Viêm phế quản là bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt khi thời tiết thay đổi. Bên cạnh việc điều trị đúng cách, nhiều cha mẹ thắc mắc trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt hay không? Việc sử dụng quạt đúng cách sẽ giúp trẻ thoải mái hơn, nhưng nếu dùng sai, có thể khiến bệnh nặng thêm.
Viêm phế quản ở trẻ là gì?
Viêm phế quản ở trẻ là tình trạng niêm mạc ống phế quản bị viêm và sưng tấy, làm hẹp đường dẫn khí từ khí quản vào phổi. Khi phế quản bị viêm, lớp niêm mạc sẽ tăng tiết dịch nhầy gây cản trở luồng không khí khiến trẻ bị ho, khò khè, khó thở và mệt mỏi.
Có hai dạng viêm phế quản ở trẻ:
- Viêm phế quản cấp tính: Nguyên nhân chủ yếu do virus như virus cúm, RSV (virus hợp bào hô hấp), adenovirus …Bệnh thường xuất hiện đột ngột sau khi trẻ bị cảm lạnh hoặc nhiễm siêu vi đường hô hấp trên. Thời gian mắc bệnh thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày, một số trường hợp có thể kéo dài 2–3 tuần.
- Viêm phế quản mạn tính (tái phát): Xảy ra khi tình trạng viêm kéo dài hoặc tái phát nhiều lần (thường ≥ 3 lần/năm). Thường gặp ở trẻ có cơ địa dị ứng, hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản hoặc sống trong môi trường ô nhiễm kéo dài. Viêm mãn tính làm tổn thương niêm mạc phế quản lâu dài khiến trẻ dễ nhiễm trùng hô hấp lặp đi lặp lại và có nguy cơ tiến triển thành hen phế quản.

Trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt?
Trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt? Câu trả lời là: Có thể, nhưng cần đúng cách.
Việc cho trẻ nằm quạt khi bị viêm phế quản không hoàn toàn sai, nếu sử dụng hợp lý. Thực tế, quạt giúp lưu thông không khí, giảm cảm giác oi bức, giúp trẻ dễ chịu hơn – nhất là trong thời tiết nóng bức. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý một số nguyên tắc quan trọng sau:
- Không để quạt thổi trực tiếp vào mặt, ngực hoặc lưng của trẻ, tránh làm trẻ nhiễm lạnh, khiến bệnh nặng hơn.
- Đặt quạt ở chế độ xoay nhẹ, hoặc cho quạt hướng lên trần để không khí lan tỏa đều.
- Chỉnh mức gió nhẹ, không quá mạnh để tránh gây khô mũi họng và kích thích cơn ho.
- Mặc đồ thoáng mát, nhưng đủ ấm cho trẻ, đặc biệt vùng bụng và ngực.

Khi nào không nên dùng quạt cho trẻ bị viêm phế quản?
Mặc dù sử dụng quạt đúng cách có thể giúp làm dịu cảm giác nóng nực và cải thiện sự thông thoáng không khí, nhiều cha mẹ vẫn băn khoăn liệu trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt hay không. Thực tế, không phải lúc nào cũng phù hợp để bật quạt cho trẻ bị viêm phế quản. Dưới đây là những trường hợp cha mẹ nên tránh dùng quạt để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bé.
Thời tiết lạnh, nhiệt độ xuống thấp
Khi trời trở lạnh, đặc biệt vào ban đêm hoặc sáng sớm, việc bật quạt ngay cả khi hoặc dù chỉ là ở chế độ gió nhẹ có thể khiến đường thở của trẻ bị lạnh đột ngột. Điều này làm co thắt phế quản, khiến tình trạng ho, khó thở trở nên nghiêm trọng hơn. Thay vào đó, nên giữ ấm cơ thể bé, đặc biệt là vùng ngực, cổ và bàn chân.
Trẻ bị sốt cao, run lạnh hoặc vã mồ hôi lạnh
Khi trẻ sốt cao kèm theo run lạnh hoặc đổ mồ hôi lạnh, bật quạt sẽ khiến cơ thể mất nhiệt nhanh chóng, dễ gây rối loạn điều hòa thân nhiệt. Lúc này, cha mẹ nên:
- Lau người trẻ bằng khăn ấm;
- Cho trẻ mặc quần áo mỏng, dễ thấm mồ hôi;
- Không dùng quạt hay điều hòa lạnh;
- Ưu tiên giữ nhiệt độ phòng ổn định, ấm áp và thông thoáng.
Trẻ có bệnh nền như hen suyễn hoặc viêm phổi kèm theo
Nếu trẻ bị hen phế quản, viêm phổi hoặc có tiền sử dị ứng hô hấp, việc dùng quạt không đúng cách có thể kích hoạt cơn co thắt phế quản hoặc làm nặng thêm tình trạng viêm nhiễm. Trong những trường hợp này, cha mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bật quạt cho trẻ.

Cách chăm sóc trẻ bị viêm phế quản hiệu quả
Bên cạnh việc sử dụng quạt đúng cách để tạo sự thoải mái, nhiều cha mẹ vẫn thắc mắc trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt hay không. Thực tế, việc chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò quan trọng giúp trẻ bị viêm phế quản mau hồi phục và hạn chế biến chứng. Dưới đây là những biện pháp cha mẹ nên thực hiện.
- Cho trẻ uống đủ nước: Nước giúp làm loãng dịch nhầy trong đường hô hấp, hỗ trợ long đờm, giảm ho và giúp bé dễ thở hơn. Cha mẹ nên cho trẻ uống nước ấm, nước lọc, nước trái cây loãng hoặc canh, súp… nhiều lần trong ngày.
- Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: Một chế độ ăn giàu dinh dưỡng với đầy đủ nhóm chất (đạm, vitamin, khoáng chất) giúp tăng cường sức đề kháng và rút ngắn thời gian hồi phục. Ưu tiên các món mềm, dễ tiêu, có tính ấm như cháo, súp, rau củ hầm…
- Giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng: Không gian sống của trẻ cần được vệ sinh sạch sẽ, tránh ẩm mốc, khói thuốc, lông thú và bụi bẩn – những yếu tố dễ kích thích đường hô hấp, làm tình trạng viêm nặng thêm.
- Tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ: Cha mẹ cần cho trẻ uống thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ định. Không tự ý ngưng thuốc hoặc đổi loại thuốc khi chưa được bác sĩ đồng ý. Ngoài ra, cần đưa trẻ tái khám đúng hẹn để theo dõi tiến triển bệnh và xử lý kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường.

Phòng ngừa viêm phế quản cho trẻ
Viêm phế quản là bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt vào thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết thay đổi thất thường. Nhiều cha mẹ cũng đặt ra câu hỏi trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt hay không vì lo ngại quạt sẽ làm bé nhiễm lạnh hoặc bệnh nặng hơn. Để bảo vệ sức khỏe đường thở cho bé, cha mẹ nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Tiêm vắc xin đầy đủ: Tiêm phòng các loại vắc xin cúm, phế cầu, ho gà… giúp giảm nguy cơ nhiễm virus và vi khuẩn gây viêm phế quản. Đây là biện pháp phòng ngừa chủ động, hiệu quả và an toàn nhất.
- Giữ ấm cơ thể cho trẻ: Khi trời lạnh, đặc biệt vào ban đêm và sáng sớm, cần giữ ấm cổ, ngực, tay chân cho bé tránh để bé nhiễm lạnh đột ngột – một trong những nguyên nhân khiến hệ hô hấp bị tổn thương.
- Hạn chế đến nơi đông người mùa dịch: Trong thời điểm dịch bệnh hô hấp bùng phát (như cúm, COVID-19, RSV…) hạn chế cho trẻ tiếp xúc nơi công cộng sẽ giảm nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh.
- Tăng cường dinh dưỡng, nâng cao đề kháng: Chế độ ăn đầy đủ 4 nhóm chất, kết hợp thực phẩm giàu vitamin A, C, D và kẽm sẽ giúp củng cố hệ miễn dịch giúp trẻ chống chọi tốt hơn với các tác nhân gây viêm hô hấp.

Việc chăm sóc và phòng ngừa viêm phế quản cho trẻ không chỉ giúp bé mau hồi phục mà còn giảm nguy cơ tái phát nhiều lần. Trong quá trình chăm sóc tại nhà, nhiều cha mẹ vẫn băn khoăn trẻ bị viêm phế quản có nên nằm quạt hay không. Hy vọng qua bài viết này, cha mẹ đã có thêm thông tin hữu ích để lựa chọn cách chăm sóc phù hợp, giúp con luôn khỏe mạnh và hô hấp tốt hơn mỗi ngày.