5 cách hạ sốt nhanh cho trẻ an toàn và hiệu quả mà phụ huynh nên biết

Tình trạng sốt ở trẻ nhỏ thường xuất hiện do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đặc biệt trong các giai đoạn như mọc răng, nhiễm siêu vi hoặc sau tiêm chủng. Mặc dù phần lớn các trường hợp sốt đều lành tính nhưng sốt có thể gây mệt mỏi, chán ăn, rối loạn giấc ngủ và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ. Việc lựa chọn các cách hạ sốt nhanh cho trẻ cần được cân nhắc dựa trên tính an toàn, hiệu quả và mức độ phù hợp với từng độ tuổi, giúp phụ huynh yên tâm hơn trong việc chăm sóc trẻ tại nhà.

5 cách hạ sốt nhanh cho trẻ đơn giản, hiệu quả ngay tại nhà

Khi trẻ có biểu hiện sốt, phụ huynh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ nhằm giúp hạ nhiệt độ cơ thể. Các phương pháp này bao gồm:

Lau người bằng nước ấm

Việc lau người bằng nước ấm là phương pháp hạ sốt an toàn và hiệu quả ở trẻ nhỏ, đặc biệt khi trẻ sốt ở mức độ nhẹ đến vừa. Thay vì tắm trực tiếp, phụ huynh nên dùng khăn mềm nhúng vào nước ấm, sau đó lau nhẹ các vùng như trán, nách và thái dương từ 20 - 30 phút. Phương pháp này giúp làm giảm thân nhiệt một cách từ từ, tránh gây sốc nhiệt, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn trong quá trình hồi phục.

Mặc đồ thoáng mát, rộng rãi

Tình trạng sốt thường khiến trẻ có cảm giác lạnh, nhưng việc mặc quần áo quá dày hoặc ủ kín có thể làm cản trở quá trình tỏa nhiệt và dẫn đến tăng thân nhiệt. Vì vậy, phụ huynh nên lựa chọn trang phục mỏng nhẹ, thoáng mát, có khả năng thấm hút mồ hôi để điều hòa nhiệt độ cơ thể và giúp hạ sốt hiệu quả hơn.

Uống nhiều nước

Hiện tượng sốt cao có thể dẫn đến tình trạng mất nước do tăng nhu cầu chuyển hóa và mất nước qua da. Do đó, việc bổ sung đủ nước cho trẻ là cần thiết để bù dịch và hỗ trợ hạ sốt. Trẻ trên 6 tháng tuổi có thể uống nước lọc, nước ép loãng hoặc dung dịch bù điện giải như Oresol, Pedialyte theo chỉ dẫn. Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ hoặc sữa công thức là nguồn bù nước duy nhất phù hợp. Phụ huynh cần cho trẻ bú thường xuyên để duy trì đủ nước và hỗ trợ điều hòa thân nhiệt.

Sử dụng thuốc hạ sốt

Khi trẻ có thân nhiệt từ 38,5°C trở lên, phụ huynh có thể dùng thuốc hạ sốt nhằm kiểm soát thân nhiệt và giảm cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, đảm bảo đúng liều lượng, độ tuổi và khoảng cách giữa các lần dùng. Nếu cơn sốt kéo dài đi kèm các biểu hiện bất thường, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.

Cho trẻ nghỉ ngơi và theo dõi sát sao

Phụ huynh nên tạo môi trường nghỉ ngơi yên tĩnh, thoáng mát và hạn chế tiếng ồn cho trẻ. Việc theo dõi các biểu hiện như mất nước, nôn ói, khó thở hoặc co giật là rất cần thiết để phát hiện sớm các biến chứng. Nếu trẻ sốt cao trên 39°C kéo dài quá 48 - 72 giờ, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời.

