Tại sao lại bị chán ăn buồn nôn? Biểu hiện và nguyên nhân cụ thể

Tình trạng chán ăn buồn nôn thường xuất hiện khi cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi hoặc suy yếu. Nếu không được chú ý và xử lý sớm, nó có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống. Cùng theo dõi nguyên nhân và biểu hiện của hiện tượng này, từ đó đưa ra hướng xử lý và điều trị hiệu quả, kịp thời.

Chán ăn buồn nôn là bị gì?

Buồn nôn và chán ăn là tình trạng phổ biến, đặc trưng bởi cảm giác không còn hứng thú với việc ăn uống, kèm theo cảm giác buồn nôn có thể xuất hiện trước bữa ăn, trong lúc ăn hoặc sau khi ăn. Người bệnh thường mô tả cảm giác này như một sự khó chịu âm ỉ ở dạ dày, đi kèm mất vị giác, thậm chí có thể không dung nạp được bất kỳ loại thực phẩm nào. Trong nhiều trường hợp, hiện tượng này xuất hiện tạm thời khi cơ thể mệt mỏi, thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài hoặc làm việc quá sức. Tuy nhiên, không nên xem nhẹ vì đây cũng có thể là dấu hiệu sớm cảnh báo các rối loạn sức khỏe tiềm ẩn.

Tình trạng chán ăn và buồn nôn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính, từ trẻ nhỏ, người trưởng thành đến người cao tuổi. Ở trẻ em, đây có thể là biểu hiện của nhiễm trùng tiêu hóa, rối loạn tâm lý hoặc thiếu vi chất. Ở người lớn, nguyên nhân có thể đa dạng hơn, bao gồm viêm dạ dày, loét dạ dày - tá tràng, rối loạn chức năng gan mật, bệnh lý thần kinh, rối loạn nội tiết (như cường giáp, đái tháo đường), tác dụng phụ của thuốc hoặc bệnh lý ác tính.

Nếu tình trạng này kéo dài mà không được phát hiện và can thiệp kịp thời, người bệnh có thể bị sụt cân nhanh, mất cơ, suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, và thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý như lo âu, trầm cảm hoặc mất ý chí ăn uống. Đặc biệt, nếu buồn nôn và chán ăn là biểu hiện của một bệnh lý nền chưa được chẩn đoán (như ung thư, suy gan, suy thận...), việc chậm trễ điều trị có thể đe dọa đến tính mạng.

Vì vậy, khi xuất hiện tình trạng buồn nôn kèm chán ăn kéo dài, người bệnh cần được thăm khám y tế để xác định nguyên nhân, loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng và có hướng điều trị phù hợp, giúp phục hồi sức khỏe toàn diện.

Biểu hiện thường gặp khi bị buồn nôn và chán ăn

Tình trạng chán ăn buồn nôn thường không xuất hiện đơn lẻ mà có thể kèm theo nhiều dấu hiệu khác như nôn ói, sốt nhẹ, đau đầu, cảm giác chóng mặt, ợ nóng, khô miệng, đau vùng bụng và mệt mỏi kéo dài. Những triệu chứng này khiến cơ thể thiếu hụt năng lượng, ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất làm việc cũng như sinh hoạt hàng ngày.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể gặp những biểu hiện nặng như khó thở, tức ngực, vã mồ hôi nhiều hoặc thậm chí mất ý thức. Những dấu hiệu này có thể là biểu hiện của bệnh lý tiềm ẩn và cần được thăm khám, điều trị y tế kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây buồn nôn và chán ăn

Chán ăn buồn nôn là hiện tượng không hiếm gặp và có thể xuất phát từ nhiều lý do khác nhau từ những nguyên nhân đơn giản, dễ xử lý cho đến biểu hiện của các bệnh lý phức tạp. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

