Người bị viêm ruột ăn gì và kiêng gì để nhanh khỏi bệnh?

Khi đường ruột “biểu tình” bằng những cơn đau bụng, tiêu chảy hoặc đầy hơi, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi và ăn uống khó khăn. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị, giảm triệu chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Vậy người bị viêm ruột ăn gì, kiêng gì để cải thiện tình trạng sức khỏe một cách hiệu quả nhất?

Người bị viêm ruột ăn gì để nhanh khỏi bệnh?

Khi bị viêm ruột, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh. Người bị viêm ruột ăn gì? Dưới đây là các nhóm thực phẩm nên được ưu tiên để hỗ trợ giảm viêm và cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa.

Hoa quả chứa nhiều nước và ít axit

Các loại hoa quả chứa nhiều nước như dưa hấu, chuối, dưa lưới, táo, lê và đu đủ sẽ giúp bổ sung nước và các chất điện giải quan trọng (như kali, canxi, magiê), đồng thời làm dịu hệ tiêu hóa. Người bị viêm đường ruột cần tránh các loại hoa quả chua có thể gây kích ứng cho niêm mạc ruột.

Carbohydrate dễ tiêu hóa

Người bị viêm đường ruột nên ưu tiên thực phẩm chứa carbohydrate mềm và dễ tiêu hóa, như cơm trắng nấu mềm, cháo yến mạch, bánh mì trắng hoặc khoai tây nghiền. Các thực phẩm này không chỉ cung cấp năng lượng nhanh chóng mà còn giảm thiểu áp lực lên hệ tiêu hóa. Đặc biệt, một số thực phẩm như yến mạch và khoai tây nghiền còn chứa chất xơ hòa tan, giúp giảm kích ứng niêm mạc ruột và hỗ trợ cải thiện cả triệu chứng táo bón và tiêu chảy.

Protein ít chất béo

Người bệnh viêm ruột cần lựa chọn các nguồn protein ít chất béo để hỗ trợ quá trình phục hồi. Các nguồn protein ít béo như thịt gà bỏ da, cá, tôm, cua hay các loại đậu là lựa chọn tốt. Cần tránh các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như thịt đỏ vì chúng có thể làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể.

Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan

Chất xơ hòa tan có tác dụng tạo lớp gel nhớt giúp bảo vệ niêm mạc ruột, giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Người bệnh viêm đường ruột có thể bổ sung chất xơ hòa tan từ các nguồn như chuối, đậu bắp, yến mạch, táo, quả mâm xôi và quả kiwi để duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh và cải thiện triệu chứng tiêu chảy hoặc táo bón.

Thực phẩm probiotic (men vi sinh)

Probiotic, hoặc các thực phẩm chứa men vi sinh như sữa chua, kefir và miso, là lựa chọn tuyệt vời cho những người bị viêm đường ruột. Men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn trong ruột, tăng cường khả năng miễn dịch và giảm viêm. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng probiotic giúp ngăn ngừa và cải thiện tình trạng tiêu chảy do nhiễm khuẩn.

Thực phẩm có tính kháng viêm

Một số thực phẩm tự nhiên như tỏi, nghệ, gừng và mật ong có tính kháng viêm mạnh, giúp giảm các phản ứng viêm trong cơ thể. Tỏi chứa allicin, nghệ chứa curcumin, và gừng có gingerol, tất cả đều có tác dụng giảm viêm hiệu quả, rất có lợi cho người bị viêm đường ruột.

Thực phẩm bổ sung hỗ trợ

Ngoài chế độ ăn uống, người bệnh viêm đường ruột có thể cân nhắc sử dụng thực phẩm bổ sung sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ. Trong trường hợp bị tiêu chảy, bổ sung nước điện giải và men vi sinh có thể hỗ trợ hồi phục nhanh chóng. Còn nếu bị táo bón, bổ sung chất xơ từ guar gum hoặc vỏ hạt mã đề sẽ giúp cải thiện tình trạng này.

Việc chú ý đến chế độ ăn uống và lựa chọn thực phẩm hợp lý là một phần quan trọng trong việc quản lý bệnh viêm đường ruột.

Người bị viêm ruột nên kiêng ăn gì?

Bên cạnh thắc mắc về viêm đường ruột nên ăn gì, nhiều người cũng quan tâm đến những thực phẩm mà người bị viêm ruột cần kiêng. Khi bị viêm đường ruột, có một số loại thực phẩm và đồ uống cần phải tránh để không làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. 

Thực phẩm nhiều dầu mỡ

Các món chiên, rán, hay thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều dầu mỡ có thể gây ra tình trạng khó tiêu, đầy bụng và kích thích niêm mạc ruột. Việc tiêu thụ quá nhiều chất béo sẽ làm tăng lượng axit mật trong ruột, gây tiêu chảy và làm giảm khả năng hấp thụ nước của ruột.

