Câu hỏi “trẻ sơ sinh bị cảm cúm phải làm sao” là mối quan tâm phổ biến của nhiều bậc cha mẹ, đặc biệt trong những tháng thời tiết lạnh và ẩm. Việc xử trí không đúng cách có thể khiến triệu chứng kéo dài, thậm chí dẫn đến biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ. Do đó, hiểu rõ cách chăm sóc, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị đúng khi trẻ sơ sinh bị cảm cúm là điều vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình chăm sóc trẻ nhỏ.
Trẻ sơ sinh bị cảm cúm phải làm sao? 7 cách chữa cảm cúm cho trẻ sơ sinh hiệu quả
Khi trẻ sơ sinh bị cúm, nhiều cha mẹ thường băn khoăn không biết nên chăm sóc và xử lý thế nào để con nhanh chóng hồi phục. Để giúp bé giảm triệu chứng, tăng cường sức đề kháng và mau khỏe, phụ huynh có thể tham khảo và áp dụng một số mẹo chữa cảm cúm cho trẻ sơ sinh được nhiều người tin dùng dưới đây:
Cho trẻ uống đủ nước
Duy trì lượng nước đầy đủ là yếu tố quan trọng khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị cảm cúm. Do bé còn quá nhỏ nên việc cho uống nước trực tiếp có thể không thuận lợi. Thay vào đó, mẹ nên cho bé bú sữa mẹ thường xuyên. Sữa mẹ vừa đáp ứng nhu cầu nước, vừa chứa kháng thể tự nhiên giúp tăng sức đề kháng và hỗ trợ cơ thể chống lại virus. Việc cho bú đủ cữ sẽ giúp phòng tránh mất nước và bổ sung dưỡng chất cần thiết để bé nhanh hồi phục.

Vệ sinh mũi cho bé
Vệ sinh mũi là một trong những cách hỗ trợ điều trị cảm cúm cho trẻ sơ sinh mang lại hiệu quả cao, giúp bé dễ chịu hơn khi bị nghẹt hoặc chảy mũi. Khi mắc cúm, tình trạng viêm mũi thường xuất hiện, khiến bé khó thở, bú kém và ngủ không ngon giấc. Việc làm sạch mũi đúng cách sẽ giúp loại bỏ chất nhầy, giảm tắc nghẽn và cải thiện khả năng hô hấp của bé.
Để thực hiện, cha mẹ có thể dùng dung dịch nước muối sinh lý, mua sẵn tại hiệu thuốc hoặc tự pha ở nhà. Loại dung dịch này có tác dụng làm loãng dịch nhầy, giúp hút ra ngoài dễ dàng mà không gây kích ứng niêm mạc mũi. Mẹ có thể dùng ống hút mũi chuyên dụng hoặc xi lanh nhỏ, hút nhẹ nhàng để lấy dịch ra khỏi mũi bé, đồng thời cần thao tác cẩn thận để tránh làm bé khó chịu.
Trong trường hợp không có dụng cụ hút, cha mẹ có thể nhỏ vài giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi, đợi một vài phút cho dịch nhầy mềm ra và tự chảy ra ngoài. Vệ sinh mũi thường xuyên và đúng kỹ thuật sẽ giúp giảm nghẹt mũi, giúp bé thở dễ hơn và nhanh chóng hồi phục khi bị cảm cúm.
Cho bé bú thường xuyên
Sữa mẹ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sức khỏe và hỗ trợ trẻ sơ sinh nhanh hồi phục khi mắc cúm. Việc cho bé bú đều đặn không chỉ bổ sung lượng nước cần thiết mà còn cung cấp nguồn dưỡng chất dồi dào. Trong sữa mẹ có chứa các kháng thể tự nhiên giúp chống lại virus, vi khuẩn và tăng cường hệ miễn dịch, từ đó giúp bé vượt qua bệnh tật hiệu quả hơn.
Giữ ấm cho bé, tăng độ ẩm trong phòng
Giữ ấm cơ thể cho bé và duy trì độ ẩm thích hợp trong phòng là hai yếu tố hỗ trợ quan trọng giúp trẻ sơ sinh mau hồi phục khi bị cảm cúm. Lúc mắc bệnh, hệ hô hấp của trẻ trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt khi môi trường xung quanh quá lạnh hoặc khô. Việc giữ ấm sẽ giúp giảm bớt các triệu chứng như nghẹt mũi, ho hay đau họng, đồng thời mang lại cảm giác dễ chịu cho bé trong quá trình dưỡng bệnh.
Cha mẹ nên duy trì nhiệt độ phòng ngủ ở mức ấm áp, tránh để bé bị gió lạnh thổi trực tiếp. Sử dụng máy tạo ẩm cũng là lựa chọn hữu ích, vì hơi ẩm giúp bảo vệ niêm mạc đường hô hấp, hạn chế tình trạng khô mũi hoặc ho do khô họng. Tuy nhiên, cần lưu ý giữ phòng thoáng khí và không để độ ẩm quá cao nhằm tránh môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus phát triển. Đây là một trong những mẹo chăm sóc khi trẻ sơ sinh bị cảm cúm mà phụ huynh nên áp dụng.

