Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không? Những đối tượng nên siêu âm đại tràng

Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không? Ai nên thực hiện siêu âm? Quy trình này diễn ra như thế nào và cần lưu ý những gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp câu trả lời chi tiết giúp bạn nắm rõ vai trò của siêu âm trong việc phát hiện ung thư đại tràng.

Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không?

Siêu âm là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm tần số cao để tái tạo hình ảnh của các cơ quan nội tạng, bao gồm cả đại tràng. Phương pháp này thường được sử dụng để kiểm tra các bất thường trong ổ bụng nhưng liệu siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần hiểu rõ ưu điểm và hạn chế của siêu âm.

Ưu điểm của siêu âm trong phát hiện bất thường đại tràng

Siêu âm có khả năng phát hiện một số dấu hiệu gián tiếp liên quan đến ung thư đại tràng, bao gồm:

• Dày thành đại tràng: Thành đại tràng dày bất thường có thể là dấu hiệu của khối u hoặc viêm.
• Khối u lớn: Siêu âm có thể phát hiện các khối u có kích thước đáng kể trong đại tràng.
• Tắc nghẽn ruột: Sự tắc nghẽn do khối u hoặc các tổn thương khác có thể được ghi nhận.
• Thay đổi cấu trúc mô xung quanh: Siêu âm có thể phát hiện sự bất thường ở các mô lân cận đại tràng như hạch lympho sưng to.
• Không xâm lấn, an toàn: Siêu âm không gây đau, không sử dụng tia X và có chi phí thấp hơn so với các phương pháp như chụp CT hoặc nội soi.

Hạn chế của siêu âm trong phát hiện ung thư đại tràng

Mặc dù có nhiều ưu điểm, siêu âm không phải là phương pháp lý tưởng để chẩn đoán chính xác ung thư đại tràng vì:

• Siêu âm không phát hiện được polyp nhỏ hoặc ung thư giai đoạn sớm: Các tổn thương nhỏ, đặc biệt ở giai đoạn đầu thường không được siêu âm ghi nhận.
• Hình ảnh cho ra bởi siêu âm dễ bị ảnh hưởng bởi khí trong ruột: Khí trong lòng đại tràng có thể làm mờ hình ảnh dẫn đến kết quả không rõ ràng.
• Kết quả siêu âm phụ thuộc vào trình độ bác sĩ và thiết bị: Kết quả siêu âm có thể khác nhau tùy thuộc vào kỹ năng của bác sĩ và chất lượng máy siêu âm.

Ung thư đại tràng có thể được phát hiện nhờ siêu không?

Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không? Dựa trên ưu và nhược điểm của phương pháp siêu âm, có thể thấy rằng, siêu âm giúp hỗ trợ phát hiện một số dấu hiệu nghi ngờ ung thư nhưng không đủ để đưa ra chẩn đoán xác định. Để xác nhận ung thư đại tràng, nội soi đại tràng kết hợp sinh thiết (lấy mẫu mô để xét nghiệm) là tiêu chuẩn vàng, mang lại độ chính xác cao hơn nhiều.

Những đối tượng nên siêu âm đại tràng

Mặc dù siêu âm không phải là phương pháp tầm soát chính xác nhất nhưng trong một số trường hợp, siêu âm vẫn là lựa chọn ban đầu hữu ích để phát hiện các bất thường (nếu có) ở đại tràng. Vậy ai nên thực hiện siêu âm đại tràng?

Dưới đây là 2 nhóm đối tượng nên thực hiện siêu âm đại tràng, bạn đọc có thể tham khảo:

Người có triệu chứng tiêu hóa kéo dài

Một số triệu chứng tiêu hóa kéo dài có thể là dấu hiệu của các vấn đề ở đại tràng, bao gồm:

• Đau bụng âm ỉ hoặc quặn từng cơn, đặc biệt là ở vùng bụng dưới hoặc bên trái.
• Thay đổi thói quen đi tiêu, táo bón, tiêu chảy thất thường hoặc xen kẽ giữa hai tình trạng.
• Máu trong phân hoặc phân đen là dấu hiệu nghiêm trọng, cần kiểm tra ngay.
• Cảm giác đầy bụng, khó tiêu kèm theo sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc mệt mỏi kéo dài.

