Ung thư đại tràng là một trong những loại ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít người vẫn lo lắng và mơ hồ trước câu hỏi: “Liệu ung thư đại tràng có chữa được không?”. Việc hiểu rõ về căn bệnh, dấu hiệu nhận biết, phương pháp điều trị cũng như khả năng sống sót là điều vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin đầy đủ, chính xác và dễ hiểu để giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về bệnh lý nguy hiểm này.
Giải đáp chi tiết ung thư đại tràng có chữa được không?
Ung thư đại tràng có chữa được không là câu hỏi phổ biến của nhiều người khi đối mặt với căn bệnh này. Câu trả lời là có, đặc biệt nếu phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm, khi bệnh chưa di căn. Cụ thể, nếu chẩn đoán kịp thời ở giai đoạn đầu, tỷ lệ chữa khỏi có thể lên đến 90% và một số bệnh nhân đã sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi phát hiện bệnh. Đối với giai đoạn 1, cơ hội sống sót lên tới 92% và bệnh hoàn toàn có thể được kiểm soát triệt để thông qua các phương pháp điều trị phù hợp.
Tuy nhiên, khả năng chữa khỏi ung thư đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn bệnh, vị trí khối u, tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và việc tuân thủ phác đồ điều trị. Dựa trên dữ liệu từ American Cancer Society (ACS), tỷ lệ sống sót tương đối 5 năm theo các giai đoạn SEER (Surveillance, Epidemiology and End Results) như sau:
- Giai đoạn cục bộ (localized): 91%, khi ung thư chỉ giới hạn ở đại tràng.
- Giai đoạn khu vực (regional): 73%, khi đã lan đến hạch bạch huyết gần đó.
- Giai đoạn di căn (distant): 13%, khi ung thư lan rộng đến các cơ quan xa như gan hoặc phổi.
- Tổng hợp tất cả giai đoạn: 63%.
Ở giai đoạn 2, nếu bệnh nhân chấp hành nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ, bệnh vẫn có thể chữa khỏi và kéo dài tuổi thọ đáng kể. Ngay cả ở giai đoạn muộn hơn, các liệu pháp kết hợp có thể kiểm soát bệnh, giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống, dù tỷ lệ chữa khỏi giảm. Do đó, việc phát hiện sớm qua sàng lọc định kỳ là chìa khóa để tăng cơ hội chữa trị thành công, giúp giảm tỷ lệ tử vong do bệnh ung thư đại tràng gây ra.

Các phương pháp điều trị ung thư đại tràng hiện nay
Khi đã hiểu rõ vấn đề “ung thư đại tràng có chữa được không”, điều tiếp theo bạn cần quan tâm là các phương pháp điều trị hiện nay đang được áp dụng ra sao. Trong những năm gần đây, y học hiện đại đã phát triển nhiều liệu pháp điều trị đa dạng, hướng đến mục tiêu loại bỏ hoàn toàn khối u, ngăn ngừa tái phát hoặc di căn, đồng thời nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là lựa chọn hàng đầu, đặc biệt với ung thư đại tràng giai đoạn sớm. Mục tiêu là cắt bỏ phần đại tràng chứa khối u cùng các hạch bạch huyết lân cận để đánh giá mức độ lan rộng.
- Cắt polyp qua nội soi (Polypectomy): Áp dụng cho các khối u nhỏ, phát hiện sớm qua tầm soát.
- Cắt bỏ niêm mạc qua nội soi (EMR): Dành cho polyp lớn hơn nhưng chưa xâm lấn sâu.
- Phẫu thuật nội soi ổ bụng: Ít xâm lấn, giúp rút ngắn thời gian hồi phục.
- Cắt đại tràng một phần: Loại bỏ đoạn đại tràng chứa khối u, sau đó nối lại phần ruột lành.
- Tạo hậu môn nhân tạo (Ostomy): Thực hiện khi không thể nối lại ruột, có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn.

Ở giai đoạn tiến triển, phẫu thuật còn giúp kiểm soát triệu chứng như tắc ruột, chảy máu hoặc loại bỏ di căn gan, phổi nếu thể trạng bệnh nhân cho phép.
Hóa trị và xạ trị
Hóa trị sử dụng thuốc mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư, thường áp dụng sau phẫu thuật cho ung thư lớn hoặc đã lan đến hạch bạch huyết nhằm giảm nguy cơ tái phát hoặc trước phẫu thuật để thu nhỏ khối u. Ở giai đoạn không thể phẫu thuật hoặc di căn, hóa trị giúp kiểm soát triệu chứng và kết hợp với xạ trị để tăng hiệu quả.
Xạ trị sử dụng tia năng lượng cao như X-quang hoặc proton để tiêu diệt tế bào ung thư, chủ yếu dùng trước phẫu thuật để thu nhỏ khối u lớn hoặc giảm đau ở trường hợp không phẫu thuật được.

