Mẹ bầu bị sốt xuất huyết 3 tháng cuối có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Mang thai là một hành trình đặc biệt, trong đó sức khỏe của cả mẹ và thai nhi đều cần được chú trọng. Tuy nhiên, trong giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ, khi sức đề kháng của cơ thể người mẹ có thể bị suy giảm, bệnh sốt xuất huyết có thể xuất hiện và gây ra không ít lo lắng cho sức khỏe của mẹ và thai nhi. Sốt xuất huyết ở mẹ bầu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn có thể tiềm ẩn nguy cơ đối với sự phát triển của thai nhi. Vậy mẹ bầu bị sốt xuất huyết 3 tháng cuối có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Mẹ bầu bị sốt xuất huyết 3 tháng cuối có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Thai kỳ thường được chia thành ba giai đoạn, còn gọi là ba tam cá nguyệt, mỗi giai đoạn kéo dài khoảng ba tháng. Khi thai nhi bước sang tuần thứ 27, mẹ bầu chính thức bước vào tam cá nguyệt thứ ba, giai đoạn cuối cùng và quan trọng nhất trong hành trình mang thai. Đây là thời điểm thai nhi phát triển mạnh mẽ cả về thể chất lẫn chức năng các cơ quan. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu không may mắc sốt xuất huyết trong 3 tháng cuối, cả mẹ và bé đều có thể đối mặt với nhiều rủi ro nghiêm trọng.

Khi phụ nữ mang thai bị nhiễm virus sốt xuất huyết, cơ thể sẽ xuất hiện nhiều biến đổi sinh lý, làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm. Quá trình viêm nhiễm có thể ảnh hưởng đến nhau thai và gây ra các phản ứng như co bóp tử cung sớm hoặc gây tổn thương cho lớp tế bào nuôi dưỡng thai. Ngoài ra, tình trạng sốt cao còn kích hoạt các protein sốc nhiệt, có thể dẫn đến tổn thương nhau thai.

Theo một nghiên cứu kéo dài từ năm 1992 đến 2006 do bác sĩ sản khoa Célia Basurko thực hiện trên 53 phụ nữ mang thai mắc sốt xuất huyết, tỷ lệ mẹ chuyển dạ sớm là 41%, sinh non 9,6%, xuất huyết khi chuyển dạ 9,3% và tụ máu sau nhau chiếm 1,9%. Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng có nguy cơ đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng như tiền sản giật, rối loạn đông máu, suy đa cơ quan, tiểu đường thai kỳ, thậm chí là thai lưu hoặc tử vong.

Hiện nay, cơ chế lây truyền virus từ mẹ sang thai nhi chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng có ba khả năng: Truyền qua nhau thai trong thai kỳ, truyền qua máu khi sinh, hoặc do tổn thương chức năng nhau thai mà không cần sự hiện diện trực tiếp của virus.

Sốt xuất huyết ở giai đoạn cuối thai kỳ làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân đến 40%. Trong nghiên cứu của bác sĩ Basurko, 20% trẻ bị sinh non, 3,8% thai chết lưu, 3,8% sảy thai muộn, 7,5% suy thai cấp, 5,6% lây truyền virus từ mẹ và 1,9% tử vong sơ sinh.

Dấu hiệu nhận biết mẹ bầu bị sốt xuất huyết trong 3 tháng cuối thai kỳ

Trong tam cá nguyệt thứ ba, giai đoạn từ tuần 27 đến khi sinh, mẹ bầu cần đặc biệt cảnh giác với các dấu hiệu của sốt xuất huyết. Mặc dù triệu chứng của bệnh ở phụ nữ mang thai không quá khác biệt so với người bình thường, nhưng vẫn có một số biểu hiện đặc trưng và đáng chú ý hơn trong giai đoạn mang thai cuối.

Dấu hiệu thường gặp khi mẹ bầu mắc sốt xuất huyết

Một số biểu hiện phổ biến bao gồm: Sốt cao đột ngột, nhức đầu, đau mỏi khớp, đau sau hốc mắt, nổi ban đỏ toàn thân, mệt mỏi và ăn uống kém. Đặc biệt, ở phụ nữ mang thai, có thể xuất hiện các dấu hiệu đặc trưng hơn như:

• Sốt kèm đau nhức cơ thể, cảm giác ê ẩm toàn thân là triệu chứng dễ nhận thấy nhất.
• Đau bụng vùng hạ vị hoặc quanh gan, điều này cần phân biệt với nguy cơ chuyển dạ sớm hoặc tiền sản giật.
• Chán ăn, mất nước, cơ thể nhanh chóng kiệt sức.
• Buồn nôn, nôn nhiều, khác với tình trạng nghén bình thường.
• Nhức đầu dữ dội, cần chú ý vì có thể nhầm lẫn với tiền sản giật.
• Thai nhi giảm cử động, là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ suy thai.