Người có tiền sử hoặc yếu tố nguy cơ cao

Những người có nguy cơ cao mắc ung thư đại tràng nên cân nhắc siêu âm như bước kiểm tra sơ bộ:

• Tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng: Nếu có người thân (bố mẹ, anh chị em) từng mắc bệnh, nguy cơ mắc ung thư đại tràng của bạn sẽ cao hơn.
• Tiền sử bệnh lý đại tràng: Người từng bị polyp đại tràng hoặc bệnh viêm ruột mãn tính như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn.
• Người trên 50 tuổi: Đây là nhóm tuổi có nguy cơ ung thư đại tràng cao, đặc biệt nếu chưa từng nội soi.
• Lối sống không lành mạnh: Thói quen ăn nhiều chất béo, ít chất xơ, ít vận động, hút thuốc lá hoặc uống rượu bia thường xuyên làm tăng nguy cơ ung thư.

Quy trình siêu âm đại tràng được thực hiện như thế nào?

Siêu âm đại tràng thường là một phần của siêu âm bụng tổng quát hoặc siêu âm chuyên sâu, được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín. Quy trình này đơn giản, không đau và thường kéo dài trong khoảng 10 - 20 phút. Dưới đây là các bước cụ thể của quá trình siêu âm đại tràng, bạn đọc có thể tham khảo:

Trước khi siêu âm

Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi siêu âm giúp đảm bảo hình ảnh rõ ràng và chính xác:

• Nhịn ăn ít nhất 6 - 8 tiếng: Điều này giúp giảm khí trong ruột, cải thiện chất lượng hình ảnh.
• Uống nước để làm đầy bàng quang: Bàng quang đầy giúp bác sĩ quan sát rõ hơn các cơ quan vùng chậu, bao gồm một phần đại tràng.
• Tránh thực phẩm gây sinh hơi: Các loại thực phẩm như đậu, sữa, nước ngọt có ga cần được hạn chế trong 24 - 48 giờ trước siêu âm.
• Sử dụng thuốc làm sạch ruột (nếu cần): Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để làm sạch ruột, giúp hình ảnh siêu âm chính xác hơn.

Trong khi siêu âm

Quá trình siêu âm được thực hiện nhẹ nhàng và không gây khó chịu:

• Người bệnh nằm ngửa trên giường khám, đôi khi cần thay đổi tư thế theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Bác sĩ sử dụng đầu dò siêu âm, bôi gel dẫn truyền lên vùng bụng và di chuyển để ghi nhận hình ảnh đại tràng.
• Các thông số như độ dày thành ruột, sự hiện diện của khối u hoặc dịch bất thường sẽ được đánh giá.
• Quá trình này hoàn toàn không đau, không cần gây mê và thường mất khoảng 10 - 15 phút.

Sau khi siêu âm

Kết quả siêu âm sẽ được bác sĩ phân tích ngay sau khi hoàn tất:

• Bác sĩ sẽ phân tích hình ảnh và đưa ra kết quả sơ bộ ngay sau khi siêu âm.
• Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm bổ sung như nội soi đại tràng, chụp CT bụng hoặc xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư (CEA).
• Trong trường hợp kết quả bình thường nhưng triệu chứng vẫn kéo dài, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để tiếp tục đánh giá.

Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không? Câu trả lời là siêu âm có thể phát hiện một số dấu hiệu nghi ngờ nhưng không phải là phương pháp chẩn đoán chính xác. Siêu âm phù hợp cho việc sàng lọc ban đầu ở những người có triệu chứng nhẹ hoặc cần kiểm tra sơ bộ. Tuy nhiên, để xác định chính xác ung thư đại tràng, đặc biệt ở giai đoạn sớm, nội soi đại tràng và sinh thiết là cần thiết. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu bất thường, đừng chỉ dựa vào siêu âm. Hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và thực hiện các phương pháp tầm soát hiện đại, đảm bảo phát hiện và điều trị kịp thời.