Viêm họng hạt thường gây ra cảm giác khó chịu kéo dài với các triệu chứng như ngứa rát cổ họng, ho dai dẳng, khàn tiếng,... nhưng lại dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu viêm họng hạt không chỉ giúp người bệnh điều trị hiệu quả mà còn hạn chế nguy cơ chuyển sang thể mạn tính với nhiều biến chứng khó lường.
Nguyên nhân gây viêm họng hạt
Viêm họng hạt là một dạng viêm họng mạn tính, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các hạt nhỏ li ti, nổi lên ở niêm mạc họng do các tế bào lympho phì đại. Bệnh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố bên ngoài lẫn bên trong cơ thể.
Sự tấn công của các tác nhân gây bệnh
Họng là "cửa ngõ" tiếp xúc trực tiếp với không khí và thức ăn, nên rất dễ bị vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập. Trong điều kiện thời tiết thay đổi, sức đề kháng suy giảm hoặc môi trường sống ô nhiễm, các tác nhân này dễ dàng tấn công niêm mạc họng, gây viêm. Ban đầu thường là virus, sau đó có thể bị bội nhiễm bởi vi khuẩn hoặc nấm. Tình trạng viêm kéo dài khiến các tế bào lympho ở thành sau họng hoạt động quá mức, phì đại và hình thành các hạt nhỏ, dấu hiệu điển hình của viêm họng hạt.

Biến chứng từ các bệnh lý tai mũi họng và tiêu hóa
Viêm họng hạt có thể là hậu quả của viêm họng cấp kéo dài, viêm mũi xoang mạn tính, viêm amidan không được điều trị dứt điểm. Ngoài ra, bệnh trào ngược dạ dày – thực quản hoặc trào ngược họng – thanh quản cũng là nguyên nhân phổ biến, do axit từ dạ dày làm tổn thương lớp niêm mạc họng, gây viêm lâu ngày.
Bất thường cấu trúc mũi – xoang
Một số bất thường như polyp mũi, lệch vách ngăn mũi có thể làm tắc nghẽn đường thở, dẫn đến ứ đọng dịch và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Những yếu tố này khiến viêm nhiễm vùng mũi họng trở nên dai dẳng và tái phát liên tục.
Môi trường sống và thói quen sinh hoạt
Khói bụi, ô nhiễm không khí, hóa chất độc hại, khói thuốc lá, thời tiết lạnh hoặc hanh khô đều có thể gây kích ứng cổ họng. Bên cạnh đó, các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu, ăn uống thiếu điều độ, vệ sinh răng miệng kém... cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Yếu tố cơ địa và di truyền
Một số người có cơ địa dị ứng, hệ miễn dịch yếu hoặc mắc các bệnh lý di truyền về đường hô hấp có nguy cơ cao bị viêm họng hạt. Những người này thường nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh và dễ bị tái phát viêm họng nhiều lần.
Hiểu rõ nguyên nhân gây viêm họng hạt là bước đầu quan trọng để điều trị đúng cách và phòng ngừa hiệu quả căn bệnh dai dẳng này.
Nhận biết dấu hiệu viêm họng hạt cần đi khám bác sĩ?
Viêm họng hạt là một dạng viêm họng mạn tính, với đặc trưng là sự phì đại của các nang lympho ở thành sau họng, tạo thành những "hạt nhỏ" dễ nhận thấy bằng mắt thường khi soi họng.
Cảm giác khô rát và ngứa họng
Người bệnh có biểu hiện viêm họng hạt thường xuyên cảm thấy cổ họng khô khốc, ngứa ngáy khó chịu. Tình trạng này khiến họ phải liên tục tằng hắng hoặc khạc nhẹ để làm dịu cảm giác ngứa. Tuy nhiên, càng khạc nhiều lại càng gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc họng.
Xuất hiện các hạt đỏ hoặc hồng ở thành họng
Một triệu chứng viêm họng hạt đặc trưng nhất của viêm họng hạt chính là sự xuất hiện của các hạt nhỏ màu đỏ hoặc hồng, nằm rải rác hoặc tập trung ở phía sau họng. Những hạt này thường nổi cao hơn bề mặt niêm mạc, có thể gây cảm giác vướng víu, khó chịu, nhất là khi nuốt.

