Sốt xuất huyết ngày thứ 4 có biểu hiện như thế nào?

Vào khoảng ngày thứ 4 của sốt xuất huyết, cơ thể bệnh nhân bước vào giai đoạn có sự thay đổi lớn về mặt sinh lý bệnh, đặc trưng bởi hiện tượng thoát huyết tương, cô đặc máu và nguy cơ suy tạng. Đây là giai đoạn mà biểu hiện lâm sàng có thể trở nên mơ hồ nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa tính mạng. Việc hiểu rõ cơ chế bệnh sinh và các biểu hiện đặc trưng của sốt xuất huyết ngày thứ 4 giúp bác sĩ lâm sàng đưa ra quyết định điều trị kịp thời và phù hợp.

Sốt xuất huyết ngày thứ 4 có biểu hiện như thế nào?

Sốt xuất huyết là một bệnh lý toàn thân có diễn tiến phức tạp và thay đổi liên tục. Biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, từ những trường hợp nhẹ tự khỏi cho đến các biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong, đôi khi không có dấu hiệu báo trước rõ ràng để hỗ trợ chẩn đoán sớm.

Thông thường, các biến chứng nguy hiểm thường xuất hiện vào giai đoạn chuyển tiếp, khoảng ngày thứ 4 sau khi bắt đầu sốt, cũng là thời điểm bệnh nhân bước vào giai đoạn nguy kịch. Đây là thời điểm quan trọng cần theo dõi sát sao vì người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như nôn kéo dài, đau bụng dữ dội, chảy máu niêm mạc, lừ đừ, hay gan to đau – những dấu hiệu gợi ý khả năng tiến triển thành sốt xuất huyết nặng.

Hiện nay, sốt xuất huyết Dengue vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Việc chăm sóc bệnh nhân chủ yếu dựa vào theo dõi sát các dấu hiệu lâm sàng và hỗ trợ điều trị triệu chứng, bao gồm bù dịch hợp lý, kiểm soát các dấu hiệu cảnh báo và xử trí biến chứng nếu có.

Mặc dù vắc xin phòng bệnh đã được phát triển, việc triển khai tiêm chủng còn đang được thực hiện có chọn lọc, tùy theo loại vắc xin và chỉ định cụ thể. Ví dụ, Dengvaxia chỉ được tiêm cho người đã từng mắc sốt xuất huyết, trong khi Qdenga – loại vắc xin mới hơn, có thể được sử dụng cho cả người từng và chưa từng nhiễm bệnh tại một số quốc gia, bao gồm Việt Nam. Do đó, công tác phòng ngừa vẫn cần phối hợp đồng bộ giữa tiêm chủng, kiểm soát vector truyền bệnh và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Đặc biệt, việc theo dõi liên tục, chăm sóc điều dưỡng 24/24 và phân loại sớm mức độ nặng của bệnh có ý nghĩa quan trọng trong giảm tỷ lệ biến chứng và tử vong, nhất là tại các cơ sở y tế có nguồn lực hạn chế.

Cần lưu ý, mặc dù trong những ngày đầu như ngày thứ 2, bệnh nhân có thể chỉ biểu hiện các triệu chứng nhẹ như sốt, nhức đầu hoặc đau cơ, nhưng đến khoảng ngày thứ 4, bệnh có thể chuyển biến nhanh, xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo. Đây là giai đoạn then chốt trong diễn tiến lâm sàng, đòi hỏi sự cảnh giác cao và can thiệp kịp thời để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.

Những dấu hiệu tiên lượng nặng của sốt xuất huyết ngày thứ 4

Sốt xuất huyết là một bệnh lý tiến triển nhanh và phức tạp, trong đó các biến chứng nghiêm trọng thường xuất hiện từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 kể từ khi khởi phát sốt. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo có thể giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và gánh nặng điều trị. Nhiều nghiên cứu đã tập trung vào các biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm xuất hiện trong 3 ngày đầu tiên để dự đoán khả năng tiến triển nặng vào khoảng ngày thứ 4.

Tiểu cầu giảm sớm

Một trong những chỉ số đáng chú ý là sự sụt giảm tiểu cầu. Ngay từ giai đoạn đầu, bệnh nhân có nguy cơ cao bị sốt xuất huyết nặng thường có lượng tiểu cầu thấp hơn đáng kể so với người bệnh nhẹ. Tiểu cầu giảm là hậu quả của quá trình phá hủy do miễn dịch, apoptosis, ức chế tủy xương và sự hoạt hóa quá mức của tiểu cầu. Không chỉ vậy, chính tiểu cầu hoạt hóa cũng góp phần làm tăng tính thấm thành mạch thông qua các chất trung gian như serotonin và VEGF – yếu tố góp phần vào hiện tượng thoát huyết tương.

