Các nguyên nhân viêm họng hạt phổ biến hiện nay

Viêm họng hạt là một trong những bệnh lý tai mũi họng khá phổ biến, đặc biệt ở những người thường xuyên bị viêm họng kéo dài hoặc tái đi tái lại nhiều lần. Bệnh không chỉ gây cảm giác đau rát, ngứa cổ họng mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời. Để có hướng xử lý hiệu quả và phòng ngừa bệnh tái phát, điều quan trọng là cần hiểu rõ những nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm họng hạt. Vậy nguyên nhân viêm họng hạt do đâu mà ra? Cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Các nguyên nhân viêm họng hạt phổ biến hiện nay

Viêm họng hạt là một tình trạng viêm nhiễm mãn tính ở vùng họng, thường gặp ở cả người lớn lẫn trẻ em. Căn bệnh này không chỉ gây cảm giác ngứa rát, vướng víu nơi cổ họng mà còn dễ tái phát nếu không điều trị đúng cách. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm họng hạt, trong đó nổi bật nhất là các yếu tố sau:

Sự xâm nhập của virus, vi khuẩn và nấm

Khoang miệng và họng là nơi đầu tiên tiếp xúc với không khí bên ngoài, vì vậy thường xuyên phải đối mặt với hàng loạt tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn hoặc nấm. Trong điều kiện thuận lợi, như khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc niêm mạc họng bị tổn thương, các tác nhân này dễ dàng xâm nhập và gây viêm. Thông thường, virus sẽ tấn công đầu tiên, sau đó vi khuẩn và nấm bội nhiễm khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Hệ thống tế bào lympho trong họng phải làm việc quá mức để chống lại các tác nhân này, dẫn đến hiện tượng sưng to, nổi hạt.

Biến chứng từ các bệnh lý mãn tính

Viêm họng hạt có thể là hậu quả của các bệnh viêm đường hô hấp trên kéo dài như viêm mũi xoang mạn tính, viêm amidan mạn tính, hoặc viêm họng cấp tái đi tái lại. Ngoài ra, những người bị trào ngược dạ dày – thực quản hay trào ngược họng thanh quản cũng có nguy cơ cao bị kích ứng niêm mạc họng, dẫn đến viêm họng hạt.

Cấu trúc bất thường ở mũi xoang

Một số bất thường về giải phẫu như lệch vách ngăn mũi, polyp mũi hoặc viêm xoang kéo dài cũng khiến dịch mũi chảy ngược xuống họng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây viêm.

Môi trường sống ô nhiễm và khí hậu thất thường

Thường xuyên hít phải khói bụi, khói thuốc lá, hóa chất độc hại hay thay đổi thời tiết đột ngột đều có thể làm tổn thương niêm mạc họng, tạo điều kiện cho viêm họng hạt phát triển.

Thói quen sống không lành mạnh

Lạm dụng rượu bia, tiêu thụ thực phẩm cay nóng, vệ sinh răng miệng kém hoặc nói to, nói nhiều trong thời gian dài cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Yếu tố cơ địa và di truyền

Một số người có cơ địa nhạy cảm, sức đề kháng yếu hoặc tiền sử gia đình có người bị bệnh lý hô hấp mãn tính cũng dễ bị viêm họng hạt hơn bình thường.

Việc nhận diện đúng nguyên nhân gây viêm họng hạt sẽ giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn và phòng ngừa được nguy cơ tái phát trong tương lai.

Cách điều trị viêm họng hạt hiệu quả

Viêm họng hạt là tình trạng viêm mãn tính vùng họng, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các hạt nhỏ li ti ở thành sau họng, kết quả của việc các tế bào lympho hoạt động quá mức. Để điều trị hiệu quả bệnh lý này, cần xác định đúng nguyên nhân gây bệnh và áp dụng phương pháp phù hợp với từng trường hợp.

