Bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 nguy hiểm như thế nào?

Ung thư phổi là một trong những căn bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất trên toàn thế giới. Đặc biệt, khi ung thư phổi ở giai đoạn 4 đồng nghĩa với mức độ nguy hiểm tăng lên rõ rệt, khiến việc điều trị gặp nhiều thách thức. Ở giai đoạn này, tế bào ung thư không chỉ khu trú trong phổi mà còn lan rộng ra các cơ quan khác trong cơ thể. Vậy ung thư phổi giai đoạn 4 nguy hiểm như thế nào? Người bệnh còn cơ hội sống không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ nghiêm trọng cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng sống của bệnh nhân.

Bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 là gì?

Ung thư phổi hiện đang là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm nhất, ảnh hưởng đến cả nam và nữ trên toàn thế giới. Theo thống kê từ Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI) năm 2022, ung thư phổi chiếm khoảng 12,4% trong tổng số các ca ung thư mới được chẩn đoán, cho thấy mức độ phổ biến đáng báo động của căn bệnh này. Đáng lo ngại hơn, gần 50% bệnh nhân chỉ được phát hiện khi ung thư đã bước vào giai đoạn 4, giai đoạn khó điều trị nhất.

Bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 được coi là giai đoạn tiến triển toàn thân, khi khối u đã lan rộng đến phổi bên kia, các hạch bạch huyết xa hoặc di căn đến những cơ quan khác trong cơ thể như gan, xương, não hoặc tuyến thượng thận. Ở giai đoạn này, tế bào ung thư không còn giới hạn tại một vị trí cố định mà đã phát triển ra ngoài phạm vi ban đầu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể và chất lượng sống của người bệnh.

Ung thư phổi giai đoạn 4 có thể là một trong hai loại chính: Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) hoặc ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC). Trong đó, NSCLC chiếm phần lớn các ca mắc, và thường có tiên lượng sống khả quan hơn so với SCLC. Vì vậy, khi đề cập đến "ung thư phổi giai đoạn 4", hầu hết các trường hợp là nói đến NSCLC giai đoạn 4.

Mặc dù là giai đoạn cuối, nhưng hiện nay với sự phát triển của y học, người bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 vẫn có nhiều lựa chọn điều trị nhằm kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống, như hóa trị, xạ trị, liệu pháp nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch hoặc chăm sóc giảm nhẹ tích cực. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị còn phụ thuộc vào mức độ di căn, thể trạng người bệnh và khả năng đáp ứng với thuốc.

Triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) giai đoạn 4 là giai đoạn muộn nhất của bệnh, khi các tế bào ung thư đã lan rộng ra ngoài phổi, di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể như gan, xương, não hoặc tuyến thượng thận. Do đó, các triệu chứng ở giai đoạn này không chỉ xuất hiện tại phổi mà còn lan tỏa toàn thân, phụ thuộc vào vị trí và mức độ di căn của khối u.

Một số triệu chứng toàn thân thường gặp bao gồm:

• Mệt mỏi kéo dài, suy nhược cả về thể chất lẫn tinh thần, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân, dù ăn uống bình thường hoặc không thay đổi chế độ dinh dưỡng.
• Chán ăn, ăn nhanh no, thay đổi khẩu vị hoặc mất cảm giác ngon miệng.
• Biến đổi cảm xúc, giảm hứng thú với các hoạt động từng yêu thích, có thể kèm theo trầm cảm hoặc lo âu.
• Cơn đau dữ dội, đặc biệt ở vùng ngực hoặc các vùng có khối u di căn.
• Ho dai dẳng, đôi khi ho ra máu hoặc đờm lẫn máu.
• Khó thở, khàn giọng kéo dài.
• Tràn dịch màng phổi, có thể gây cảm giác nặng ngực, khó chịu.
• Ngón tay dùi trống, dấu hiệu thường xuất hiện ở bệnh nhân ung thư phổi mạn tính.

Tùy vào vị trí khối u di căn, bệnh có thể gây ra những biểu hiện đặc hiệu như:

• Di căn gan: Gây đau âm ỉ ở vùng bụng trên bên phải, tràn dịch màng bụng, vàng da, ngứa, hoặc cảm giác đầy bụng.
• Di căn xương: Gây đau xương, đặc biệt ở lưng hoặc cột sống, gãy xương tự phát, và có thể gây tăng canxi máu, dẫn đến buồn nôn, táo bón, lú lẫn.
• Di căn tuyến thượng thận: Ít biểu hiện rõ ràng, nhưng có thể gây mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, giảm cân do suy giảm chức năng nội tiết.
• Di căn não: Biểu hiện qua đau đầu, buồn nôn, nôn ói, mờ mắt, co giật, hoặc liệt yếu tay chân.