Thực phẩm có vị chua

Các loại trái cây và thực phẩm có vị chua như cam, chanh, quýt, bưởi, giấm, cà chua có thể làm mất cân bằng độ pH trong dạ dày và ruột, gây xói mòn lớp bảo vệ niêm mạc. Điều này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như đau bụng và tiêu chảy.

Đồ uống chứa caffeine

Các loại đồ uống như cà phê, trà đen hoặc các loại nước ngọt có chứa caffeine có thể làm tăng nhu động ruột, gây tiêu chảy. Caffeine cũng kích thích dạ dày tăng tiết axit, làm tổn thương niêm mạc ruột và làm tăng mức độ viêm.

Thực phẩm cay (chứa nhiều ớt)

Mặc dù capsaicin (chất tạo vị cay trong ớt) có đặc tính kháng viêm, nhưng nếu việc ăn cay làm tăng cường triệu chứng như đau bụng, khó tiêu, hoặc ợ chua, người bệnh nên hạn chế ăn cay để giảm triệu chứng khó chịu.

Các sản phẩm từ sữa nguyên kem

Sữa nguyên kem và các sản phẩm chế biến từ sữa nguyên kem có thể chứa nhiều chất béo bão hòa, gây khó tiêu và làm nặng thêm tình trạng viêm ruột. Những người không dung nạp lactose càng nên tránh sữa và các sản phẩm từ sữa nguyên.

Đồ uống có đường hoặc có ga

Đồ uống có nhiều đường hoặc có ga có thể làm tăng nguy cơ viêm ruột và gây đầy bụng, khó tiêu. Hơn nữa, chế độ ăn nhiều đường có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột và làm giảm sản xuất axit béo chuỗi ngắn, một chất có đặc tính kháng viêm.

Các loại hạt khô và cứng

Các loại hạt cứng như hạnh nhân, ngô rang, hay ngũ cốc khô có thể gây khó khăn trong việc tiêu hóa và làm tăng sự kích thích lên niêm mạc ruột, khiến tình trạng viêm ruột trở nên tồi tệ hơn.

Rượu bia

Rượu và các sản phẩm chuyển hóa của nó, đặc biệt là acetaldehyde, có thể làm tổn hại niêm mạc ruột, gây tăng tính thấm của ruột và làm tăng các phản ứng viêm. Ngoài ra, rượu còn có thể thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột và kích thích hệ miễn dịch, làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn.

Những điều cần nhớ về chế độ ăn cho người viêm ruột

Bên cạnh việc nắm được bị viêm ruột ăn gì, mọi người cần nhớ các nguyên tắc dưới đây để chăm sóc người bị viêm ruột. Dưới đây là những điều cần nhớ khi xây dựng chế độ ăn cho người bị viêm ruột:

• Không quá khắt khe trong chế độ ăn: Mặc dù cần chú trọng đến việc lựa chọn thực phẩm để giúp cải thiện tình trạng bệnh, nhưng không nên xây dựng một chế độ ăn quá nghiêm ngặt để tránh thiếu hụt dinh dưỡng. Cần đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để cơ thể có đủ năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu.
• Tránh thực phẩm gây khó chịu: Người bị nhiễm trùng đường ruột nên tránh những thực phẩm dễ gây đau bụng, chướng bụng, đầy hơi, hay khó tiêu hóa. Các thực phẩm này có thể làm tăng mức độ khó chịu, đặc biệt là trong giai đoạn cơ thể đang yếu và cần phục hồi.
• Đa dạng thực đơn: Để kích thích sự thèm ăn và phòng ngừa nguy cơ thiếu dinh dưỡng, việc thay đổi thực đơn hàng ngày là rất quan trọng. Bữa ăn nên bao gồm các thực phẩm dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng nhưng không gây kích ứng cho đường tiêu hóa.
• Không ăn thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là những loại có nhiều chất phụ gia và bảo quản, không tốt cho hệ tiêu hóa, đặc biệt là trong giai đoạn cơ thể đang phải chiến đấu với nhiễm trùng. Những chất phụ gia trong thực phẩm chế biến sẵn có thể gây kích ứng và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của nhiễm trùng.
• Chế độ ăn ít chất tồn dư: Người bị nhiễm trùng đường ruột nên ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa và ít chất tồn dư để giảm bớt lượng phân trong mỗi lần đại tiện. Các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, thịt nạc, rau củ hấp, hoặc luộc sẽ giúp giảm bớt tình trạng tiêu chảy và các triệu chứng liên quan.

Bài viết đã giúp giải đáp thắc mắc bị viêm ruột ăn gì và kiêng gì. Chế độ ăn hợp lý giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ điều trị viêm ruột hiệu quả. Người bệnh nên ưu tiên thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng và tránh các món gây kích ứng như đồ nhiều dầu mỡ, thực phẩm chua, caffeine, rượu bia. Ăn uống khoa học kết hợp điều trị đúng cách sẽ giúp nhanh chóng hồi phục sức khỏe.