Vắc xin cúm tứ giá là gì? Những điều bạn cần biết

Từ năm 2002 đến nay, hai loại vắc xin cúm được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn cầu là vắc xin tam giá và tứ giá. Chúng khác nhau về công thức thành phần, nguồn gốc chủng virus, công nghệ sản xuất cũng như chi phí. Trong bài viết dưới đây, Tiêm chủng Long Châu sẽ giới thiệu cho quý độc giả về hiệu quả cũng như đối tượng của vắc xin cúm tứ giá.

Tổng quan về vắc xin cúm tứ giá

Vắc xin cúm tứ giá là loại vắc xin được bào chế để phòng ngừa đồng thời bốn chủng virus cúm đang lưu hành phổ biến ở người, bao gồm hai chủng cúm A (A/H1N1 và A/H3N2) và hai chủng cúm B (B/Yamagata và B/Victoria).

Tên gọi “tứ giá” (tức là bốn giá trị) phản ánh số lượng chủng virus mà vắc xin có thể tạo miễn dịch bảo vệ. So với vắc xin cúm tam giá (chỉ bảo vệ ba chủng virus), vắc xin cúm tứ giá mang lại phạm vi bảo vệ rộng hơn, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nghiêm trọng do cúm gây ra.

Cơ chế hoạt động của vắc xin cúm tứ giá

Sau khi được tiêm, vắc xin cúm tứ giá sẽ kích thích hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể đặc hiệu chống lại các chủng virus cúm trong thành phần vắc xin. Khi cơ thể tiếp xúc với virus thật, các kháng thể này sẽ nhanh chóng nhận diện và tiêu diệt mầm bệnh, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng hoặc giảm nhẹ mức độ bệnh.

Điều đặc biệt là loại vắc xin này không chứa virus sống, nên hoàn toàn không gây bệnh cúm sau khi tiêm. Người tiêm có thể yên tâm vì vắc xin chỉ chứa virus bất hoạt hoặc protein tinh khiết giúp tạo miễn dịch an toàn và hiệu quả.

Vì sao nên tiêm vắc xin cúm tứ giá thay vì cúm tam giá?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo sử dụng vắc xin cúm tứ giá vì chủng cúm B có thể thay đổi hàng năm và xuất hiện song song cả hai dòng. Một số ưu điểm nổi bật của loại vắc xin này gồm:

• Phòng ngừa toàn diện hơn: Bảo vệ cơ thể trước cả hai dòng cúm B (Yamagata & Victoria), điều mà vắc xin tam giá không có.
• Giảm nguy cơ mắc cúm mùa: Đặc biệt trong các năm mà virus cúm B lưu hành mạnh.
• Phù hợp cho nhiều nhóm đối tượng: Bao gồm trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai, người có bệnh mãn tính hoặc suy giảm miễn dịch.

Nhờ phạm vi bảo vệ rộng, vắc xin cúm tứ giá giúp giảm tỷ lệ nhập viện, giảm chi phí điều trị và ngăn ngừa các biến chứng như viêm phổi, viêm cơ tim hay bội nhiễm hô hấp.

Các loại vắc xin cúm tứ giá phổ biến hiện nay

Hiện nay, Việt Nam đang lưu hành và sử dụng 3 loại vắc xin cúm tứ giá gồm: Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp) và GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc).

• VaxigripTetra (Pháp - Sanofi Pasteur): Sử dụng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.
• Influvac Tetra (Hà Lan - Abbott): Phù hợp với người từ 3 tuổi trở lên.
• GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc): Được đánh giá cao về độ an toàn và hiệu quả phòng bệnh.

Các vắc xin này đều được cập nhật thành phần hằng năm theo khuyến nghị của WHO để phù hợp với chủng virus cúm đang lưu hành.

Đối tượng nên tiêm vắc xin cúm tứ giá

WHO và Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên đều nên tiêm phòng cúm hằng năm. Tuy nhiên, một số nhóm đối tượng đặc biệt cần ưu tiên gồm:

• Trẻ dưới 5 tuổi.
• Phụ nữ mang thai hoặc chuẩn bị mang thai.
• Người cao tuổi (trên 60 tuổi).
• Người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch, hen phế quản, bệnh thận, gan.
• Nhân viên y tế, giáo viên, người thường xuyên tiếp xúc đông người.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang điều trị dài hạn.

Việc tiêm phòng cúm tứ giá hằng năm giúp duy trì miễn dịch bền vững và giảm nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

Tác dụng phụ có thể gặp sau tiêm

Sau khi tiêm vắc xin cúm tứ giá, người tiêm có thể gặp một số phản ứng nhẹ, tạm thời, bao gồm:

• Sưng, đỏ, đau tại vị trí tiêm.
• Mệt mỏi, đau đầu, sốt nhẹ hoặc đau cơ.
• Trẻ nhỏ có thể quấy khóc hoặc kém ăn trong 1 - 2 ngày.

Những triệu chứng này thường tự hết sau 24 - 48 giờ mà không cần điều trị. Trường hợp có biểu hiện bất thường như sốt cao, khó thở, phát ban toàn thân, cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra.

Cách xử trí khi gặp tác dụng phụ sau tiêm:

• Chườm lạnh hoặc ấm: Bạn có thể áp một chiếc khăn lạnh hoặc khăn ấm lên vị trí bị sưng, đỏ để làm dịu cảm giác đau rát và giảm viêm.
• Uống thuốc giảm đau nếu cần: Các loại thuốc không kê đơn như paracetamol hỗ trợ giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên, cần đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì hoặc dùng theo chỉ định của bác sĩ.
• Dành thời gian nghỉ ngơi: Sau khi tiêm, cơ thể cần được hồi phục. Vì vậy, hãy sắp xếp thời gian thư giãn, tránh làm việc quá sức.
• Bổ sung đủ nước: Uống nhiều nước trong ngày giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng, giảm cảm giác mệt mỏi và hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh hơn.

Lợi ích cộng đồng của tiêm vắc xin cúm tứ giá

Tiêm vắc xin cúm tứ giá không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn góp phần ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng. Khi phần lớn dân số có miễn dịch, virus cúm sẽ khó có cơ hội bùng phát thành dịch lớn. Ngoài ra, việc tiêm phòng đầy đủ còn giảm gánh nặng cho hệ thống y tế, đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh hô hấp gia tăng.

Hiện nay, hệ thống tiêm chủng Long Châu là cơ sở uy tín với đội ngũ y bác sĩ và cơ sở vật chất hiện đại sẽ là địa chỉ đáng tin cậy để quý độc giả lựa chọn tiêm phòng vắc xin cúm. Tiêm chủng hôm nay để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình. Theo dõi Tiêm chủng Long Châu để cập nhật thêm các thông tin cần thiết về phòng bệnh bằng vắc xin nhé!

Vắc xin cúm tứ giá là lựa chọn hiệu quả và an toàn nhất hiện nay để phòng ngừa cúm mùa. Việc hiểu rõ về vắc xin cúm tứ giá giúp mỗi người chủ động hơn trong bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Hãy tiêm phòng cúm mỗi năm một lần tại các cơ sở y tế uy tín, đặc biệt trước mùa cúm để đảm bảo cơ thể có miễn dịch tối ưu, giảm nguy cơ biến chứng và góp phần xây dựng cộng đồng khỏe mạnh hơn.