Cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà hiệu quả và an toàn

Hiện tượng nuốt nước bọt bị đau họng thường gặp trong các bệnh lý hô hấp như viêm họng, viêm amidan hay cảm lạnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 10 - 30% dân số toàn cầu từng bị đau họng mỗi năm. Tuy đây không phải là tình trạng nguy hiểm, nhưng nếu không được xử lý đúng cách, đau họng có thể tiến triển thành viêm nặng hoặc mạn tính. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà đơn giản và dễ thực hiện, giúp giảm nhanh triệu chứng nuốt đau hiệu quả.

Tổng quan về tình trạng nuốt nước bọt đau họng

Tình trạng nuốt nước bọt đau họng xảy ra khi bạn cảm thấy đau rát, khó chịu hoặc nóng rát ở cổ họng mỗi khi nuốt, kể cả khi không ăn uống gì – chỉ đơn giản là nuốt nước bọt. Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của các bệnh lý vùng họng, có thể là dấu hiệu ban đầu của viêm họng, cảm lạnh hoặc các vấn đề đường hô hấp trên. Triệu chứng này có thể xuất hiện do viêm nhiễm, kích ứng niêm mạc họng hoặc các yếu tố môi trường như không khí khô, ô nhiễm.

Theo thống kê từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), đau họng là lý do đứng thứ ba khiến người dân đến khám bác sĩ mỗi năm, chỉ sau cảm cúm và viêm xoang. Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng này nhưng các nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất bao gồm:

• Trẻ em và học sinh: Do tiếp xúc đông người trong trường học - nơi virus dễ lây lan, cộng thêm sức đề kháng còn yếu.
• Người lớn làm việc trong môi trường nói nhiều: Giáo viên, ca sĩ, nhân viên telesale thường xuyên sử dụng giọng nói, gây căng thẳng cho cổ họng.
• Người hút thuốc hoặc tiếp xúc khói bụi: Khói thuốc và ô nhiễm không khí là tác nhân kích ứng niêm mạc họng.
• Người có tiền sử bệnh lý: Trào ngược dạ dày hoặc viêm họng mạn tính làm tăng nguy cơ đau họng khi nuốt.

Triệu chứng nuốt nước bọt đau họng thường đi kèm các dấu hiệu sau:

• Cảm giác đau rát, nóng hoặc ngứa ở cổ họng, đặc biệt khi nuốt hoặc nói.
• Cổ họng khô, đôi khi kèm ho khan nhẹ hoặc cảm giác vướng họng.
• Sốt nhẹ, khàn tiếng hoặc nổi hạch ở vùng cổ.
• Trong trường hợp nhiễm khuẩn, có thể quan sát thấy mủ trắng, đốm đỏ hoặc mảng bám ở amidan.

Phần lớn các trường hợp đau họng khi nuốt nước bọt là do nhiễm virus (như virus cảm lạnh hoặc cúm), thường tự khỏi sau 3 - 7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hơn một tuần kèm theo sốt cao (trên 38,5°C), khó thở, ho ra máu hoặc đau lan xuống ngực, bạn cần đến cơ sở y tế ngay lập tức. Những dấu hiệu này có thể cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng hơn như viêm họng do liên cầu khuẩn, viêm họng hạt hoặc hiếm gặp hơn là ung thư vòm họng.

Cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà

Đối với các trường hợp nhẹ hoặc mới khởi phát, bạn có thể áp dụng các cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà sau đây để làm dịu cổ họng, giảm đau và thúc đẩy quá trình phục hồi:

Súc miệng bằng nước muối ấm

Súc miệng bằng nước muối ấm là một trong những phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất để giảm viêm, làm sạch vi khuẩn và dịu cảm giác đau rát. Theo nghiên cứu từ Tạp chí Y khoa Hoa Kỳ, nước muối giúp giảm mật độ vi khuẩn trong họng tới 30% nếu thực hiện đều đặn.

• Cách thực hiện: Pha ½ muỗng cà phê muối tinh khiết (không iod) trong 200 ml nước ấm (khoảng 40°C). Súc miệng 2 - 3 lần/ngày, mỗi lần 30 giây sau đó nhổ bỏ.
• Lưu ý: Có thể dùng nước muối sinh lý NaCl 0,9% bán sẵn tại hiệu thuốc để đảm bảo độ an toàn.

Uống nhiều nước ấm, tránh nước lạnh

Uống nước ấm giúp làm dịu niêm mạc họng, giảm kích ứng và loãng đờm từ đó cải thiện tình trạng đau khi nuốt. Các loại đồ uống thảo dược như trà gừng, trà mật ong hoặc trà hoa cúc không chỉ làm dịu họng mà còn chứa các hợp chất kháng viêm tự nhiên.

• Gợi ý: Pha 1 muỗng cà phê mật ong với vài lát gừng tươi trong 200ml nước ấm, uống 2 - 3 lần/ngày.
• Lưu ý: Tránh uống nước lạnh hoặc đồ uống có ga vì chúng có thể làm tăng kích ứng họng.

