Hạch là gì? Vị trí hạch cổ và các nguyên do nổi hạch thường gặp

Hạch là gì và làm thế nào để bảo vệ sức khỏe của bạn? Hạch bạch huyết là một phần quan trọng của hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh lý. Việc hiểu rõ về hạch và chức năng của chúng giúp chúng ta nhận biết và phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch một cách hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá chi tiết về hạch, các vị trí thường xuất hiện và cách phân biệt hạch lành tính và ác tính.

Hạch là gì và các chức năng của hạch

Hạch là các tổ chức lympho nhỏ nằm rải rác trong cơ thể, đặc biệt là trong hệ bạch huyết. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh và tham gia vào hệ miễn dịch. Các chức năng chính của hạch bao gồm:

• Lọc và loại bỏ vi khuẩn, virus: Hạch giúp lọc các chất độc hại, bao gồm vi khuẩn, virus, và tế bào ung thư, từ dịch bạch huyết. Chúng giữ lại các tác nhân gây bệnh và ngăn ngừa chúng lan rộng trong cơ thể.
• Sản xuất và lưu trữ tế bào miễn dịch: Hạch là nơi sản xuất và lưu trữ các tế bào miễn dịch như lympho B và lympho T. Các tế bào này giúp cơ thể nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn, virus hoặc các tế bào nhiễm bệnh.
• Kích thích phản ứng miễn dịch: Khi có sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh, hạch sẽ kích thích các tế bào miễn dịch tăng sinh và hoạt động mạnh mẽ để tiêu diệt vi khuẩn và virus, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
• Duy trì sự cân bằng dịch cơ thể: Hạch giúp duy trì sự cân bằng của dịch cơ thể bằng cách hấp thụ và lọc dịch bạch huyết trước khi đưa vào dòng máu.

Với các chức năng quan trọng này, hạch đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tật.

Hạch có cấu tạo như thế nào?

Hạch là gì và có cấu tạo như thế nào? Cấu tạo của hạch phức tạp và được chia thành các phần chính sau:

• Vỏ hạch: Vỏ hạch là lớp ngoài của hạch, chứa nhiều tế bào lympho B. Vùng này có các nang lympho, nơi các tế bào B được lưu trữ và hoạt động. Khi cơ thể bị nhiễm trùng hoặc có sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, nang lympho sẽ kích hoạt các tế bào B để sản xuất kháng thể.
• Tủy hạch: Tủy hạch nằm ở phần trung tâm của hạch và chứa chủ yếu là tế bào lympho T và tế bào plasma. Tủy hạch có nhiệm vụ tiếp nhận và xử lý các tế bào miễn dịch để phản ứng lại với các tác nhân gây bệnh.
• Màng bao hạch: Hạch được bao bọc bởi một lớp màng mỏng, gọi là màng bao hạch, giúp bảo vệ hạch khỏi các tổn thương và duy trì cấu trúc của nó.
• Chỗ vào và ra: Hạch có các mạch lympho vào và mạch lympho ra. Mạch lympho vào mang dịch bạch huyết chứa các tác nhân gây bệnh đến hạch để lọc, trong khi mạch lympho ra mang dịch đã được lọc về lại dòng máu.

• Khoảng gian hạch: Trong hạch có các khoảng gian hạch, đây là những không gian mở, chứa dịch bạch huyết. Các khoảng này giúp các tế bào miễn dịch dễ dàng di chuyển và tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh để thực hiện chức năng bảo vệ.

Nhờ cấu tạo này, hạch có khả năng lọc, lưu trữ và kích hoạt các tế bào miễn dịch, giúp cơ thể phát hiện và chống lại các mầm bệnh xâm nhập.

Vị trí hạch cổ và các tình huống nổi hạch thường gặp

Đọc đến đây chắc bạn cũng đã hiểu được hạch là gì rồi phải không? Vị trí hạch ở cổ đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp lọc dịch bạch huyết và bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Hạch cổ thường liên quan đến các tình trạng nhiễm trùng, viêm, hoặc các bệnh lý khác. Các vị trí phổ biến mà hạch cổ có thể nổi lên bao gồm:

• Hạch dưới cằm: Nằm ở dưới cằm, gần vùng miệng và hàm. Các hạch này có thể sưng lên khi có nhiễm trùng trong vùng miệng, viêm lợi, viêm amidan, hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên.
• Hạch dưới hàm: Nằm dưới xương hàm, gần tuyến nước bọt. Chúng có thể nổi lên khi có nhiễm trùng răng miệng, viêm tuyến nước bọt hoặc viêm amidan.
• Hạch cổ trước: Nằm dọc theo cổ, phía trước các cơ cổ. Các hạch này có thể sưng lên khi có viêm họng, viêm amidan, hoặc nhiễm trùng vùng họng.
• Hạch cổ sau: Nằm ở phía sau cổ, gần xương sống. Chúng có thể nổi lên khi có nhiễm trùng tai, viêm xoang hoặc nhiễm trùng da đầu và cổ.
• Hạch trên đòn: Nằm trên xương đòn, khu vực gần cổ. Hạch này có thể sưng lên khi có nhiễm trùng hoặc bệnh lý liên quan đến phổi, vú, hoặc các cơ quan nội tạng trong ngực.

Nổi hạch cổ thường là dấu hiệu của một phản ứng miễn dịch trong cơ thể, khi hạch tham gia vào việc chống lại nhiễm trùng hoặc viêm. Tuy nhiên, nếu hạch cổ sưng to lâu dài, đau nhức, hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường khác, nên tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ để xác định nguyên nhân chính xác và có phương án điều trị thích hợp.

Các vắc xin nên tiêm để phòng ngừa nhiễm trùng dẫn đến vị trí ở hạch cổ

Để giảm nguy cơ nhiễm trùng và các bệnh lý có thể dẫn đến sưng hạch cổ, việc tiêm vắc xin là một biện pháp phòng ngừa quan trọng. Dưới đây là một số loại vắc xin nên tiêm để bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh có thể gây sưng hạch cổ:

• Vắc xin phòng viêm họng liên cầu: Viêm họng liên cầu là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm amidan và sưng hạch cổ. Vắc xin phòng ngừa viêm họng liên cầu có thể giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng ở vùng họng.
• Vắc xin phòng cúm: Cúm có thể gây ra các nhiễm trùng đường hô hấp, dẫn đến sưng hạch cổ. Tiêm vắc xin cúm hàng năm giúp giảm nguy cơ mắc cúm và các biến chứng liên quan.
• Vắc xin phòng sởi, quai bị và Rubella (MMR): Sởi, quai bị và Rubella có thể gây nhiễm trùng ở vùng đầu và cổ, dẫn đến sưng hạch. Vắc xin MMR giúp bảo vệ cơ thể khỏi ba bệnh này và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
• Vắc xin phòng viêm gan B: Viêm gan B có thể ảnh hưởng đến gan và các cơ quan nội tạng, gây nhiễm trùng và sưng hạch. Tiêm vắc xin viêm gan B giúp bảo vệ cơ thể khỏi căn bệnh này.

• Vắc xin phòng HPV: HPV có thể gây ra ung thư vòm họng và các bệnh lý liên quan đến cổ, dẫn đến sự phát triển của hạch bạch huyết. Vắc xin HPV giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan.

Hạch là gì và tại sao chúng lại quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta? Hạch bạch huyết là các tổ chức miễn dịch nhỏ nhưng đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Việc chăm sóc hệ miễn dịch và phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến hạch là vô cùng quan trọng. Hãy đến ngay Tiêm chủng Long Châu tiêm phòng ngay hôm nay để giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có các bệnh có thể gây sưng hạch.