Trong số các triệu chứng trên, sốt cao kèm đau cơ thường là dấu hiệu nổi bật nhất ở mẹ bầu. Đồng thời, cần cảnh giác với khả năng chuyển dạ sớm, một biến chứng thường gặp nếu nhiễm sốt xuất huyết ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Dấu hiệu cảnh báo trở nặng, cần nhập viện ngay

Nếu mẹ bầu gặp phải những triệu chứng nghiêm trọng hơn như: bồn chồn, lừ đừ, đau vùng gan, gan to, buồn nôn nhiều, chảy máu chân răng, chảy máu cam, tiểu ít, đặc biệt là khi xét nghiệm cho thấy cô đặc máu, tiểu cầu giảm nhanh, cần nhanh chóng đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Ngoài ra, một số dấu hiệu nghiêm trọng khác như đau bụng dữ dội, chuột rút liên tục, thai giảm cử động, ra máu âm đạo, đều có thể là dấu hiệu báo động của suy thai, nhau bong non, sinh non hoặc thai chậm phát triển. Việc theo dõi sát sao và can thiệp sớm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé.

Biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết cho bà bầu

Phòng ngừa sốt xuất huyết luôn là mối quan tâm hàng đầu đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là đối với bà bầu. Để bảo vệ mẹ và thai nhi khỏi căn bệnh này, việc phòng tránh muỗi đốt và loại trừ môi trường sinh sống của muỗi là hai biện pháp chính.

Phòng tránh muỗi đốt

• Mặc quần áo dài tay, sáng màu: Muỗi vằn có thể cắn xuyên qua quần áo bó sát, do đó, bà bầu nên mặc đồ rộng rãi và sáng màu để hạn chế sự tấn công của muỗi.
• Sử dụng thuốc chống muỗi: Lựa chọn các sản phẩm chứa thành phần như DEET hoặc Picaridin để bôi lên da và quần áo. Điều này giúp bảo vệ lâu dài và hiệu quả.
• Hạn chế ra ngoài trời vào giờ muỗi hoạt động: Muỗi thường hoạt động mạnh vào sáng sớm và chiều tối, nên bà bầu nên hạn chế tiếp xúc với khu vực có nhiều muỗi.
• Sử dụng các phương pháp phòng ngừa khác: Xịt thuốc chống muỗi, thắp nhang muỗi, hoặc sử dụng mùng, màn, lưới chống muỗi để tạo không gian an toàn.

Loại trừ môi trường sinh sống của muỗi

• Đậy kín các dụng cụ chứa nước: Cần cọ rửa và thay nước trong các dụng cụ chứa nước ít nhất 1 lần mỗi tuần để tránh tạo môi trường cho muỗi sinh sản.
• Loại bỏ nước đọng: Những khu vực có nước đọng xung quanh nhà sẽ là nơi lý tưởng cho muỗi sinh sản. Vì vậy, cần dọn dẹp và kiểm tra khu vực này thường xuyên.
• Thả cá để diệt bọ gậy: Các bể nước, ao hồ có thể nuôi cá để diệt ấu trùng muỗi, giúp giảm thiểu nguy cơ phát sinh bệnh.
• Khơi thông cống rãnh và lật úp dụng cụ chứa nước khi không sử dụng.
• Phát quang bụi rậm: Loại bỏ các khu vực rậm rạp là nơi muỗi thường trú ẩn.

Tiêm vắc xin phòng ngừa sốt xuất huyết

Đối với bà bầu, ngoài các biện pháp trên, tiêm vắc xin sốt xuất huyết là một lựa chọn phòng ngừa hiệu quả. Các chuyên gia y tế khuyến cáo nên tiêm vắc xin trước khi mang thai, tốt nhất là hoàn thành trước ba tháng hoặc ít nhất một tháng để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Vắc xin Qdenga (do Takeda sản xuất) là vắc xin thế hệ mới có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết, bao gồm tất cả bốn tuýp virus (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4). Hiệu quả bảo vệ đạt tới 80,2%, giúp giảm nguy cơ nhập viện và biến chứng nguy hiểm lên đến 90,4%. Vắc xin này được chỉ định cho tất cả trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn, không yêu cầu xét nghiệm trước khi tiêm.

Vắc xin Qdenga đã được triển khai rộng rãi tại các Trung tâm Tiêm chủng Long Châu trên toàn quốc, mang lại hy vọng mới cho việc phòng bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và các gia đình có con nhỏ. Bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 hoặc đến trực tiếp Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn về lịch tiêm phù hợp với từng đối tượng.