Dị ứng tôm có nguy hiểm không? Triệu chứng và cách trị dị ứng tôm

Nếu bạn từng nổi mẩn, ngứa râm ran, đau bụng hay khó thở sau khi ăn tôm, rất có thể cơ thể bạn đang phản ứng với một loại protein có trong tôm. Dị ứng tôm không nên xem nhẹ, bởi trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến sốc phản vệ nếu không được xử lý kịp thời. Nếu bạn đã từng nghi ngờ mình bị dị ứng tôm, đừng bỏ qua bài viết này nhé, nó có thể giúp bạn xử lý an toàn và đúng cách ngay từ lần đầu tiên.

Dị ứng tôm là gì? 

Dị ứng tôm là phản ứng của hệ miễn dịch khi cơ thể "hiểu nhầm" protein trong tôm là một chất có hại. Lúc này, cơ thể sẽ giải phóng histamine cùng nhiều hóa chất khác, gây nên các biểu hiện như nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng môi, khó thở,... Tình trạng này có thể xảy ra ngay sau vài phút hoặc vài giờ sau khi ăn tôm, thậm chí chỉ cần tiếp xúc hoặc hít phải mùi tôm.

Dị ứng tôm là một trong những dạng dị ứng hải sản phổ biến nhất, và có thể gặp ở mọi lứa tuổi kể cả trẻ em. Dù không phải ai ăn tôm cũng bị, nhưng nếu cơ thể đã từng phản ứng một lần thì khả năng tái dị ứng rất cao nếu tiếp tục tiêu thụ.

Dị ứng tôm có nguy hiểm không? 

Dị ứng tôm có thể rất nguy hiểm, nhất là khi cơ thể phản ứng mạnh và không được xử lý kịp thời. Nhiều người thường nghĩ dị ứng chỉ là vài nốt mẩn ngứa hay cảm giác hơi khó chịu, nhưng trong một số trường hợp nó có thể dẫn đến sốc phản vệ. Khi bị phản vệ, người bệnh có thể ngất xỉu, tụt huyết áp, sưng cổ họng gây tắc nghẽn đường thở. Nếu không được cấp cứu đúng lúc, người bệnh có thể ngừng thở chỉ trong vài phút.

Tuy nhiên, không phải ai bị dị ứng tôm cũng sẽ gặp tình trạng nghiêm trọng. Có những người chỉ bị ngứa nhẹ, nổi vài nốt mẩn hoặc đau bụng nhẹ sau khi ăn. Nhưng dù biểu hiện nhẹ hay nặng, việc hiểu rõ cơ thể mình và có biện pháp xử lý đúng luôn là điều cần thiết.

Nguyên nhân tại sao dị ứng tôm?

Nguyên nhân chính gây dị ứng tôm là do cơ thể phản ứng quá mức với protein tropomyosin có trong tôm. Khi vào cơ thể hệ miễn dịch nhầm lẫn đây là chất gây hại và tạo ra phản ứng dị ứng. Ngoài ra, các yếu tố sau cũng có thể làm tăng nguy cơ bị dị ứng tôm:

• Cơ địa dị ứng bẩm sinh: Nếu bạn hoặc người thân có tiền sử dị ứng (dị ứng sữa, trứng, phấn hoa, bụi,...), khả năng bạn bị dị ứng tôm cũng cao hơn.
• Yếu tố môi trường: Tiếp xúc thường xuyên với tôm sống trong quá trình chế biến, đặc biệt ở đầu bếp hoặc người làm công việc liên quan.

Do dó, khi bạn nhận biết sớm nguyên nhân và hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ sẽ giúp bạn chủ động phòng tránh dị ứng tôm, bảo vệ sức khỏe và tránh những phản ứng không mong muốn xảy ra.

Dấu hiệu khi bị dị ứng tôm

Tùy thuộc vào cơ địa và mức độ mẫn cảm của từng người, những biểu hiện này thường được chia theo 3 cấp độ: nhẹ, trung bình và nghiêm trọng.

Dấu hiệu dị ứng tôm mức độ nhẹ

Ở mức độ nhẹ, cơ thể bắt đầu phản ứng nhưng chưa gây ảnh hưởng quá lớn. Một số dấu hiệu bạn có thể gặp gồm:

• Xuất hiện nốt đỏ nhỏ li ti hoặc mẩn ngứa trên da, thường ở cổ, tay hoặc lưng.
• Miệng, lưỡi hoặc cổ họng có cảm giác ngứa râm ran, hơi khó chịu khi nuốt.
• Chảy nước mũi hoặc hắt hơi liên tục như cảm cúm nhẹ.
• Một số người gặp tình trạng đau bụng âm ỉ hoặc tiêu chảy nhẹ, không kéo dài.