Nuốt đau, nuốt vướng
Viêm họng hạt khiến cổ họng bị viêm sưng, làm cho việc nuốt thức ăn, uống nước, thậm chí là nuốt nước bọt trở nên đau rát. Nhiều trường hợp còn có cảm giác như có dị vật mắc kẹt trong cổ.
Ho kéo dài
Người bệnh có thể bị ho khan hoặc ho có đờm, đặc biệt về đêm hoặc sáng sớm. Cơn ho dai dẳng thường khiến giấc ngủ bị gián đoạn, gây mệt mỏi và mất sức.
Sốt
Một số trường hợp bị viêm họng hạt cấp có thể kèm theo sốt nhẹ đến sốt cao trên 38 độ C, nhất là khi bệnh do vi khuẩn gây ra.
Cổ nổi hạch
Các hạch lympho ở vùng cổ có thể sưng lên, gây cảm giác đau khi chạm vào hoặc khi quay đầu.
Mệt mỏi, chán ăn
Tình trạng đau họng kéo dài và sốt khiến người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ và ăn uống không ngon miệng.
Nếu bạn đang gặp phải những dấu hiệu trên và kéo dài không dứt, hãy chủ động đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm, tránh để bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính khó điều trị hơn.
Viêm họng hạt có nguy hiểm không?
Viêm họng hạt là một dạng viêm họng mạn tính khá phổ biến, thường gặp ở người có cơ địa nhạy cảm hoặc mắc các bệnh tai mũi họng kéo dài. Mặc dù bệnh không trực tiếp đe dọa đến tính mạng, nhưng nếu chủ quan, không điều trị sớm và dứt điểm, viêm họng hạt có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống.
Suy giảm chất lượng sống
Các triệu chứng như ngứa họng, nuốt đau, ho khan dai dẳng và cảm giác vướng víu trong cổ có thể khiến người bệnh mệt mỏi, mất ngủ, ăn uống kém. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến cơ thể suy nhược, giảm hiệu suất học tập và làm việc.
Gây viêm nhiễm lan rộng
Viêm họng hạt nếu không kiểm soát tốt có thể lan sang các vùng lân cận như amidan (gây viêm amidan), thanh quản, khí quản hoặc phế quản. Người bệnh dễ bị bội nhiễm dẫn đến viêm thanh khí phế quản, viêm tai giữa, viêm xoang, thậm chí là viêm phổi.

Hình thành áp xe và sưng tấy họng
Tình trạng viêm kéo dài và không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến sưng tấy hoặc hình thành các ổ mủ (áp xe) ở thành họng. Biến chứng này không chỉ gây đau đớn dữ dội mà còn cần can thiệp y tế kịp thời để tránh tổn thương nghiêm trọng hơn.
Tác động đến các cơ quan khác trong cơ thể
Ít ai ngờ rằng viêm họng hạt kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan xa như tim, thận và khớp. Một số biến chứng nguy hiểm bao gồm viêm cầu thận, viêm màng ngoài tim, hoặc viêm khớp – những hậu quả thường thấy khi vi khuẩn liên cầu nhóm A không được kiểm soát.
Làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng
Dù hiếm gặp, nhưng các trường hợp viêm họng hạt mạn tính, tái đi tái lại nhiều lần có thể tạo điều kiện cho các biến đổi bất thường của tế bào, từ đó làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng, một dạng ung thư nguy hiểm và khó phát hiện ở giai đoạn sớm.

Viêm họng hạt không chỉ đơn thuần gây ra cảm giác khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu viêm họng hạt như họng ngứa rát, ho kéo dài, xuất hiện các hạt ở thành họng,… sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc thăm khám và điều trị. Nếu thấy cổ họng có những biểu hiện bất thường kéo dài, đừng chủ quan mà hãy đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị kịp thời.