Tắm nước gừng
Tắm bằng nước gừng là một mẹo dân gian được nhiều người áp dụng nhằm làm dịu triệu chứng cảm cúm ở trẻ sơ sinh, đặc biệt khi bé bị cảm lạnh, sốt nhẹ hoặc nghẹt mũi. Nhờ đặc tính ấm, gừng giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm cảm giác lạnh buốt, hỗ trợ cơ thể tỏa nhiệt, giảm nhức mỏi và kháng viêm tự nhiên.
Khi tắm, cần chú ý nhiệt độ nước không quá nóng để tránh gây bỏng da. Chỉ nên tắm nhanh và nhẹ nhàng, không để nước chảy vào đầu hoặc mặt trẻ. Nếu không muốn tắm toàn thân, mẹ có thể dùng khăn mềm thấm nước gừng ấm để lau người, tập trung vào các vùng tay, chân và lưng.
Phương pháp này không chỉ giúp giảm triệu chứng cúm mà còn mang lại cảm giác thư giãn, giúp bé dễ ngủ và phục hồi nhanh hơn. Tuy nhiên, chỉ nên áp dụng khi trẻ có biểu hiện nhẹ, và trong trường hợp triệu chứng nặng, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Đây là một trong những cách hỗ trợ chữa cảm cúm cho trẻ sơ sinh mà mẹ có thể cân nhắc áp dụng.
Tránh khói thuốc lá
Khi virus cúm kết hợp với khói thuốc lá, nguy cơ viêm và tổn thương phổi sẽ tăng cao. Người hút thuốc không chỉ có tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều so với người không hút trong các đợt dịch cúm, mà còn dễ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Đối với trẻ em, việc hít phải khói thuốc thụ động có thể khiến cơ thể phản ứng dữ dội hơn khi nhiễm virus.
Khói thuốc lá gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp non yếu của trẻ sơ sinh, làm cho các triệu chứng cảm cúm như nghẹt mũi, đau họng trở nên trầm trọng hơn. Những độc tố có trong khói thuốc khiến sức đề kháng của bé suy giảm, cản trở quá trình hồi phục. Vì vậy, phụ huynh cần đặc biệt chú ý, tuyệt đối không để trẻ tiếp xúc với khói thuốc, dù bé đang ốm hay hoàn toàn khỏe mạnh.
Cho trẻ ngủ, nghỉ ngơi nhiều hơn
Khi trẻ sơ sinh bị cúm, việc đảm bảo cho bé ngủ và nghỉ ngơi đầy đủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị. Giấc ngủ giúp cơ thể phục hồi năng lượng, củng cố hệ miễn dịch và tăng khả năng chống lại virus. Trong lúc ngủ, cơ thể trẻ tập trung tái tạo tế bào và chiến đấu với tác nhân gây bệnh, nhờ đó các triệu chứng như sốt, ho hay sổ mũi có thể thuyên giảm nhanh hơn.
Nghỉ ngơi hợp lý cũng giúp trẻ giảm mệt mỏi và tạo điều kiện để hồi phục hiệu quả. Cha mẹ nên sắp xếp cho bé một không gian ngủ yên tĩnh, ấm áp và thoải mái, giúp bé dễ dàng ngủ sâu giấc. Đồng thời, cần quan sát và điều chỉnh để bé không bị gián đoạn giấc ngủ quá nhiều lần trong đêm, hỗ trợ tối đa cho quá trình hồi phục sức khỏe.

