳ.

Amidan nổi cục thịt có thể chỉ là phản ứng viêm lành tính, nhưng cũng có khả năng là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như u lành hoặc ung thư vòm họng. Việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng hướng là yếu tố then chốt giúp phòng ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu bất thường như cục thịt ở họng, khó nuốt, hôi miệng kéo dài, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Bên cạnh đó, đừng quên chủ động tiêm ngừa các vắc xin phòng bệnh đường hô hấp tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu - nơi cung cấp dịch vụ tiêm chủng an toàn, uy tín nhằm bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bạn và gia đình.