Những triệu chứng này thường không kéo dài và có thể tự hết, nhưng cũng là dấu hiệu cảnh báo cơ thể bạn có khả năng dị ứng với tôm.

Dấu hiệu dị ứng tôm mức độ trung bình

Khi phản ứng mạnh hơn, các dấu hiệu trở nên rõ ràng và gây khó chịu nhiều hơn:

• Mẩn ngứa lan rộng, thành từng mảng lớn hoặc nổi gồ trên da.
• Mắt, môi, má bị sưng nhẹ đến vừa, khiến khuôn mặt trông khác lạ.
• Xuất hiện đau bụng dữ dội, nôn mửa hoặc tiêu chảy nhiều lần.
• Thở hơi khó, tức ngực hoặc hụt hơi nhẹ cũng có thể xảy ra. 

Dù chưa đến mức nguy hiểm, đây là lúc bạn nên chủ động uống thuốc dị ứng theo chỉ dẫn hoặc đi khám để ngăn ngừa biến chứng.

Dấu hiệu dị ứng tôm nghiêm trọng (sốc phản vệ)

Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, cần xử lý ngay lập tức vì có thể ảnh hưởng đến tính mạng:

• Thở gấp, khó thở hoặc thở khò khè, cảm giác không lấy đủ oxy.
• Da chuyển nhợt nhạt, lạnh, đổ mồ hôi, cơ thể rơi vào trạng thái sốc.
• Tim đập nhanh, loạn nhịp hoặc đau ngực, kèm theo cảm giác choáng váng.
• Ngất xỉu hoặc mất ý thức đột ngột, thậm chí ngưng thở nếu không can thiệp kịp.

Lưu ý: Trong trường hợp này, cần gọi cấp cứu ngay lập tức, đồng thời cố gắng giữ người bệnh tỉnh táo, nằm nghiêng và không để bị tắc đường thở.

Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi ăn tôm, dù là nhẹ, bạn cũng không nên chủ quan. Việc theo dõi sát tình trạng cơ thể và can thiệp kịp thời sẽ giúp tránh được những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là sốc phản vệ có thể đe dọa đến tính mạng.

Cách trị dị ứng tôm tại nhà 

Nếu triệu chứng nhẹ, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau tại nhà:

• Uống thuốc kháng histamine: Loại thuốc này giúp giảm ngứa, nổi mẩn, sưng và các phản ứng dị ứng nhẹ.
• Uống nước gừng ấm hoặc trà hoa cúc: Giúp làm dịu cổ họng, giảm cảm giác khó chịu trong người.
• Chườm mát vùng da bị ngứa: Dùng khăn mát để chườm nhẹ lên vùng da bị nổi mẩn.
• Không gãi hoặc chà xát vùng da dị ứng: Vì có thể khiến da bị trầy xước, nhiễm trùng.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe: Nếu thấy dấu hiệu nặng dần như khó thở, nôn ói liên tục, lập tức đi khám bác sĩ.

Lưu ý: Trong trường hợp nghi ngờ sốc phản vệ, tuyệt đối không tự xử lý tại nhà. Gọi cấp cứu ngay hoặc đến bệnh viện gần nhất để được điều trị kịp thời.

Các biện pháp phòng tránh dị ứng tôm 

Nếu bạn đã từng bị dị ứng tôm, hoặc nghi ngờ có cơ địa dễ dị ứng, thì nên áp dụng những cách phòng tránh sau:

• Tránh hoàn toàn việc ăn tôm và các sản phẩm liên quan đến tôm.
• Đọc kỹ thành phần món ăn trước khi ăn.
• Thông báo với người thân và bạn bè về tình trạng dị ứng để tránh những bữa tiệc bất ngờ có món tôm.
• Mang theo thuốc dị ứng bên người nếu bạn từng có tiền sử dị ứng, hãy mang sẵn thuốc (theo chỉ định bác sĩ).
• Tham khảo ý kiến chuyên gia dị ứng nhằm thực hiện các xét nghiệm dị ứng cụ thể và có hướng dẫn xử lý phù hợp.

Dị ứng tôm là tình trạng không nên chủ quan dù chỉ với vài biểu hiện ngoài da. Hiểu rõ nguyên nhân triệu chứng và cách xử lý sẽ giúp bạn phòng tránh biến chứng nguy hiểm. Hãy lắng nghe cơ thể và đừng ngần ngại gặp bác sĩ khi nghi ngờ có dấu hiệu dị ứng.