Chữa cảm cúm cho trẻ sơ sinh bằng thuốc và các phương pháp khác
Ngoài những mẹo hỗ trợ chăm sóc, phương pháp điều trị y khoa luôn đóng vai trò quan trọng khi trẻ sơ sinh bị cảm cúm. Việc lựa chọn cách điều trị phù hợp sẽ giúp bé rút ngắn thời gian bệnh và sớm lấy lại sức khỏe.
Thuốc dùng để điều trị cúm
Một số thuốc được dùng để điều trị cảm cúm cho trẻ như:
- Thuốc kháng virus: Với trẻ dưới 2 tuổi mắc cúm, bác sĩ thường chỉ định điều trị bằng thuốc kháng virus. Hiệu quả của thuốc cao nhất khi được dùng trong 48 giờ đầu kể từ lúc khởi phát triệu chứng. Đối với trẻ sơ sinh, dạng dung dịch uống Oseltamivir có thể được cân nhắc sử dụng.
- Thuốc hạ sốt: Cha mẹ có thể dùng Acetaminophen hoặc Ibuprofen để giúp bé giảm sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
Lưu ý: Trước khi cho trẻ sơ sinh dùng bất kỳ loại thuốc nào, cần tham khảo ý kiến chuyên môn. Tuyệt đối tránh việc tự ý sử dụng thuốc, vì điều này có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe của bé.

Thuốc không được sử dụng để điều trị cúm
Một số loại thuốc không được khuyến nghị sử dụng để điều trị cúm ở trẻ nhỏ. Cụ thể, thuốc ho và cảm lạnh không kê đơn (OTC) tuyệt đối không nên dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ dưới 4 tuổi do nguy cơ gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng. Ngoài ra, các sản phẩm trị cảm lạnh và ho dạng uống cũng không được khuyến khích cho trẻ dưới 6 tuổi, bởi nhiều nghiên cứu cho thấy chúng không mang lại hiệu quả rõ rệt. Thậm chí, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo rằng phenylephrine, một thành phần thường có trong thuốc thông mũi OTC không giúp cải thiện triệu chứng tốt hơn so với giả dược.
Phương pháp điều trị khác
Ngoài ra, cha mẹ có thể áp dụng một số phương pháp sau để hỗ trợ cảm cúm cho trẻ:
- Bổ sung đủ lượng chất lỏng cho trẻ thông qua sữa mẹ hoặc sữa công thức.
- Khi bé bị tắc mũi, dùng máy tạo độ ẩm phun sương mát có thể hỗ trợ làm loãng dịch nhầy trong mũi.
- Nhỏ vài giọt nước muối sinh lý và hút mũi để giúp bé dễ thở hơn.
- Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi nhiều để cơ thể nhanh chóng hồi phục.

Ba mẹ không nên làm gì khi trẻ bị cảm cúm?
Khi trẻ sơ sinh bị cúm, cha mẹ cần đặc biệt chú ý trong khâu chăm sóc để không làm tình trạng sức khỏe của bé xấu đi. Dưới đây là những việc không nên làm:
- Tự ý cho trẻ dùng thuốc khi chưa được bác sĩ thăm khám: Việc sử dụng thuốc không đúng loại, đặc biệt là thuốc kháng virus hoặc thuốc hạ sốt, có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm cho trẻ sơ sinh. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ uống bất cứ loại thuốc nào.
- Quấn bé quá chặt: Giữ ấm là cần thiết, nhưng quấn quá kín dễ khiến bé bị nóng, khó thở và làm nhiệt độ cơ thể tăng cao.
- Dùng mẹo dân gian chưa được khoa học xác nhận: Nhiều bài thuốc truyền miệng tiềm ẩn nguy cơ gây hại hoặc tạo ra phản ứng không mong muốn cho trẻ.
- Để trẻ tiếp xúc với người đang mắc bệnh: Để giảm nguy cơ lây nhiễm, nên hạn chế để bé lại gần người có triệu chứng cúm hoặc bệnh truyền nhiễm khác, kể cả trong gia đình.
- Đưa bé vào môi trường lạnh hoặc nhiều khói bụi: Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn yếu, nên tránh để bé tiếp xúc với không khí lạnh hoặc ô nhiễm, đồng thời giữ ấm và duy trì không gian sạch sẽ.
- Để bé nằm một tư thế quá lâu: Nếu bé chỉ bú hoặc ngủ lâu ở một tư thế, hãy nhẹ nhàng thay đổi dáng nằm để tránh nghẹt mũi, khó thở và giúp cơ thể bé thoải mái hơn.
- Dùng khăn lạnh hoặc tắm nước lạnh để hạ sốt: Cách này không giúp bé giảm nhiệt hiệu quả, thậm chí có thể khiến bé khó chịu hơn. Thay vào đó, áp dụng phương pháp hạ sốt an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ.