AST tăng cao

Enzyme AST (Aspartate Aminotransferase) cũng tăng đáng kể trong những trường hợp bệnh tiến triển nặng, ngay cả khi tổn thương gan chưa rõ rệt. Dữ liệu cho thấy AST tăng cao có thể là biểu hiện của tình trạng viêm toàn thân hơn là chỉ tổn thương gan đơn thuần. AST thường tăng mạnh hơn ALT trong sốt xuất huyết, và tỉ số AST/ALT được cho là có thể giúp phân biệt rõ hơn giữa các mức độ nặng nhẹ của bệnh. Tuy nhiên, trong 72 giờ đầu, các chỉ số này mới chỉ phản ánh giai đoạn khởi phát của rối loạn chức năng gan nên sức mạnh tiên lượng vẫn còn hạn chế.

Đau bụng và nôn

Đau bụng và nôn mửa là hai triệu chứng khá phổ biến nhưng dễ gây tranh cãi trong chẩn đoán. Tùy theo số lần nôn hoặc mức độ đau, tiên lượng bệnh có thể thay đổi. Một số nghiên cứu cho thấy nôn nhiều lần trong ngày có liên quan đến nguy cơ rò rỉ huyết tương, đặc trưng của sốt xuất huyết nặng. Tuy nhiên, vì các triệu chứng này thay đổi tùy cá thể và không có ngưỡng rõ ràng nên giá trị chẩn đoán còn giới hạn, dễ gây nhập viện quá mức.

Gan to

Mặc dù gan to được ghi nhận là phổ biến hơn trong sốt xuất huyết nặng, đặc biệt ở trẻ em, nhưng tỷ lệ phát hiện trong 3 ngày đầu tiên còn khá thấp. Ngay cả với siêu âm là phương pháp có độ nhạy cao, vẫn cần có đủ dịch tích tụ để phát hiện các dấu hiệu rò rỉ huyết tương, thường xuất hiện rõ vào giai đoạn nguy kịch (sau ngày thứ 4). Vì vậy, việc dùng gan to làm dấu hiệu tiên lượng sớm có thể dẫn đến nhiều trường hợp âm tính giả.

Vào ngày thứ 4 của sốt xuất huyết, thời điểm chuyển tiếp sang giai đoạn nguy kịch thì các dấu hiệu như giảm tiểu cầu, tăng AST, đau bụng, nôn ói, gan to nhẹ đều có thể giúp nhận biết sớm nguy cơ diễn tiến nặng. Tuy nhiên, do đặc tính thay đổi của bệnh và sự khác biệt cá thể, các dấu hiệu này nên được đánh giá tổng thể, phối hợp với theo dõi sát sao để tối ưu hóa việc phân loại và điều trị bệnh nhân.

Sốt xuất huyết ngày thứ 4 khi nào nên gặp bác sĩ?

Khi bước vào ngày thứ 4 của sốt xuất huyết, nếu xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như mệt mỏi, bồn chồn, hoặc kích động, đau bụng dữ dội quanh vùng bụng trên hoặc vùng gan, nôn nhiều lần (≥ 3 lần trong 1 giờ hoặc ≥ 4 lần trong 6 giờ), chảy máu mũi, nướu răng, nôn ra máu, có máu trong nước tiểu hoặc phân, chảy máu âm đạo bất thường, bầm tím da hoặc chảy máu dưới da, khó thở hoặc thở nhanh, người bệnh cần phải đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của các biến chứng nghiêm trọng, như rối loạn đông máu, tổn thương gan, hoặc suy hô hấp, và yêu cầu can thiệp y tế gấp để tránh nguy cơ tử vong.

Sốt xuất huyết ngày thứ 4 là một mốc quan trọng trong diễn tiến bệnh, đòi hỏi sự theo dõi sát sao và can thiệp đúng lúc để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Việc nhận diện các dấu hiệu cảnh báo, kết hợp với đánh giá cận lâm sàng như hematocrit, tiểu cầu, men gan,… là nền tảng để hướng đến điều trị hiệu quả, góp phần giảm tỷ lệ tử vong và nâng cao chất lượng chăm sóc bệnh nhân.

Nếu bạn đang tìm cách bảo vệ bản thân và gia đình khỏi sốt xuất huyết, thì vắc xin Qdenga chính hãng hiện đã có mặt tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Với mức giá tham khảo khoảng 1.390.000 đồng/mũi (có thể thay đổi theo thời điểm), bạn chỉ cần 2 mũi cách nhau 3 tháng để tăng cường miễn dịch và giảm đáng kể nguy cơ biến chứng khi tái nhiễm. Liên hệ ngay hotline 1800 6928 để được tư vấn kỹ hơn và đặt lịch tiêm sớm nhất nhé!