Bạn biết gì về tràn dịch màng phổi có vách ngăn không?

Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp. Bài viết sau đây sẽ mang đến những thông tin cần thiết nhất về tình trạng này. 

Tràn dịch màng phổi có vách ngăn là gì?

Trong một số trường hợp tràn dịch màng phổi phức tạp, dịch có thể bị chia thành các khoang nhỏ do xuất hiện fibrin và màng xơ, trên siêu âm hoặc CT thấy các vách ngăn.

Trên hình ảnh siêu âm, những “vách ngăn” này hình thành như màng lưới, khiến dịch khu trú thành từng khoang, gây khó khăn cho việc dẫn lưu hoặc hấp thu tự nhiên. Nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, tràn dịch có vách ngăn có thể dẫn đến biến chứng nặng như dính màng phổi, xẹp phổi hoặc suy hô hấp. 

Các loại tràn dịch màng phổi có vách ngăn

Tràn dịch màng phổi có vách ngăn không phải là một bệnh riêng lẻ mà là hậu quả hình thái của nhiều bệnh lý nền.

Dịch tràn màng phổi ác tính có vách ngăn 

Dịch tràn màng phổi ác tính có vách ngăn là biến chứng nặng thường gặp ở bệnh nhân ung thư phổi, ung thư di căn màng phổi hoặc u trung biểu mô màng phổi. 

Các tế bào ung thư xâm lấn màng phổi gây viêm mãn tính, kích hoạt hệ đông máu tại chỗ và hình thành dải sợi huyết, chính là các vách ngăn xơ chia khoang dịch thành nhiều ngăn nhỏ.

Dịch tràn màng phổi do nhiễm trùng có vách ngăn

Tràn dịch màng phổi do nhiễm trùng có vách ngăn thường xảy ra ở bệnh nhân viêm phổi nặng, tràn mủ màng phổi hoặc lao màng phổi.

Khi vi khuẩn xâm nhập vào khoang màng phổi, cơ thể phản ứng viêm mạnh. Viêm kéo dài sinh ra mủ, chất tiết và dải xơ, những vách ngăn chia dịch thành nhiều ngăn nhỏ riêng biệt.

Dịch tràn màng phổi lao có vách ngăn

Tràn dịch màng phổi do lao là dạng nặng của bệnh lao, khi vi khuẩn lao “xâm chiếm” khoang màng phổi. Vi khuẩn gây viêm kéo dài, kích thích cơ thể tạo ra dải xơ, giống như chia dịch thành nhiều ô nhỏ riêng biệt.

Dịch tràn màng phổi sau chấn thương có vách ngăn

Tình trạng này có thể xảy ra sau gãy xương sườn, chấn thương ngực kín hoặc can thiệp ngoại khoa vùng ngực. Máu hoặc dịch rò rỉ vào khoang màng phổi tạo điều kiện cho đông máu cục bộ và hình thành các vách ngăn. Nếu không được phát hiện sớm, dịch dễ bị nhiễm trùng, dẫn đến tràn dịch mủ phức tạp.

Dịch tràn màng phổi do bệnh tự miễn có vách ngăn

Dịch tràn màng phổi do nguyên nhân tự miễn thường gặp ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống hoặc viêm khớp dạng thấp. Phản ứng viêm mạn tính trong khoang màng phổi khiến dịch ứ đọng và xuất hiện vách ngăn.

Quá trình bệnh tiến triển âm thầm, gây xơ hóa, dày dính màng phổi, từ đó hạn chế thông khí và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp. Ngoài tổn thương tại phổi, người bệnh có thể có triệu chứng toàn thân như sốt, đau khớp, phát ban hoặc sụt cân.

Biện pháp chữa tràn dịch màng phổi

Tràn dịch màng phổi có vách ngăn là tình trạng phức tạp, đòi hỏi phác đồ điều trị phối hợp nhiều biện pháp. Việc lựa chọn phương án phụ thuộc vào nguyên nhân nền, mức độ chia khoang của dịch và tình trạng toàn thân của bệnh nhân.

• Điều trị nguyên nhân: Là bước nền tảng, bao gồm kháng sinh trong trường hợp nhiễm khuẩn, thuốc kháng lao hoặc hóa trị đối với bệnh nhân ung thư.
• Dẫn lưu màng phổi: Được thực hiện bằng ống dẫn lưu ngực hoặc catheter. Tuy nhiên, khi dịch bị chia khoang, hiệu quả thường hạn chế.
• Thuốc tiêu sợi huyết nội màng phổi: Giúp phá hủy các vách ngăn fibrin, hỗ trợ dẫn lưu dịch hiệu quả hơn.
• Phẫu thuật: Bao gồm bóc tách màng phổi, loại bỏ ổ cặn, thắt ống ngực hoặc phẫu thuật nội soi VATS.

Điều trị cần được cá thể hóa, hướng đến mục tiêu cải thiện hô hấp, làm sạch khoang màng phổi và phòng ngừa tái phát.

Biến chứng tràn dịch khu trú màng phổi

Tràn dịch khu trú màng phổi nếu được xử trí đúng nguyên nhân thường hồi phục tốt sau vài tuần hoặc vài tháng. Ngược lại, điều trị chậm trễ có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề như:

• Dày dính màng phổi, làm giảm thông khí và biến dạng lồng ngực.
• Xẹp phổi, suy hô hấp do phổi bị chèn ép kéo dài.
• Chèn ép tim trong những trường hợp lượng dịch quá lớn.

Các can thiệp điều trị như chọc hút hoặc dẫn lưu màng phổi cũng có thể gây biến chứng thứ phát như:

• Tràn khí màng phổi.
• Nhiễm trùng hoặc chảy máu khoang màng phổi.

Để giảm thiểu rủi ro, người bệnh cần được theo dõi và điều trị tại cơ sở y tế có chuyên khoa hô hấp. Việc can thiệp sớm giúp phổi phục hồi nhanh, hạn chế dày dính và ngăn biến chứng lâu dài.

Tóm lại, tràn dịch màng phổi có vách ngăn là tình trạng phức tạp, dễ gây xẹp phổi, suy hô hấp và dày dính màng phổi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Can thiệp sớm bằng dẫn lưu, thuốc tiêu sợi huyết hoặc phẫu thuật khi cần thiết giúp giảm biến chứng và cải thiện chức năng hô hấp. Người bệnh nên thăm khám tại cơ sở chuyên khoa và tuân thủ điều trị để phục hồi an toàn, bền vững.

Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Ngoài việc điều trị đúng cách, người bệnh cần chủ động tiêm ngừa các bệnh lý hô hấp như cúm, phế cầu, COVID-19… để giảm nguy cơ nhiễm trùng gây tràn dịch màng phổi tái phát. Hãy đến Hệ thống Tiêm chủng Long Châu để được bác sĩ tư vấn, kiểm tra sức khỏe và tiêm chủng an toàn.