Khi nào nên đưa bé đến gặp bác sĩ?
Vấn đề trẻ sơ sinh bị cảm cúm phải làm sao rất quan trọng, bởi chậm trễ trong việc chăm sóc trẻ có thể gây ra nhiều nguy cơ sức khỏe. Do đó, cha mẹ nên theo dõi bé cẩn thận và đưa bé đến cơ sở y tế ngay khi thấy những dấu hiệu sau:
- Sốt cao kéo dài: Trẻ bị sốt trên 38°C, không giảm sau khi đã dùng thuốc hạ sốt, hoặc kèm theo các biểu hiện như co giật, quấy khóc liên tục, cần đưa đi khám ngay.
- Biểu hiện khó thở: Thở nhanh, khò khè, rút lõm lồng ngực hoặc tím tái là những dấu hiệu cho thấy bé đang gặp vấn đề về hô hấp và cần can thiệp y tế khẩn cấp.
- Bỏ bú, mệt lả: Trẻ bú ít, ngủ nhiều bất thường, quấy khóc hoặc có biểu hiện mất nước như tiểu ít, mắt hõm sâu.
- Nôn ói nhiều: Tình trạng nôn liên tục có thể gây mất nước nghiêm trọng ở trẻ.
- Lơ mơ, phản ứng chậm: Nếu bé mất ý thức tạm thời, cực kỳ mệt mỏi hoặc phản ứng kém với các kích thích, cần đưa đi bệnh viện ngay.
- Đau tai hoặc ho không dứt: Đây có thể là dấu hiệu của biến chứng như viêm phổi hoặc viêm tai giữa.

Cách phòng ngừa cảm cúm cho trẻ sơ sinh
Bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi cảm cúm là điều cần thiết, nhất là trong giai đoạn hệ miễn dịch của bé chưa phát triển hoàn thiện. Một trong những cách giúp phòng ngừa cảm cúm như:
- Rửa tay thường xuyên: Trước khi chăm sóc bé, mẹ nên vệ sinh tay sạch sẽ, đặc biệt sau khi chạm vào đồ vật, bề mặt nơi công cộng hoặc tiếp xúc với người khác. Thói quen này giúp giảm nguy cơ virus cúm xâm nhập.
- Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ: Không gian sinh hoạt cần luôn gọn gàng, thông thoáng và được khử khuẩn định kỳ, đặc biệt là những vật dụng bé hay dùng như đồ chơi, giường nôi, chăn gối. Nên hạn chế để bé đến những nơi đông người hoặc có nguy cơ cao về mầm bệnh.
- Vệ sinh khu vực ngủ của bé: Đảm bảo phòng ngủ luôn thông thoáng, sạch sẽ và được dọn dẹp thường xuyên để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, virus.
- Đeo khẩu trang: Khi ra ngoài hoặc đến nơi tập trung đông người, mẹ cần đeo khẩu trang để bảo vệ mình và bé khỏi các tác nhân gây bệnh.
- Tiêm vắc xin cúm cho mẹ ngay từ khi mang bầu để giúp bảo vệ cả mẹ và trẻ sơ sinh khỏi nguy cơ nhiễm cúm và biến chứng nguy hiểm.

Việc chăm sóc đúng cách và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục và tránh được những biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ nên luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp để bảo vệ sức khỏe của con. Nếu còn băn khoăn trẻ sơ sinh bị cảm cúm phải làm sao, hãy chủ động đưa bé đi khám để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Tiêm vắc xin cúm giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm do virus cúm gây ra. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp danh mục vắc xin cúm đa dạng, gồm các loại Vắc xin Vaxigrip Tetra, Vắc xin Influvac Tetra, Vắc xin Ivacflu-s 0.5ml… đáp ứng nhu cầu phòng bệnh cho nhiều độ tuổi. Khi tiêm tại đây, khách hàng được tư vấn chi tiết, theo dõi sức khỏe sau tiêm và đảm bảo nguồn vắc xin chất lượng, bảo quản chuẩn y tế. Để đặt lịch hẹn, vui lòng liên hệ hotline miễn phí 18006928.