Nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu? Hướng dẫn cách đo đúng chuẩn

Bạn có bao giờ tự hỏi liệu thân nhiệt hiện tại của mình có đang bình thường hay không? Việc hiểu đúng về nhiệt độ cơ thể bình thường không chỉ giúp bạn nhận diện các dấu hiệu sốt, hạ thân nhiệt mà còn là một phần thiết yếu trong chăm sóc sức khỏe hàng ngày. Bài viết này sẽ giúp giải đáp câu hỏi “Nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu?” một cách chi tiết, đồng thời hướng dẫn bạn cách đo thân nhiệt đúng chuẩn để đạt kết quả chính xác và đáng tin cậy.

Nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu?

Cơ thể con người có một khả năng tuyệt vời đó chính là tự điều chỉnh thân nhiệt để thích nghi với môi trường và các hoạt động thường ngày. Trong trạng thái khỏe mạnh, nhiệt độ cơ thể bình thường thường dao động từ 36 đến 37,5 độ C, với mức trung bình vào khoảng 36,8 độ C. Việc hiểu rõ mức nhiệt này sẽ giúp bạn dễ dàng nhận diện những dấu hiệu bất thường của sức khỏe.

Hiện nay, có rất nhiều cách để kiểm tra thân nhiệt và mỗi vị trí trên cơ thể sẽ cho ra kết quả khác nhau. Dưới đây là các vị trí phổ biến và khoảng nhiệt độ cơ thể bình thường khi đo tại đó:

• Đo ở trực tràng: Đây là cách đo cho kết quả gần chính xác nhất với thân nhiệt thật. Mức nhiệt bình thường dao động từ 36,3 đến 37,1 độ C.
• Đo ở miệng: Là phương pháp khá tiện lợi, mức nhiệt trung bình thường nằm trong khoảng 37,5 đến 37,7 độ C.
• Đo ở nách: Dù cho kết quả thấp hơn khoảng 0,5 đến 1 độ C so với đo trực tràng nhưng đây là cách đo phổ biến nhất do dễ thực hiện, đặc biệt với trẻ nhỏ.

Biết rõ nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu cũng như cách đo đúng sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc theo dõi và chăm sóc sức khỏe mỗi ngày.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ cơ thể

Sau khi đã hiểu rõ nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu, bạn cũng nên biết rằng có rất nhiều yếu tố có thể khiến thân nhiệt thay đổi, ngay cả khi cơ thể không bị bệnh. Dưới đây là những yếu tố phổ biến tác động đến nhiệt độ cơ thể:

Tuổi tác

Thân nhiệt thay đổi tùy theo độ tuổi. Ở trẻ nhỏ, nhiệt độ cơ thể thường cao hơn người lớn do hệ thống điều hòa thân nhiệt chưa phát triển hoàn chỉnh. Vì thế, trẻ dễ bị sốt hơn khi có sự thay đổi nhỏ trong cơ thể. Đặc biệt, nếu sốt cao kèm theo co giật, cần được xử lý kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm. Do đó, cha mẹ cần biết cách đo thân nhiệt đúng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ngược lại, ở người cao tuổi, thân nhiệt thường thấp hơn do quá trình trao đổi chất và khả năng vận động suy giảm theo thời gian.

Hoạt động thể chất

Sau khi vận động mạnh hoặc chơi thể thao, thân nhiệt có thể tăng cao hơn bình thường. Đây là phản ứng bình thường của cơ thể khi đốt năng lượng và sản sinh nhiệt.

Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ

Trong chu kỳ kinh nguyệt, đặc biệt là vào giai đoạn rụng trứng, nhiệt độ cơ thể phụ nữ có thể tăng nhẹ. Đây cũng là lý do nhiều chị em theo dõi thân nhiệt để xác định thời điểm dễ thụ thai.

Tâm lý, tâm trạng

Tâm trạng hồi hộp, lo lắng, mệt mỏi, stress kéo dài,… cũng có thể làm thân nhiệt tăng nhẹ hoặc dao động bất thường do tác động của hormone và hệ thần kinh.

Nhiệt độ môi trường

Trẻ em và người lớn tuổi rất nhạy cảm với sự thay đổi thời tiết. Khi trời quá lạnh hoặc quá nóng, nhiệt độ cơ thể cũng sẽ biến đổi để thích nghi và điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả khi đo thân nhiệt.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc điều trị cao huyết áp hoặc thuốc nội tiết có thể làm thay đổi thân nhiệt trong quá trình sử dụng.

Thời điểm trong ngày

Thân nhiệt tự nhiên sẽ thay đổi theo nhịp sinh học. Vào buổi sáng sớm, nhiệt độ cơ thể thường thấp nhất và sẽ tăng dần đến chiều tối.

Vị trí đo thân nhiệt

Kết quả đo nhiệt độ cơ thể bình thường sẽ khác nhau tùy vào vị trí đo như miệng, nách, tai hay trực tràng. Đây là yếu tố kỹ thuật quan trọng cần lưu ý khi theo dõi sức khỏe tại nhà.

Khi nào nhiệt độ cơ thể được xem là bất thường và cần đi khám?

