Bệnh viêm họng hạt mạn tính phải làm sao?

Viêm họng hạt mạn tính là tình trạng viêm họng kéo dài, khiến niêm mạc họng xuất hiện những hạt nhỏ gây khó chịu, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày như ăn uống, giao tiếp và thậm chí giấc ngủ. Bệnh không chỉ gây phiền toái mà còn tiềm ẩn nguy cơ tái phát liên tục nếu không được xử lý đúng cách. Chính vì vậy, việc hiểu rõ bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe đường hô hấp.

Tìm hiểu về viêm họng hạt mạn tính

Viêm họng hạt mạn tính là một dạng viêm họng kéo dài và thường xuyên tái phát, gây tổn thương đáng kể đến niêm mạc họng. Tình trạng này xuất hiện khi lớp niêm mạc họng chịu sự kích thích liên tục hoặc trong thời gian dài, khiến cho các tế bào lympho tại thành họng tăng sinh và phình to, tạo thành những hạt nhỏ li ti mọc rải rác phía sau thành họng. Những hạt này được gọi là “hạt lympho” và chính chúng là đặc trưng nhận biết của viêm họng hạt mạn tính.

Thông thường, viêm họng hạt mạn tính bắt nguồn từ viêm họng cấp tính nếu bệnh không được điều trị đúng cách hoặc không chữa khỏi hoàn toàn. Khi bệnh kéo dài hơn 3 tuần mà không thuyên giảm, viêm họng cấp sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Lúc này, quá trình điều trị trở nên phức tạp hơn rất nhiều vì viêm họng hạt mạn tính có xu hướng dễ tái phát, đặc biệt khi người bệnh gặp phải những yếu tố thuận lợi như thời tiết thay đổi đột ngột, sức đề kháng giảm sút, hoặc tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, hóa chất và các tác nhân gây kích thích khác.

Viêm họng hạt mạn tính không chỉ gây ra cảm giác khó chịu như ngứa rát, đau họng, ho khan, mà còn có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu không được kiểm soát kịp thời và đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng hơn và gây ra các biến chứng nguy hiểm khác.

Chính vì vậy, việc nhận biết sớm và điều trị dứt điểm viêm họng hạt mạn tính là rất quan trọng. Bên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cần duy trì thói quen vệ sinh họng sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng, và xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh nhằm tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Điều này không chỉ giúp kiểm soát tốt bệnh mà còn phòng ngừa tái phát hiệu quả, mang lại sự thoải mái và khỏe mạnh cho vùng họng.

Nguyên nhân gây viêm họng hạt mạn tính

Viêm họng hạt mạn tính thường bắt nguồn từ những đợt viêm họng cấp tính với các triệu chứng phổ biến như đau rát họng, ho khan và ngứa ngáy khó chịu. Nếu người bệnh không được điều trị triệt để hoặc bệnh tái phát nhiều lần, tình trạng viêm sẽ kéo dài và trở thành viêm họng hạt mạn tính.

Nguyên nhân chính gây ra viêm họng hạt mạn tính rất đa dạng và thường liên quan chặt chẽ đến nhiều yếu tố:

• Nhiễm trùng tái phát nhiều lần: Khoang miệng và họng là nơi dễ bị virus, vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập. Ban đầu, virus thường là tác nhân gây bệnh chính, sau đó vi khuẩn và nấm có thể phát triển gây bội nhiễm. Quá trình viêm nhiễm kéo dài khiến niêm mạc họng bị tổn thương nghiêm trọng, hệ miễn dịch bị quá tải, từ đó tạo điều kiện cho viêm họng hạt phát triển.
• Biến chứng từ các bệnh mạn tính khác: Viêm họng hạt mạn tính thường xuất hiện như một hậu quả của những bệnh lý mạn tính vùng tai mũi họng như viêm mũi xoang mạn tính, viêm amidan kéo dài hoặc viêm họng cấp tái phát nhiều lần. Ngoài ra, các bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày – thực quản hay trào ngược họng thanh quản cũng góp phần kích thích niêm mạc họng, làm tăng nguy cơ viêm họng hạt.
• Bất thường cấu trúc vùng mũi xoang: Các vấn đề về cấu trúc như polyp mũi hoặc vẹo vách ngăn mũi không chỉ gây khó thở mà còn làm tắc nghẽn đường dẫn lưu dịch xoang, khiến dịch bị ứ đọng lâu ngày, tạo môi trường thuận lợi cho viêm nhiễm kéo dài ở họng.
• Tác động từ môi trường sống: Môi trường ô nhiễm với nhiều khói bụi, hóa chất độc hại, khói thuốc lá, cùng với việc tiếp xúc thường xuyên với không khí lạnh hoặc thời tiết thay đổi thất thường cũng làm niêm mạc họng bị kích ứng, dễ bị viêm và tổn thương lâu dài.
• Thói quen sinh hoạt không khoa học: Việc lạm dụng rượu bia, ăn uống đồ cay nóng, vệ sinh răng miệng kém, hoặc thậm chí là nói quá nhiều, nói to trong thời gian dài đều có thể gây kích thích niêm mạc họng, dẫn đến viêm họng hạt.
• Yếu tố cơ địa và miễn dịch: Những người có cơ địa dị ứng, hệ miễn dịch suy yếu hoặc mang yếu tố di truyền cũng dễ bị các bệnh viêm nhiễm mạn tính ở vùng họng, làm tăng nguy cơ mắc viêm họng hạt mạn tính.