• Say tàu xe, di chuyển: Kích thích tiền đình gây rối loạn thăng bằng, dẫn đến buồn nôn, đặc biệt ở người nhạy cảm.
• Ốm nghén thai kỳ: Sự thay đổi nội tiết trong 3 tháng đầu khiến nhiều phụ nữ mất cảm giác ngon miệng và buồn nôn thường xuyên.
• Dị ứng thực phẩm hoặc thời tiết: Phản ứng miễn dịch bất thường có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây khó chịu, chán ăn.
• Nhiễm khuẩn tiêu hóa: Gây rối loạn hấp thu, đầy hơi, tiêu chảy, làm giảm cảm giác thèm ăn.
• Lạm dụng rượu bia, chất kích thích: Gây kích ứng niêm mạc dạ dày, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa.
• Bệnh lý dạ dày - ruột: Viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích hoặc tắc ruột gây đau bụng, buồn nôn kéo dài.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc như kháng sinh, hóa trị, thuốc thần kinh có thể gây chán ăn, buồn nôn.
• Rối loạn gan mật: Viêm gan, sỏi mật, viêm túi mật làm rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng tiêu hóa và gây cảm giác buồn nôn.
• Bệnh phụ khoa: U nang buồng trứng, mang thai ngoài tử cung có thể gây đau bụng, buồn nôn, ăn uống kém.
• Nhiễm trùng toàn thân: Các bệnh như cúm, sốt siêu vi làm suy nhược cơ thể, mất cảm giác thèm ăn.
• Bệnh hô hấp: Viêm phổi, lao phổi gây mệt mỏi kéo dài, chán ăn.
• Rối loạn thần kinh: Tiền đình, viêm não hoặc bệnh mạn tính như Parkinson ảnh hưởng đến trung tâm kiểm soát buồn nôn.
• Căng thẳng, lo âu: Tác động đến hệ thần kinh thực vật, làm rối loạn tiêu hóa, gây chán ăn và buồn nôn.
• Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ dễ bị ảnh hưởng hơn do chu kỳ sinh lý, mang thai hoặc tiền mãn kinh.

Nên làm gì khi gặp tình trạng buồn nôn và chán ăn?

Cảm giác buồn nôn kèm chán ăn có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng phần lớn liên quan đến việc mất nước và rối loạn điện giải, khiến cơ thể trở nên mệt mỏi và suy giảm năng lượng. Việc xử lý đúng cách phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng này.

Trước tiên, cần đảm bảo bổ sung đủ nước để tránh tình trạng mất nước nghiêm trọng. Trong trường hợp buồn nôn do say tàu xe, có thể sử dụng thuốc chống nôn hoặc thuốc chống say theo hướng dẫn.

Với những nguyên nhân không do bệnh lý nghiêm trọng, người gặp triệu chứng này có thể được bù nước, điện giải hoặc truyền dịch nếu tình trạng kéo dài. Việc truyền dịch chỉ nên thực hiện dưới sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ, không tự ý thực hiện tại nhà.

Một số biện pháp giúp giảm cảm giác buồn nôn như uống trà gừng, ngậm gừng tươi, hít tinh dầu bạc hà, massage bằng tinh dầu hoặc áp dụng phương pháp châm cứu, bấm huyệt đều có thể hỗ trợ làm dịu cơ thể. Đồng thời, nên tránh tiếp xúc với mùi khó chịu như mùi thức ăn nặng, nước hoa nồng hoặc khói bụi. Nếu cần nghỉ ngơi, hãy ngồi hoặc nằm với tư thế thoải mái, đầu hơi nâng cao để làm giảm áp lực vùng bụng và giúp cơ thể dễ chịu hơn.

Tóm lại, chán ăn buồn nôn là những triệu chứng phổ biến nhưng không nên chủ quan, bởi chúng có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân từ nhẹ đến nghiêm trọng. Việc theo dõi cơ thể, duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh và thăm khám y tế khi cần thiết sẽ giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, từ đó có phương án điều trị hiệu quả. Lắng nghe cơ thể là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Việc tiêm vắc xin là cách hiệu quả để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, giúp cơ thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ đáng tin cậy cho nhu cầu tiêm chủng của bạn. Với hệ thống hơn 150 trung tâm trên toàn quốc, Long Châu cung cấp đa dạng các loại vắc xin chính hãng, đảm bảo chất lượng và được bảo quản theo tiêu chuẩn GSP nghiêm ngặt. Để đặt lịch hẹn, vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 1800 6928.