Liệu pháp nhắm trúng đích và liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp nhắm trúng đích (targeted therapy) tập trung vào việc ức chế các phân tử đặc hiệu trong tế bào ung thư, làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển khối u. Phương pháp này thường kết hợp với hóa trị trong điều trị ung thư đại tràng giai đoạn tiến triển hoặc di căn. Liệu pháp miễn dịch (immunotherapy) hỗ trợ hệ miễn dịch nhận diện và tấn công tế bào ung thư, dành cho ung thư đại tràng tiến triển. Cả hai liệu pháp này đều yêu cầu cá nhân hóa phác đồ theo tình trạng bệnh cụ thể, chỉ định chính xác và theo dõi sát sao để kiểm soát tác dụng phụ.
Cách nhận biết sớm ung thư đại tràng và tầm soát hiệu quả
Việc phát hiện sớm ung thư đại tràng đóng vai trò then chốt trong nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện tiên lượng sống. Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng ung thư đại tràng thường không rõ ràng hoặc dễ bị nhầm lẫn với các rối loạn tiêu hóa thông thường. Tuy nhiên, người bệnh nên cảnh giác khi xuất hiện một hoặc nhiều biểu hiện sau:
- Thay đổi thói quen đại tiện như tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, không rõ nguyên nhân.
- Xuất huyết trực tràng hoặc phát hiện có máu trong phân.
- Khó chịu bụng liên tục như chuột rút, đầy hơi hoặc đau.
- Cảm giác đại tiện không hết, mệt mỏi, suy nhược và giảm cân không rõ lý do.

Để tầm soát hiệu quả, các chuyên gia khuyến nghị bắt đầu sàng lọc từ tuổi 45 đối với người có nguy cơ trung bình và sớm hơn nếu có yếu tố nguy cơ cao. Các phương pháp tầm soát chính bao gồm nội soi đại tràng (colonoscopy) để phát hiện và loại bỏ polyp, xét nghiệm phân (stool tests) tìm máu ẩn hoặc DNA bất thường.
Những đối tượng dưới đây được xếp vào nhóm nguy cơ cao và cần tầm soát sớm:
- Tiền sử gia đình: Có người thân (đặc biệt là bậc một) mắc ung thư đại tràng hoặc polyp tuyến.
- Tiền sử bệnh lý cá nhân: Đã từng bị polyp đại tràng, ung thư đại trực tràng hoặc xạ trị vùng bụng.
- Bệnh lý nền: Viêm loét đại tràng, bệnh Crohn, hội chứng di truyền như Familial Adenomatous Polyposis (FAP) hoặc Lynch syndrome.
- Lối sống không lành mạnh: Ăn ít chất xơ, nhiều thịt đỏ và chất béo; ít vận động; thừa cân, béo phì; hút thuốc lá, uống rượu thường xuyên.
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng hiệu quả
Bên cạnh mối quan tâm "ung thư đại tràng có chữa được không", nhiều người cũng đặt ra câu hỏi quan trọng không kém: Làm sao để phòng ngừa căn bệnh này ngay từ đầu? Việc chủ động phòng bệnh không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng mà còn là chìa khóa để nâng cao hiệu quả điều trị nếu không may phát hiện sớm.
- Thực hiện sàng lọc định kỳ: Bắt đầu sàng lọc từ tuổi 45 đối với người có nguy cơ trung bình, sử dụng các phương pháp như nội soi đại tràng để phát hiện và loại bỏ polyp tiền ung thư, giúp ngăn ngừa bệnh phát triển.
- Duy trì lối sống hoạt động thể chất: Tăng cường vận động và tập thể dục đều đặn để cải thiện chức năng ruột, giảm viêm và giảm nguy cơ polyp cũng như ung thư.
- Áp dụng chế độ ăn lành mạnh: Tăng cường tiêu thụ rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và chất xơ, đồng thời hạn chế thịt đỏ (bò, heo, cừu), thịt chế biến (xúc xích, thịt nguội), đồ uống có đường và ngũ cốc tinh chế.
- Giới hạn hoặc tránh rượu và bỏ hút thuốc: Tránh lạm dụng rượu (không quá 1 ly/ngày cho nữ và 2 ly cho nam); bỏ hút thuốc lá hoàn toàn, vì hút thuốc lâu dài là yếu tố nguy cơ đáng kể cho ung thư đại tràng.
- Duy trì cân nặng lành mạnh: Giữ chỉ số khối cơ thể (BMI) trong phạm vi bình thường suốt đời để giảm nguy cơ, vì béo phì là yếu tố rủi ro chính.

Bài viết trên của Tiêm chủng Long Châu đã giúp bạn có được cái nhìn rõ ràng và đầy đủ hơn về câu hỏi ung thư đại tràng có chữa được không. Câu trả lời là hoàn toàn có thể chữa khỏi, nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm và được điều trị đúng phương pháp, tại các cơ sở y tế chuyên khoa. Vì vậy, bạn và người thân hãy chủ động tầm soát định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của cơ thể để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.