Dùng viên ngậm họng hoặc xịt họng thảo dược

Các loại viên ngậm chứa thành phần như bạc hà, gừng, mật ong có tác dụng làm dịu cổ họng, giảm đau tức thì và hỗ trợ kháng khuẩn nhẹ. Xịt họng thảo dược cũng là lựa chọn tiện lợi, đặc biệt khi bạn cần giảm đau nhanh.

• Cách sử dụng: Ngậm 1 - 2 viên mỗi 3 - 4 giờ, không quá 8 viên/ngày. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
• Lưu ý: Tránh lạm dụng viên ngậm có chứa kháng sinh nếu không được bác sĩ kê đơn.

Nghỉ ngơi và giữ ấm cơ thể

Nghỉ ngơi là yếu tố quan trọng giúp hệ miễn dịch phục hồi nhanh chóng. Bạn nên tránh nói to, hét lớn hoặc sử dụng giọng nói quá mức để giảm áp lực lên cổ họng.

• Cách thực hiện: Giữ ấm vùng cổ bằng khăn quàng, đặc biệt khi ngủ hoặc ra ngoài trời lạnh; hạn chế tiếp xúc với gió lạnh hoặc điều hòa ở nhiệt độ thấp.
• Mẹo nhỏ: Đặt một chiếc khăn ấm lên cổ trước khi đi ngủ để giảm cảm giác đau rát.

Xông hơi với tinh dầu

Xông hơi với tinh dầu tự nhiên như bạc hà, khuynh diệp hoặc sả cũng là một cách trị nuốt nước bọt đau họng hiệu quả. Phương pháp này đặc biệt hữu ích khi đau họng kèm nghẹt mũi hoặc ho.

• Cách thực hiện: Đun sôi 1 lít nước, nhỏ 3 - 5 giọt tinh dầu vào, trùm khăn và hít hơi nước trong 10 - 15 phút, 1 - 2 lần/ngày.
• Lưu ý: Tránh để mặt quá gần nước nóng để không bị bỏng.

Biện pháp phòng ngừa tình trạng nuốt nước bọt đau họng

Để hạn chế tái phát hoặc phòng ngừa tình trạng nuốt nước bọt đau họng, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

Tăng cường sức đề kháng

Hệ miễn dịch mạnh mẽ là chìa khóa để chống lại các tác nhân gây đau họng như virus và vi khuẩn. Để tăng cường sức đề kháng, bạn nên:

• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (cam, kiwi, ổi), kẽm (hạt óc chó, hải sản) và rau xanh.
• Uống đủ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày.
• Ngủ đủ 7 - 8 giờ mỗi đêm.
• Tập thể dục nhẹ nhàng (yoga, đi bộ) và tránh căng thẳng kéo dài.

Giữ gìn vệ sinh răng miệng và tay chân

Vệ sinh cá nhân giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus, vi khuẩn gây đau họng.

Cách thực hiện: Đánh răng 2 lần/ngày, súc miệng bằng nước muối loãng sau khi ăn. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Hạn chế tiếp xúc với khói bụi, không khí ô nhiễm

Khói bụi và không khí ô nhiễm là nguyên nhân phổ biến gây kích ứng họng. Theo đó, bạn nên đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt ở nơi đông người hoặc khu vực ô nhiễm. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng nếu không khí khô hanh.

Tránh nói với cường độ cao

Nói với cường độ cao có thể làm tổn thương niêm mạc họng, gây đau khi nuốt. Để ngăn ngừa tình trạng nuốt nước bọt đau họng, bạn nên hạn chế nói to hoặc nói liên tục trong thời gian dài. Uống nước ấm thường xuyên nếu làm việc trong các nghề sử dụng giọng nói nhiều.

Tiêm phòng cúm hàng năm

Tiêm vắc xin cúm hàng năm giúp giảm nguy cơ mắc cúm – một trong những nguyên nhân chính gây viêm họng và đau khi nuốt. Theo WHO, vắc xin cúm có thể giảm 40 - 60% nguy cơ nhiễm bệnh ở người khỏe mạnh.

Nuốt nước bọt đau họng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý từ nhẹ đến nghiêm trọng. Việc áp dụng cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà đúng phương pháp không chỉ giúp cải thiện nhanh triệu chứng mà còn hỗ trợ quá trình phục hồi, ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, hãy luôn theo dõi sát sao diễn tiến bệnh và thăm khám bác sĩ nếu triệu chứng kéo dài hơn 7 ngày hoặc xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sốt cao, khó thở. Hãy chăm sóc cổ họng đúng cách để luôn duy trì sức khỏe toàn diện. Cảm ơn bạn đọc đã dành thời gian theo dõi bài viết hôm nay của Tiêm chủng Long Châu.