Các nguyên nhân khiến trẻ bị sốt

Tình trạng sốt ở trẻ nhỏ có thể bắt nguồn từ yếu tố sinh lý hoặc bệnh lý. Việc nhận diện đúng nguyên nhân là cơ sở quan trọng giúp phụ huynh lựa chọn phương pháp xử trí phù hợp và an toàn. Một số nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị sốt bao gồm:

Phản ứng sau tiêm chủng

Một số loại vắc xin phòng bệnh có thể gây sốt nhẹ đến trung bình sau tiêm, phản ánh đáp ứng miễn dịch của cơ thể. Tình trạng này thường tự hết sau 24 - 48 giờ.

Nhiễm trùng hoặc bệnh lý toàn thân

Đây là nhóm nguyên nhân cần đặc biệt lưu ý. Trẻ có thể sốt do các bệnh lý như: 

• Viêm đường hô hấp (viêm họng, viêm amidan, viêm phổi,...).
• Bệnh lý nhiễm siêu vi (cúm, sởi, tay chân miệng, thủy đậu,...).
• Nhiễm khuẩn nặng (viêm màng não, nhiễm trùng huyết,...).
• Các bệnh lý khác có liên quan đến hệ miễn dịch hoặc chuyển hóa.

Tại sao cần hạ sốt nhanh cho trẻ?

Sốt là phản ứng miễn dịch thường gặp ở trẻ nhỏ khi cơ thể đối mặt với tình trạng nhiễm trùng hoặc rối loạn nội môi. Tuy nhiên, nếu thân nhiệt tăng cao kéo dài, đặc biệt trên 38,5 °C, trẻ có thể bị suy nhược, biếng ăn, rối loạn giấc ngủ, thậm chí có nguy cơ co giật do sốt cao. Những ảnh hưởng này không chỉ làm giảm chất lượng sống mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nặng nếu không được xử trí đúng cách, bao gồm:

Việc can thiệp kịp thời bằng các biện pháp hạ sốt phù hợp sẽ giúp làm giảm thân nhiệt, cải thiện cảm giác khó chịu, đồng thời hỗ trợ trẻ phục hồi nhanh chóng và hạn chế tổn thương do sốt gây ra. Đây là bước quan trọng trong quy trình chăm sóc trẻ bệnh tại nhà, đặc biệt trong các trường hợp sốt cao hoặc kèm theo biểu hiện bất thường.

Lưu ý quan trọng khi chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà

Bên cạnh việc áp dụng các cách hạ sốt nhanh cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý thêm một số yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình chăm sóc:

• Nếu tình trạng sốt kéo dài quá 1 - 2 ngày, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng.
• Trường hợp trẻ sốt kèm co giật, cần đặt trẻ nằm nghiêng sang một bên để tránh hít sặc và theo dõi sát sao diễn tiến cơn co giật. Phụ huynh nên theo dõi các biểu hiện của trẻ để hỗ trợ bác sĩ trong quá trình chẩn đoán và điều trị. Đặc biệt, không nên cố cạy miệng trẻ bằng vật cứng hoặc giữ chặt cơ thể trẻ trong lúc co giật.
• Phụ huynh không sử dụng Aspirin để hạ sốt cho trẻ, do thuốc có nguy cơ gây ra hội chứng Reye - biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gan và não. Việc sử dụng thuốc nên có sự tư vấn và chỉ định từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
• Cần đưa trẻ đi cấp cứu nếu sốt đi kèm các triệu chứng nghiêm trọng như co giật, khó thở, nôn nhiều, tiêu chảy kéo dài, ngủ li bì hoặc không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

Sốt là triệu chứng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ trong quá trình chăm sóc trẻ nhỏ. Việc lựa chọn đúng cách hạ sốt nhanh cho trẻ giúp kiểm soát tình trạng kịp thời, đồng thời hỗ trợ trẻ phục hồi nhanh chóng. Ngoài ra, phụ huynh cần trang bị kiến thức y khoa cơ bản, theo dõi sát biểu hiện và chủ động đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường.