Viêm gan B là một trong những bệnh lý gan phổ biến tại Việt Nam, với tỷ lệ nhiễm cao trong cộng đồng, đặc biệt ở phụ nữ mang thai. Bị viêm gan B khi mang thai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ mà còn tiềm ẩn nguy cơ lây truyền cho thai nhi, gây hậu quả lâu dài cho trẻ. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, mẹ bầu hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh và bảo vệ con nếu được chẩn đoán sớm và can thiệp đúng cách. Vậy mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này để bảo vệ sức khoẻ và ngăn lây truyền cho bé.
Mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì?
Mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì? Cần phát hiện nhanh chóng viêm gan B khi đang trong thai kỳ là điều cần được giải quyết sớm, nhằm ngăn ngừa biến chứng và lây truyền sang con.
Tiến hành các xét nghiệm cần thiết
- Xét nghiệm HBsAg giúp xác định mẹ có nhiễm virus viêm gan B hay không. Nếu kết quả dương tính, cần theo dõi và điều trị theo hướng dẫn y tế.
- Xét nghiệm HBeAg và định lượng HBV-DNA để biết được virus đang hoạt động ở mức độ nào. Tải lượng virus cao (trên 200.000 IU/mL) đồng nghĩa với nguy cơ lây truyền sang con rất lớn.
- Xét nghiệm men gan (ALT, AST) và các chỉ số chức năng gan khác sẽ cho biết gan có bị tổn thương hay không.
Điều trị theo chỉ định nếu virus hoạt động mạnh
Với tải lượng virus cao, mẹ có thể được bác sĩ chỉ định dùng thuốc kháng virus an toàn trong thai kỳ như Tenofovir (TDF), thường bắt đầu từ tuần thứ 28 đến 32. Thuốc này được khuyến cáo các chuyên gia là an toàn cho cả mẹ và bé, giúp giảm đáng kể khả năng truyền virus cho con trong lúc sinh.

Theo dõi sức khỏe thường xuyên
Khám thai định kỳ, kết hợp xét nghiệm chức năng gan mỗi 1 - 3 tháng là điều rất quan trọng. Việc này giúp phát hiện sớm các biểu hiện bất thường như tăng men gan, dấu hiệu suy gan hay vàng da. Siêu âm gan cũng nên thực hiện nếu cần thiết để theo dõi tình trạng gan trong thai kỳ.
Theo nghiên cứu, việc áp dụng phác đồ điều trị kết hợp cùng biện pháp phòng ngừa đúng thời điểm có thể giảm tỷ lệ lây truyền HBV từ mẹ sang con từ 90% xuống dưới 5%.
Ảnh hưởng của viêm gan B lên mẹ bầu và thai nhi
Việc bị viêm gan B khi mang thai có thể mang lại nhiều hậu quả nếu không được theo dõi và kiểm soát kịp thời. Dưới đây là các ảnh hưởng chính:
Tác động đến sức khỏe của người mẹ
- Áp lực lên gan tăng cao: Trong thai kỳ, gan đã hoạt động nhiều hơn bình thường để phục vụ nhu cầu của cả mẹ và con. Nếu mẹ nhiễm HBV, gan dễ rơi vào trạng thái quá tải, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, men gan tăng cao, vàng da, buồn nôn và trong một số trường hợp nặng, có thể xảy ra suy gan.
- Nguy cơ tiến triển thành bệnh mạn tính: Nếu không được phát hiện và theo dõi, mẹ có thể chuyển sang giai đoạn viêm gan mạn tính hoặc xơ gan, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe sau sinh.
- Tăng nguy cơ biến chứng thai kỳ: Viêm gan B còn liên quan đến những biến chứng nghiêm trọng như sinh non, tiền sản giật và nguy cơ băng huyết sau sinh nếu chức năng gan bị tổn hại.

Nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con
- Tỷ lệ truyền bệnh cao nếu không can thiệp: Nếu mẹ dương tính với cả HBsAg và HBeAg mà không được điều trị và phòng ngừa, con sinh ra có khả năng nhiễm HBV lên đến 70 - 90%, chủ yếu qua đường máu trong khi sinh.
- Nguy cơ mang virus suốt đời: Trẻ sơ sinh nhiễm HBV có nguy cơ rất cao trở thành người mang virus mạn tính (khoảng 90% trường hợp, so với chỉ 5 - 10% ở người lớn). Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý gan nghiêm trọng khi trưởng thành như viêm gan mạn, xơ gan và ung thư gan.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển: Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ nhiễm HBV có thể phát triển không bình thường do tổn thương gan, dẫn đến kém hấp thu dinh dưỡng hoặc chậm phát triển thể chất.

