Viêm họng hạt là một trong những bệnh lý về đường hô hấp rất phổ biến, gây ra nhiều phiền toái cho người mắc phải. Tình trạng niêm mạc họng bị viêm mạn tính cùng các hạt lympho sưng to khiến người bệnh thường xuyên cảm thấy đau rát, khó chịu khi ăn uống hay giao tiếp. Nhiều người lo lắng không biết viêm họng hạt có thể tự khỏi hay cần phải điều trị lâu dài. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm họng hạt có tự khỏi không.
Triệu chứng thường gặp của bệnh viêm họng hạt
Viêm họng hạt là một dạng viêm họng mạn tính, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các hạt lympho sưng to ở thành sau họng. Bệnh thường tiến triển âm thầm nhưng lại gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sức khỏe người bệnh. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp khi mắc phải viêm họng hạt:
- Đau rát cổ họng: Đau rát cổ họng là dấu hiệu đặc trưng và phổ biến nhất. Người bệnh thường cảm thấy cổ họng đau rát khi nuốt nước bọt, ăn uống hoặc thậm chí khi nói chuyện. Cảm giác này có thể kéo dài và tăng lên khi thời tiết thay đổi.
- Khô, ngứa và rát họng: Vào buổi sáng khi mới ngủ dậy, nhiều người cảm thấy họng khô, ngứa ngáy và muốn khạc đờm. Tình trạng này xảy ra do niêm mạc họng bị kích ứng và không tiết đủ dịch nhầy trong lúc ngủ.

- Ho kéo dài: Viêm họng hạt có thể gây ho khan hoặc ho có đờm dai dẳng. Cơn ho thường khởi phát từng đợt, kèm cảm giác ngứa họng khó chịu. Nếu không điều trị kịp thời, ho kéo dài có thể dẫn đến khàn tiếng, mất tiếng.
- Nổi hạt ở họng: Đặc điểm điển hình nhất của bệnh là các hạt lympho to nhỏ không đều, nổi rõ ở thành sau họng. Các hạt này khiến người bệnh luôn cảm thấy vướng víu, cộm và đau khi ăn hoặc nuốt.
- Nuốt khó: Sự xuất hiện của các hạt viêm khiến việc nuốt thức ăn trở nên khó khăn, đôi khi gây nghẹn. Người bệnh cũng có thể cảm thấy đau lan sang tai khi nuốt hoặc nói chuyện.
- Sốt và mệt mỏi: Viêm họng hạt do vi khuẩn hoặc virus gây ra thường đi kèm sốt từ nhẹ đến cao, kèm theo cảm giác mệt mỏi, đau đầu, giảm khả năng tập trung.
- Hơi thở có mùi và dịch nhầy vướng họng: Sự tích tụ của dịch viêm, tế bào chết và vi khuẩn trong họng khiến hơi thở có mùi hôi, làm người bệnh mất tự tin trong giao tiếp. Đồng thời, việc thường xuyên có dịch nhầy cũng gây cảm giác khó chịu và muốn khạc nhổ liên tục.
- Đau tai: Do sự liên kết giải phẫu giữa họng và tai qua ống Eustachio, người bệnh có thể cảm nhận cơn đau lan từ họng sang tai, đặc biệt khi nuốt mạnh.
Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các triệu chứng toàn thân khác như chán ăn, mất ngủ, đau đầu. Các triệu chứng có xu hướng nghiêm trọng hơn nếu người bệnh thường xuyên nói lớn, hút thuốc, uống rượu hoặc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu của viêm họng hạt sẽ giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt hơn và ngăn ngừa các biến chứng về sau.
Bệnh viêm họng hạt có tự khỏi được không?
Viêm họng hạt là một bệnh lý viêm mạn tính tại niêm mạc họng, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các hạt lympho sưng to ở thành sau họng. Nhiều người thắc mắc rằng liệu viêm họng hạt có thể tự khỏi hay không và thời gian điều trị kéo dài bao lâu. Thực tế, câu trả lời không hoàn toàn đơn giản, bởi việc hồi phục phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố khác nhau.
Trước hết, tình trạng bệnh ở từng giai đoạn khác nhau sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng tự lành của viêm họng hạt. Nếu phát hiện và điều trị sớm khi bệnh còn nhẹ, khả năng cải thiện và thậm chí khỏi hoàn toàn sẽ cao hơn. Ngược lại, khi viêm họng hạt đã tiến triển nặng, với các hạt lớn, viêm nhiễm kéo dài, thì khả năng tự khỏi rất thấp và cần can thiệp y tế chuyên sâu.
Ngoài ra, thời điểm phát bệnh và phác đồ điều trị áp dụng cũng đóng vai trò quan trọng. Việc tuân thủ phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định sẽ giúp kiểm soát tốt viêm nhiễm, giảm triệu chứng nhanh hơn. Đồng thời, mỗi người có một cơ địa và sức đề kháng khác nhau, nên thời gian hồi phục cũng sẽ không giống nhau. Người có hệ miễn dịch tốt, kết hợp chế độ chăm sóc sức khỏe hợp lý thường sẽ hồi phục nhanh hơn.

Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan cho rằng viêm họng hạt sẽ tự khỏi. Nếu không được khám và điều trị kịp thời, bệnh có thể kéo dài dai dẳng và dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
- Áp xe thành sau họng hoặc vùng quanh amidan, gây đau đớn và nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.
- Các bệnh lý liên quan như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm thanh quản hay viêm mũi dị ứng cũng dễ phát sinh và làm tình trạng viêm họng thêm trầm trọng.
- Viêm họng hạt tái phát nhiều lần không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây mệt mỏi, stress tâm lý, thậm chí ho kéo dài ra máu rất nguy hiểm.
- Về lâu dài, nếu viêm nhiễm lan rộng, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng ngoài họng như viêm khớp, viêm cầu thận, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Do đó, việc thăm khám và điều trị tại chuyên khoa Tai Mũi Họng càng sớm càng tốt là yếu tố quyết định giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, tránh các hậu quả không mong muốn và rút ngắn thời gian hồi phục.
Cách điều trị viêm họng hạt hiệu quả và an toàn
Viêm họng hạt là bệnh lý mạn tính thường gặp ở vùng họng, dễ tái phát và gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày. Để kiểm soát và điều trị hiệu quả căn bệnh này, người bệnh cần được hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ chuyên khoa. Dưới đây là những phương pháp điều trị phổ biến và được đánh giá cao hiện nay:
Điều trị bằng thuốc:
Phác đồ điều trị bằng thuốc thường được áp dụng cho giai đoạn nhẹ hoặc vừa của viêm họng hạt. Tùy thuộc vào triệu chứng và nguyên nhân, bác sĩ sẽ kê đơn các nhóm thuốc sau:
- Thuốc hạ sốt, kháng viêm: Các hoạt chất như Ibuprofen, Paracetamol, Naproxen,... giúp giảm đau rát họng, sưng viêm và hạ sốt hiệu quả.
- Thuốc giảm ho, long đờm: Nếu bệnh nhân xuất hiện ho khan hoặc ho có đờm, các loại thuốc chứa Dextromethorphan, Codein, hoặc các thuốc long đờm như Guaifenesin sẽ được chỉ định.
- Thuốc xịt họng hoặc viên ngậm: Các loại thuốc chứa Benzydamine, Amylmetacresol, Benzocaine… có tác dụng giảm đau họng tức thì, giảm ngứa và cải thiện cảm giác khó chịu vùng họng.
- Thuốc kháng sinh: Trong trường hợp bệnh do vi khuẩn gây ra, bác sĩ có thể chỉ định dùng Amoxicillin, Azithromycin, Cefixime,... Tuyệt đối không nên tự ý sử dụng kháng sinh để tránh tình trạng kháng thuốc.
Lưu ý: Người bệnh nên đến cơ sở y tế tai mũi họng để được khám và điều trị theo chỉ định chuyên môn, không nên tự ý mua thuốc hoặc nghe theo lời truyền miệng.
Đốt hạt:
Trong những trường hợp hạt viêm phát triển lớn, gây vướng nghẹn kéo dài và không đáp ứng điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định đốt hạt bằng laser hoặc đốt lạnh. Đây là thủ thuật đơn giản nhưng đòi hỏi phải được thực hiện bởi người có chuyên môn cao để tránh tổn thương niêm mạc họng.

Sau đốt, bệnh nhân cần giữ vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng, kiêng cữ rượu bia, thuốc lá và hạn chế thức uống lạnh để giúp họng nhanh hồi phục.
Điều trị nguyên nhân gây bệnh:
Để đạt hiệu quả lâu dài, việc xử lý các yếu tố gây ra viêm họng hạt là điều bắt buộc:
- Viêm xoang, viêm mũi: Khi dịch mủ từ mũi xoang không còn chảy xuống họng, tình trạng viêm mạn tính sẽ cải thiện rõ rệt.
- Trào ngược dạ dày - thực quản: Điều trị chứng trào ngược giúp ngăn axit làm tổn thương niêm mạc họng.
- Viêm amidan, polyp mũi, vẹo vách ngăn: Các dị tật hoặc bệnh lý tai mũi họng liên quan cũng cần được can thiệp để tránh lan truyền viêm nhiễm sang vùng họng.

Với viêm họng hạt, điều quan trọng là phát hiện sớm, điều trị đúng nguyên nhân và kết hợp chăm sóc tại nhà khoa học. Việc chủ quan hoặc tự điều trị có thể khiến bệnh tái phát liên tục và gây biến chứng không mong muốn.
Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin viêm họng hạt có tự khỏi không? Viêm họng hạt là một bệnh lý mạn tính, không dễ tự khỏi nếu không có biện pháp chăm sóc và điều trị hợp lý. Việc phát hiện sớm, thăm khám kịp thời và tuân thủ phác đồ điều trị là yếu tố then chốt giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, đừng chủ quan với những dấu hiệu của viêm họng hạt, hãy luôn quan tâm đến sức khỏe họng miệng để duy trì cuộc sống khỏe mạnh, thoải mái mỗi ngày.