Việc nhận biết sớm các triệu chứng có thể giúp người bệnh và bác sĩ chủ động hơn trong việc theo dõi, chăm sóc và điều trị, góp phần cải thiện chất lượng sống ngay cả khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.

Ung thư phổi giai đoạn 4 nguy hiểm như thế nào?

Ung thư phổi giai đoạn 4 là giai đoạn muộn và phức tạp nhất của bệnh, khi các tế bào ung thư đã lan rộng đến phổi đối bên hoặc di căn xa đến các cơ quan khác như gan, xương, não... Đây là giai đoạn điều trị gặp nhiều khó khăn và tiên lượng sống thường không cao. Nhiều bệnh nhân thắc mắc ung thư phổi giai đoạn 4 sống được bao lâu?

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), tỷ lệ sống trung bình sau 5 năm đối với ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) giai đoạn 4 chỉ đạt khoảng 8%. Cụ thể hơn:

• Giai đoạn IVA: Tỷ lệ sống sau 5 năm khoảng 10%, thời gian sống trung bình là 11,4 tháng.
• Giai đoạn IVB: Tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ còn 1%, thời gian sống trung bình là 6,3 tháng.

Dữ liệu từ chương trình SEER của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ cũng cho thấy, tỷ lệ sống sau 5 năm trung bình chỉ khoảng 5,8% đối với ung thư phổi giai đoạn IV. Tuy nhiên, mỗi bệnh nhân sẽ có tiên lượng khác nhau, tùy thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng.

Những yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng sống gồm:

• Tuổi tác: Người được chẩn đoán bệnh ở độ tuổi dưới 50 thường có khả năng sống cao hơn so với nhóm tuổi trên 65. Nhiều bệnh nhân trên 70 tuổi có sức khỏe tổng thể yếu hơn, khiến việc điều trị kém hiệu quả.
• Giới tính: Phụ nữ có tỷ lệ sống cao hơn nam giới. Tỷ lệ sống sau 5 năm là 8,6% ở nữ và 5,6% ở nam.
• Thể trạng chung (chỉ số hoạt động): Thang điểm thể trạng từ 0 đến 4 được dùng để đánh giá mức độ sinh hoạt của bệnh nhân. Những người có chỉ số từ 0 – 2 (tức còn khả năng vận động và tự chăm sóc) thường sống lâu hơn nhóm có chỉ số 3  –4.
• Thói quen hút thuốc lá: Ngừng hút thuốc lá, dù muộn, vẫn có thể giúp kéo dài thời gian sống. Một nghiên cứu tại Brazil cho thấy, bệnh nhân bỏ thuốc trước khi điều trị có kết quả tích cực hơn.
• Loại ung thư và vị trí di căn: Trong các loại NSCLC, ung thư biểu mô tuyến thường có tiên lượng tốt nhất.
• Bệnh lý đi kèm: Có đến 75% bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối mắc thêm ít nhất một bệnh mạn tính, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và phác đồ điều trị.
• Đột biến gen: Một số đột biến gen như EGFR, ALK, ROS1 có thể được điều trị hiệu quả bằng thuốc nhắm trúng đích, cải thiện đáng kể thời gian sống.

Mặc dù ung thư phổi giai đoạn 4 là giai đoạn nguy hiểm, nhưng nhờ những tiến bộ trong điều trị hiện đại, nhiều bệnh nhân vẫn có cơ hội kéo dài tuổi thọ nếu được phát hiện đúng lúc và điều trị phù hợp.

Ung thư phổi giai đoạn 4 là giai đoạn khó khăn nhất của bệnh, với tiên lượng sống thấp và nhiều triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, việc điều trị hiện nay đã có nhiều tiến bộ nhờ vào các liệu pháp nhắm trúng đích, miễn dịch và chăm sóc hỗ trợ tích cực. Bên cạnh đó, việc phát hiện sớm, duy trì lối sống lành mạnh và tuân thủ phác đồ điều trị vẫn là chìa khóa quan trọng giúp người bệnh kéo dài thời gian sống và giữ được hy vọng.