Hạ thân nhiệt

Nếu thân nhiệt xuống thấp kèm theo các biểu hiện như ớn lạnh, run rẩy, khó thở, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng hạ thân nhiệt, một tình trạng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời. Nguyên nhân có thể bao gồm:

• Tiếp xúc với môi trường lạnh trong thời gian dài;
• Ảnh hưởng của rượu bia hoặc các chất kích thích;
• Các bệnh lý như rối loạn tuyến giáp, tiểu đường;
• Cơ thể nhiễm trùng, thường gặp ở trẻ sơ sinh, người cao tuổi hoặc người có sức đề kháng yếu.

Khi gặp các dấu hiệu này, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra và can thiệp kịp thời.

Thân nhiệt tăng cao

Ở người lớn, nếu đo nhiệt độ ở miệng trên 38 độ C hoặc ở trực tràng trên 38,3 độ C,... thì được xem là đang bị sốt. Với trẻ em, nếu đo ở trực tràng và nhiệt độ cao hơn 38 độ C, cũng là dấu hiệu cần theo dõi sát.

Đặc biệt, khi nhận thấy thân nhiệt tăng nhanh, sốt cao kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng như mê sảng, mệt lả, khó chịu,… thì bạn cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, hạ sốt và theo dõi kỹ lưỡng.

Hướng dẫn đo nhiệt độ cơ thể đúng cách

Nhiệt kế là thiết bị y tế đơn giản nhưng vô cùng quan trọng, giúp bạn kiểm tra nhiệt độ cơ thể một cách nhanh chóng và chính xác. Việc sử dụng đúng loại nhiệt kế và đúng kỹ thuật đo sẽ giúp bạn đánh giá tình trạng sức khỏe một cách hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp nghi ngờ sốt, cảm cúm hoặc cần theo dõi thân nhiệt hàng ngày. Các loại nhiệt kế phổ biến hiện nay:

• Nhiệt kế thủy ngân: Được đánh giá cao về độ chính xác, thường được sử dụng trong các cơ sở y tế. Tuy nhiên, người dùng cần cẩn thận vì nhiệt kế này có thể vỡ và gây nguy hiểm nếu thủy ngân rò rỉ.
• Nhiệt kế điện tử: Phù hợp cho mọi lứa tuổi, dễ sử dụng, cho kết quả nhanh và chính xác.
• Nhiệt kế hồng ngoại: Có thể đo mà không cần tiếp xúc trực tiếp với cơ thể, rất tiện lợi khi sử dụng cho trẻ nhỏ. Kết quả trả về chỉ sau 3 – 5 giây.

Dưới đây là cách đo thân nhiệt tại các vị trí khác nhau:

Đo thân nhiệt ở miệng

Dụng cụ phù hợp: Nhiệt kế thủy ngân hoặc nhiệt kế điện tử.

• Đặt đầu nhiệt kế dưới lưỡi, khép miệng lại nhẹ nhàng (tránh cắn nhiệt kế).
• Giữ nguyên cho đến khi nghe tiếng “bíp” (với nhiệt kế điện tử) hoặc sau khoảng 3 – 5 phút (với nhiệt kế thủy ngân).
• Lấy ra và đọc kết quả.
• Vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế sau mỗi lần sử dụng.

Đo thân nhiệt ở trực tràng

Dụng cụ phù hợp: Nhiệt kế điện tử đầu mềm hoặc nhiệt kế thủy ngân dành riêng cho trực tràng. Phương pháp này thường được dùng cho trẻ nhỏ vì độ chính xác cao.

• Bôi trơn đầu nhiệt kế bằng dầu y tế để dễ đưa vào hậu môn.
• Nhẹ nhàng đưa vào hậu môn khoảng 1,25 – 2,5 cm.
• Đợi đến khi đo xong rồi lấy ra và đọc kết quả.
• Vệ sinh kỹ nhiệt kế và lưu ý không dùng chung thiết bị này cho các vị trí khác.

Đo thân nhiệt ở nách

Dụng cụ phù hợp: Nhiệt kế điện tử hoặc nhiệt kế thủy ngân.

• Đặt đầu nhiệt kế vào vùng hõm nách, ép tay sát vào người để giữ cố định.
• Giữ nguyên đến khi có kết quả (nhiệt kế điện tử báo “bíp” hoặc khoảng 5 – 7 phút với nhiệt kế thủy ngân).
• Đọc kết quả và làm sạch sau khi sử dụng.

Đo thân nhiệt ở tai

Dụng cụ phù hợp: Nhiệt kế hồng ngoại đo tai.

• Sử dụng đúng loại nhiệt kế chuyên dụng cho tai.
• Đặt nhẹ đầu dò vào ống tai, tránh ấn quá sâu.
• Nhấn nút đo, kết quả sẽ hiển thị sau vài giây.
• Phương pháp này nhanh, phù hợp với trẻ em và người lớn.

Việc hiểu rõ nhiệt độ cơ thể bình thường là bao nhiêu và biết cách đo đúng không chỉ giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường mà còn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình. 

Dù sử dụng loại nhiệt kế nào, điều quan trọng là thực hiện đúng thao tác và lưu ý các yếu tố có thể ảnh hưởng đến thân nhiệt để có kết quả chính xác nhất. Đừng quên, nếu thân nhiệt cao kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường, hãy liên hệ với nhân viên y tế để được tư vấn và xử lý kịp thời. Sức khỏe luôn là ưu tiên hàng đầu – hãy theo dõi và bảo vệ nó mỗi ngày!