Hiểu được những nguy cơ trên chính là cơ sở quan trọng để trả lời rõ ràng câu hỏi “Mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì?”, nhằm chủ động bảo vệ mẹ an toàn và phòng tránh tối đa khả năng lây nhiễm cho con.
Làm sao để bảo vệ cả mẹ và bé khi bị viêm gan B khi mang thai?
Khi bị viêm gan B khi mang thai, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện là yếu tố then chốt để đảm bảo thai kỳ an toàn. Mẹ bầu cần tuân thủ chế độ theo dõi và chăm sóc sức khỏe nghiêm túc để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con trong suốt thai kỳ.
Duy trì khám thai và kiểm tra gan thường xuyên
Mẹ nên thực hiện khám thai đều đặn theo chỉ định của bác sĩ, kèm theo việc xét nghiệm chức năng gan và định lượng HBV-DNA mỗi 1 - 3 tháng, giúp theo dõi mức độ hoạt động của virus. Việc siêu âm định kỳ không chỉ theo dõi sự phát triển của thai nhi mà còn hỗ trợ đánh giá tình trạng gan, phát hiện sớm các vấn đề như cổ trướng hay dấu hiệu xơ gan. Nếu có các biểu hiện bất thường như vàng da, mệt mỏi liên tục, đau hạ sườn phải hoặc phù chân tay, mẹ cần báo ngay cho bác sĩ chuyên khoa để được xử lý kịp thời.

Ăn uống lành mạnh và sinh hoạt hợp lý
- Chế độ dinh dưỡng nên ưu tiên thực phẩm tươi, dễ tiêu hóa, đặc biệt là nhóm thực phẩm giàu đạm như cá, thịt nạc, đậu hũ, trứng cùng rau củ và trái cây tươi. Những thực phẩm này giúp gan giảm bớt gánh nặng và hỗ trợ hệ miễn dịch.
- Tránh xa các món chiên rán, thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều đường hoặc cay nóng, vì chúng có thể khiến gan làm việc quá sức.
- Tuyệt đối không sử dụng rượu, bia hay thuốc lá. Mọi loại thực phẩm chức năng hoặc thuốc bổ nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, yoga cho bà bầu giúp tăng cường tuần hoàn máu và hỗ trợ gan phục hồi tốt hơn. Mẹ cũng cần ngủ đủ giấc mỗi ngày để hạn chế stress và tăng sức đề kháng.
Giữ tinh thần tích cực
- Lo lắng quá mức có thể khiến cơ thể sản sinh nhiều hormone gây hại cho gan. Do đó, việc giữ tâm lý lạc quan sẽ góp phần cải thiện chức năng gan và tạo điều kiện cho thai kỳ diễn ra thuận lợi hơn.
- Tham gia các lớp học tiền sản, hoặc trao đổi với bác sĩ khi có thắc mắc cũng là cách để mẹ hiểu rõ mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì và an tâm hơn trong quá trình điều trị.
Việc tiêm vắc xin viêm gan B đúng lịch và đầy đủ là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây truyền virus từ mẹ sang con, đặc biệt trong những giờ đầu sau sinh. Đối với phụ nữ đang mang thai hoặc có kế hoạch sinh con, chủ động tiêm phòng và theo dõi sức khỏe tại các cơ sở y tế uy tín là điều cần thiết. Hệ thống Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin viêm gan B cho mẹ bầu và phụ nữ trước mang thai, đảm bảo quy trình an toàn và hỗ trợ tư vấn chuyên môn từ đội ngũ nhân viên y tế.
Mẹ bầu bị viêm gan B nên làm gì? Câu trả lời nằm ở việc chẩn đoán sớm, theo dõi sát sao và thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây truyền cho con. Bị viêm gan B khi mang thai không còn là nỗi lo lớn nếu mẹ tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, từ xét nghiệm, dùng thuốc kháng virus đến tiêm phòng cho trẻ ngay sau sinh. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khám thai định kỳ và tâm lý tích cực cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe mẹ và bé. Với sự đồng hành của y tế hiện đại, mẹ bầu hoàn toàn có thể kiểm soát viêm gan B và giúp con chào đời khỏe mạnh. Hãy hành động ngay hôm nay để xây dựng tương lai an toàn cho cả hai mẹ con.