Điều trị căn nguyên gây bệnh

Trong nhiều trường hợp, viêm họng hạt không phải là bệnh khởi phát mà là hệ quả của các vấn đề sức khỏe khác như viêm xoang mạn tính, viêm mũi dị ứng, viêm amidan kéo dài, hay bệnh trào ngược dạ dày – thực quản. Do đó, việc điều trị cần bắt đầu từ gốc rễ:

• Với viêm xoang, viêm mũi: Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hoặc chỉ định phẫu thuật nếu cần, nhằm loại bỏ dịch mủ chảy xuống họng, yếu tố làm kích ứng niêm mạc họng kéo dài.
• Với trào ngược dạ dày – thực quản: Việc dùng thuốc giảm axit, thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt sẽ giúp hạn chế axit trào ngược gây tổn thương họng.
• Can thiệp phẫu thuật: Trường hợp amidan, VA sưng to kéo dài hoặc có polyp mũi, lệch vách ngăn gây cản trở lưu thông khí – dịch, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ tác nhân viêm khu trú.

Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định

Bên cạnh điều trị nguyên nhân, người bệnh cần dùng thuốc để kiểm soát tình trạng viêm và giảm triệu chứng khó chịu:

• Thuốc điều trị nguyên nhân: Bao gồm thuốc kháng sinh, kháng virus hoặc kháng nấm nếu có nhiễm trùng, cùng với thuốc kiểm soát trào ngược hoặc viêm xoang.
• Thuốc giảm triệu chứng: Như thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc ho, thuốc tiêu đờm, nước súc họng sát khuẩn hoặc dung dịch rửa mũi giúp làm sạch và làm dịu niêm mạc họng.

Người bệnh tuyệt đối không được tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều dùng nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị không chỉ giúp bệnh nhanh khỏi mà còn ngăn ngừa nguy cơ kháng thuốc hay tái phát dai dẳng.

Các biện pháp hỗ trợ điều trị viêm họng hạt tại nhà

Bên cạnh các phương pháp điều trị y khoa theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh viêm họng hạt hoàn toàn có thể áp dụng thêm những cách chăm sóc tại nhà để hỗ trợ làm dịu triệu chứng và thúc đẩy quá trình hồi phục. Những biện pháp này không chỉ dễ thực hiện mà còn mang lại hiệu quả tích cực nếu duy trì đều đặn mỗi ngày.

Súc miệng bằng nước muối sinh lý

Súc miệng bằng nước muối ấm loãng hoặc nước muối sinh lý 0,9% là một trong những cách đơn giản giúp làm sạch khoang miệng, loại bỏ vi khuẩn và virus gây bệnh, đồng thời làm dịu cảm giác đau rát cổ họng. Nên súc miệng từ 2 – 3 lần/ngày, nhất là sau khi ngủ dậy và trước khi đi ngủ.

Uống nhiều nước ấm

Việc duy trì đủ lượng nước mỗi ngày giúp cổ họng luôn ẩm, giảm cảm giác khô rát và hỗ trợ làm loãng đờm. Nên ưu tiên uống nước ấm, tránh dùng nước đá lạnh hoặc đồ uống chứa caffeine và cồn.

Mật ong

Mật ong từ lâu đã được biết đến với công dụng kháng viêm, làm dịu họng và hỗ trợ tiêu đờm. Bạn có thể pha 1 – 2 thìa mật ong với nước ấm để uống mỗi sáng hoặc kết hợp mật ong với chanh đào, gừng để tăng tác dụng sát khuẩn và làm dịu cổ họng.

Nghỉ ngơi và tránh các yếu tố kích thích

Để cổ họng có thời gian phục hồi, người bệnh nên hạn chế nói nhiều, tránh la hét, đồng thời từ bỏ thói quen hút thuốc lá và không sử dụng các chất kích thích như rượu bia, đồ cay nóng. Nghỉ ngơi đầy đủ cũng giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn, hỗ trợ đẩy lùi bệnh nhanh chóng.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin nguyên nhân viêm họng hạt. Viêm họng hạt có thể do các tác nhân gây nhiễm khuẩn, bệnh lý tai mũi họng mãn tính, môi trường sống ô nhiễm hay những thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Việc nhận diện đúng nguyên nhân không chỉ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp mà còn giúp người bệnh chủ động phòng tránh tái phát. Vì vậy, nếu bạn thường xuyên gặp phải các triệu chứng của viêm họng hạt, đừng chủ quan mà hãy thăm khám sớm để được tư vấn và điều trị đúng cách, bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.