Như vậy, viêm họng hạt mạn tính không chỉ đơn giản là một bệnh viêm thông thường mà còn liên quan mật thiết đến nhiều yếu tố nội tại và ngoại cảnh. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp người bệnh có thể chủ động phòng tránh và điều trị hiệu quả, tránh để bệnh kéo dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Bệnh viêm họng hạt mạn tính phải làm sao?

Điều trị viêm họng hạt mạn tính đòi hỏi sự linh hoạt và cá thể hóa cho từng người bệnh, dựa trên nguyên nhân gây bệnh, mức độ tổn thương niêm mạc họng và tình trạng sức khỏe tổng thể. Mục tiêu chính của việc điều trị là loại bỏ nguyên nhân gốc rễ gây viêm, giảm bớt các triệu chứng khó chịu và ngăn ngừa bệnh tái phát trong tương lai.

Trước hết, điều trị phải tập trung vào xử lý các nguyên nhân tiềm ẩn khiến viêm họng hạt trở nên kéo dài và phức tạp. Viêm họng hạt thường xuất phát từ các bệnh lý nền khác như viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, trào ngược dạ dày – thực quản hay bất thường về cấu trúc mũi xoang. Ví dụ, dịch nhầy từ xoang mũi chảy xuống họng có thể gây kích ứng niêm mạc họng, làm tăng viêm nhiễm. Vì vậy, việc làm sạch và cải thiện dẫn lưu dịch nhầy từ xoang qua các thuốc điều trị hoặc can thiệp phẫu thuật khi cần thiết sẽ giúp giảm đáng kể triệu chứng. Tương tự, trong trường hợp trào ngược axit dạ dày lên thực quản và họng, các loại thuốc ức chế tiết axit cùng với thay đổi lối sống lành mạnh sẽ giúp ngăn ngừa tổn thương niêm mạc họng và hỗ trợ quá trình hồi phục. Ngoài ra, viêm amidan, viêm VA mạn tính hoặc các dị tật như polyp mũi, vẹo vách ngăn cũng cần được điều trị triệt để bằng thuốc hoặc phẫu thuật để loại bỏ các ổ viêm và nguồn kích thích lâu dài.

Về thuốc men, điều trị viêm họng hạt mạn tính thường bao gồm hai nhóm chính. Nhóm thuốc điều trị nguyên nhân tập trung vào việc khống chế nhiễm khuẩn (dùng kháng sinh khi có bội nhiễm vi khuẩn), kháng virus, kháng nấm hoặc giảm tiết axit dạ dày trong trường hợp trào ngược. Bên cạnh đó, thuốc đặc hiệu để kiểm soát các bệnh nền như viêm mũi dị ứng hay viêm xoang cũng đóng vai trò quan trọng. Nhóm thuốc thứ hai nhằm giảm triệu chứng như thuốc giảm ho, giảm ngứa họng, tiêu đờm và thuốc giảm đau hạ sốt nếu cần thiết. Ngoài ra, việc sử dụng nước súc họng sát khuẩn và dung dịch rửa mũi giúp làm sạch vùng họng bị viêm, ngăn ngừa bội nhiễm và tăng hiệu quả điều trị.

Tóm lại, điều trị viêm họng hạt mạn tính không thể chỉ dựa vào việc giảm triệu chứng mà cần chú trọng xử lý tận gốc các nguyên nhân gây bệnh, kết hợp với chế độ chăm sóc phù hợp để đạt được kết quả tối ưu, tránh tái phát và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Viêm họng hạt mạn tính tuy không phải là bệnh quá nguy hiểm nhưng nếu chủ quan không điều trị hoặc chăm sóc sai cách, bệnh có thể tái phát nhiều lần, gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Việc thăm khám sớm, xác định chính xác nguyên nhân và tuân thủ đúng phác đồ điều trị sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh, vệ sinh họng sạch sẽ và tránh những tác nhân gây kích ứng sẽ giúp bạn phòng ngừa bệnh tái phát, bảo vệ sức khỏe họng một cách bền vững.