Nội mạc tử cung dày: Nguyên nhân, biểu hiện và cách xử lý hiệu quả

Nhiều chị em cảm thấy lo lắng khi kết quả siêu âm cho thấy nội mạc tử cung dày hơn bình thường, đặc biệt là trong giai đoạn chuẩn bị mang thai hoặc sau mãn kinh. Trên thực tế, độ dày của lớp nội mạc có thể dao động theo từng thời điểm trong chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu vượt ngưỡng sinh lý cho phép, đây có thể là dấu hiệu của rối loạn nội tiết hoặc bệnh lý phụ khoa tiềm ẩn. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nội mạc tử cung dày, các nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và hướng xử lý phù hợp.

Nội mạc tử cung dày có đáng lo không? 

Nội mạc tử cung không giữ nguyên độ dày trong suốt chu kỳ kinh nguyệt. Trong pha tăng sinh, lớp nội mạc thường dày từ 5 - 8mm; đến giai đoạn rụng trứng, có thể đạt 8 - 13mm và ở pha hoàng thể, độ dày có thể lên tới 10 - 16mm. Tuy nhiên, nếu lớp niêm mạc này vượt ngưỡng bình thường theo từng giai đoạn, ví dụ trên 14mm ở giai đoạn nang noãn hoặc trên 16mm sau rụng trứng, cần được theo dõi kỹ lưỡng.

Đặc biệt với những người đang có kế hoạch mang thai, nội mạc tử cung dày bất thường có thể cản trở quá trình làm tổ của phôi thai, làm giảm khả năng đậu thai tự nhiên hoặc ảnh hưởng đến kết quả thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Ngoài ra, tình trạng này còn liên quan đến các nguy cơ như rối loạn nội tiết, tăng sản nội mạc và thậm chí ung thư nội mạc tử cung trong một số trường hợp hiếm gặp.

Đối với phụ nữ đã mãn kinh, nội mạc tử cung có độ dày trên 5mm hoặc kèm theo tình trạng ra máu âm đạo bất thường là dấu hiệu cần được thăm khám ngay, vì có thể liên quan đến bệnh lý nghiêm trọng. Việc siêu âm định kỳ kết hợp thăm khám chuyên khoa là cách tốt nhất để phát hiện sớm các bất thường của lớp nội mạc tử cung và can thiệp kịp thời.

Nguyên nhân gây dày nội mạc tử cung: Từ rối loạn sinh lý đến bệnh lý tiềm ẩn

Nội mạc tử cung dày có thể bắt nguồn từ những thay đổi sinh lý thông thường hoặc các rối loạn bệnh lý tiềm ẩn. Việc xác định chính xác nguyên nhân là bước đầu quan trọng trong quá trình điều trị.

Thay đổi sinh lý theo chu kỳ

Lớp nội mạc tử cung phát triển dày lên là một phần bình thường của chu kỳ kinh nguyệt. Trong pha tăng sinh, niêm mạc phát triển để chuẩn bị cho sự làm tổ của trứng đã thụ tinh. Khi quá trình mang thai xảy ra, hormone hCG sẽ tiếp tục làm lớp nội mạc dày thêm để nuôi dưỡng thai nhi. Đây là hiện tượng sinh lý không đáng lo, miễn là lớp niêm mạc nằm trong giới hạn an toàn theo từng giai đoạn.

Rối loạn nội tiết tố

Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến nội mạc tử cung dày là tình trạng mất cân bằng hormone sinh dục. Cụ thể, khi nồng độ estrogen tăng cao nhưng không được đối trọng bởi progesterone, sẽ khiến nội mạc tăng sinh quá mức. Điều này thường gặp ở những người sử dụng liệu pháp hormone, thuốc tránh thai hoặc thuốc hỗ trợ sinh sản. Ngoài ra, béo phì và hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng làm tăng nồng độ estrogen, từ đó gây ra hiện tượng dày nội mạc tử cung bất thường.

Các bệnh lý phụ khoa

Một số bệnh lý phụ khoa có liên quan đến tình trạng nội mạc tử cung dày, bao gồm:

• Tăng sản nội mạc: Có thể là lành tính hoặc có nguy cơ tiến triển thành ung thư nếu không được kiểm soát.

• Polyp nội mạc tử cung: Gây ra hiện tượng ra máu bất thường và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

• U xơ tử cung dưới niêm mạc: Làm thay đổi cấu trúc lớp nội mạc, gây dày không đều.

• Ung thư nội mạc tử cung: Dù hiếm gặp nhưng cần được loại trừ, đặc biệt ở phụ nữ mãn kinh có ra máu âm đạo.

Phát hiện và điều trị nội mạc tử cung dày

Chẩn đoán và điều trị đúng cách là yếu tố quan trọng để kiểm soát tình trạng nội mạc tử cung dày và ngăn ngừa biến chứng.

Cách đánh giá độ dày nội mạc tử cung

Phương pháp phổ biến nhất hiện nay là siêu âm đầu dò, cho phép xác định chính xác độ dày và tính chất lớp nội mạc. Việc siêu âm nên được thực hiện vào các thời điểm cố định trong chu kỳ để có kết quả chính xác nhất. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm nội tiết như FSH, LH, Estradiol và Progesterone để đánh giá tình trạng hormone, từ đó xác định nguyên nhân gây nội mạc tử cung dày.

Khi nào cần điều trị?

Không phải tất cả các trường hợp nội mạc tử cung dày đều cần can thiệp. Tuy nhiên, nếu có các biểu hiện như rong kinh kéo dài, rối loạn chu kỳ, đau bụng dưới, hoặc lớp nội mạc vượt ngưỡng cho phép mà không liên quan đến sinh lý, bác sĩ có thể chỉ định điều trị. Đặc biệt:

• Nội mạc trên 16mm: Cần được đánh giá kỹ nếu không có thai hoặc không thuộc pha hoàng thể.

• Phụ nữ mãn kinh có nội mạc > 5mm: Cần kiểm tra và loại trừ nguy cơ ung thư.

• Đang điều trị vô sinh: Nội mạc quá dày ảnh hưởng đến khả năng làm tổ của phôi, cần điều chỉnh trước khi chuyển phôi.

Các phương pháp điều trị hiệu quả

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và tình trạng cụ thể của từng người:

• Dùng thuốc nội tiết: Progestin được sử dụng phổ biến để điều chỉnh sự tăng sinh nội mạc do mất cân bằng estrogen.

• Nạo buồng tử cung: Áp dụng trong trường hợp nghi ngờ tăng sản không điển hình hoặc có polyp nội mạc.

• Theo dõi định kỳ: Với trường hợp chưa có triệu chứng rõ ràng, bác sĩ sẽ theo dõi qua siêu âm định kỳ để đánh giá diễn tiến.

Nội mạc tử cung dày không phải lúc nào cũng đáng lo, nhưng việc theo dõi và chẩn đoán đúng nguyên nhân là rất quan trọng, đặc biệt với phụ nữ đang mong có con hoặc có rối loạn kinh nguyệt. Hiểu rõ các yếu tố như thay đổi sinh lý, rối loạn nội tiết, hoặc bệnh lý phụ khoa giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe. Nếu phát hiện nội mạc tử cung dày bất thường qua siêu âm hoặc có triệu chứng như rong kinh, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời.