Liệt cơ hô hấp là tình trạng các cơ kiểm soát hoạt động hô hấp bị suy yếu hoặc tê liệt, dẫn đến khó thở hoặc không thể tự thở. Đây là một biến chứng nguy hiểm của bệnh nhược cơ, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị liệt cơ hô hấp, cũng như những biến chứng nguy hiểm mà nó có thể gây ra.
Bệnh nhược cơ là gì? Dấu hiệu bệnh nhược cơ
Bệnh nhược cơ là một rối loạn tự miễn mãn tính, xảy ra khi hệ miễn dịch sản sinh ra các kháng thể tấn công nhầm vào các thụ thể acetylcholine ở màng sau synap thần kinh cơ. Điều này khiến sự dẫn truyền tín hiệu từ dây thần kinh đến cơ bắp bị gián đoạn, làm cho các cơ trở nên yếu và mỏi nhanh hơn bình thường. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, nhưng thường gặp hơn ở phụ nữ dưới 40 tuổi và nam giới trên 60 tuổi.
/liet_co_ho_hap_bien_chung_nguy_hiem_cua_benh_nhuoc_co_1_d23c1575b9.jpeg)
Dấu hiệu nhận biết bệnh nhược cơ
Bệnh nhược cơ có thể ảnh hưởng đến nhiều nhóm cơ khác nhau, dẫn đến những biểu hiện đặc trưng như:
- Sụp mi mắt: Đây là dấu hiệu sớm và thường gặp nhất, biểu hiện rõ hơn vào buổi chiều hoặc sau khi làm việc, đọc sách, xem tivi trong thời gian dài.
- Yếu cơ vùng hầu họng: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi nhai, nuốt, dễ bị sặc hoặc chảy nước dãi do cơ vùng hầu họng suy yếu.
- Khó thở: Khi các cơ thành ngực suy yếu, người bệnh cảm thấy nặng nề trong việc hít thở, đặc biệt là khi vận động hoặc nằm ngửa.
- Khó khăn khi vận động: Việc leo cầu thang, nâng vật nặng hoặc cử động tay chân trở nên khó khăn do cơ bắp nhanh chóng bị mỏi.
- Thay đổi giọng nói: Người bệnh có thể nói lắp, giọng trở nên yếu ớt hoặc khàn đi sau khi nói chuyện trong thời gian dài.
- Liệt cơ mặt: Một số trường hợp xuất hiện tình trạng liệt nhẹ hoặc yếu các cơ vùng mặt, khiến biểu cảm gương mặt trở nên đơ cứng.
- Suy nhược cơ thể: Cảm giác mệt mỏi, uể oải kéo dài, ngay cả khi không làm việc nặng.
/liet_co_ho_hap_bien_chung_nguy_hiem_cua_benh_nhuoc_co_2_5611e82ef4.jpeg)
Một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh nhược cơ là liệt cơ hô hấp. Khi các cơ tham gia vào quá trình hô hấp như cơ hoành, cơ liên sườn bị suy yếu, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc hít thở. Tình trạng này nếu không được can thiệp kịp thời có thể dẫn đến suy hô hấp cấp, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Liệt cơ hô hấp: Biến chứng nguy hiểm của bệnh nhược cơ
Liệt cơ hô hấp là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh nhược cơ, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được nhận biết và can thiệp kịp thời. Tình trạng này xảy ra khi các cơ tham gia vào quá trình hít thở, bao gồm cơ hoành, cơ liên sườn, cơ ức đòn chũm và cơ thang, trở nên suy yếu hoặc mất khả năng vận động.
Dấu hiệu và triệu chứng nhận biết
Người bệnh nhược cơ khi bắt đầu gặp vấn đề về hô hấp sẽ xuất hiện một số dấu hiệu đáng chú ý như:
- Khó thở: Ban đầu, người bệnh có thể cảm thấy hơi thở nông, đặc biệt khi nằm ngửa hoặc sau khi vận động nhẹ. Theo thời gian, tình trạng khó thở trở nên rõ rệt hơn, ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Thở nhanh, nông: Để bù đắp cho sự suy yếu của các cơ hô hấp, người bệnh có xu hướng thở nhanh và nông, nhưng hiệu quả trao đổi khí lại rất kém, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt.
- Suy giảm khả năng ho và khạc đờm: Khi các cơ liên quan đến động tác ho và khạc đờm trở nên yếu đi, người bệnh gặp khó khăn trong việc tống xuất dịch tiết ra khỏi đường thở, dễ dẫn đến ứ đọng đờm và nguy cơ viêm phổi.
- Nuốt sặc: Cơ hầu họng suy yếu không chỉ gây khó nuốt mà còn làm tăng nguy cơ thức ăn hoặc nước bọt rơi vào đường thở, dẫn đến sặc và thậm chí gây viêm phổi hít.
- Tím tái, lơ mơ: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy cơ thể đang thiếu oxy trầm trọng. Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể rơi vào hôn mê và tử vong.
/liet_co_ho_hap_bien_chung_nguy_hiem_cua_benh_nhuoc_co_3_80aeb360b1.jpeg)
Cách phòng ngừa liệt cơ hô hấp
Liệt cơ hô hấp là biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời. Việc phòng ngừa tình trạng này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe hô hấp mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các bệnh lý tiềm ẩn gây suy yếu cơ. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
Kiểm soát các bệnh lý nền
Những bệnh lý như nhược cơ, viêm đa cơ hay các rối loạn thần kinh cơ đều có nguy cơ dẫn đến liệt cơ hô hấp. Người bệnh cần tuân thủ điều trị, tái khám định kỳ và sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để giữ bệnh trong tầm kiểm soát, ngăn ngừa biến chứng nặng nề.
Rèn luyện sức khỏe hô hấp
Tập các bài tập thở sâu, thở bụng hoặc yoga không chỉ tăng cường khả năng co giãn của phổi mà còn hỗ trợ cơ hô hấp hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng sẽ góp phần tăng cường sức bền của hệ cơ.
Tránh các yếu tố nguy cơ
Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá, hóa chất độc hại… là điều cần thiết để giảm áp lực lên hệ hô hấp. Bên cạnh đó, duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế căng thẳng và ngủ đủ giấc sẽ giúp cơ thể hồi phục tốt hơn, ngăn ngừa tình trạng suy yếu cơ toàn thân.
Tiêm vắc xin phòng bại liệt
Bại liệt (Poliomyelitis) là bệnh truyền nhiễm do virus polio gây ra, có thể tấn công hệ thần kinh trung ương và làm tổn thương các tế bào thần kinh vận động – trong đó có các cơ kiểm soát hô hấp như cơ hoành và cơ liên sườn. Đây là một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến liệt cơ hô hấp, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ và có thể đe dọa tính mạng nếu không được phòng ngừa kịp thời.
Tiêm vắc xin phòng bại liệt đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo là biện pháp chủ động và hiệu quả nhất giúp cơ thể tạo miễn dịch, ngăn chặn virus xâm nhập và gây tổn thương thần kinh không thể hồi phục.
Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi hiện cung cấp các loại vắc xin phối hợp chứa thành phần phòng bại liệt như:
- Infanrix Hexa (GSK – Bỉ) và Hexaxim (Sanofi – Pháp): Vắc xin 6 trong 1 giúp phòng ngừa đồng thời bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và Hib.
- Tetraxim (Sanofi – Pháp): Vắc xin 4 trong 1 bao gồm thành phần phòng bại liệt cùng các bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm khác.
Với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng chuyên môn cao cùng hệ thống bảo quản đạt chuẩn, Long Châu cam kết mang lại trải nghiệm tiêm chủng an toàn, hiệu quả và thuận tiện cho mọi gia đình. Hãy bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ liệt cơ hô hấp do bại liệt ngay từ hôm nay bằng cách tiêm phòng đầy đủ tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Liên hệ hotline 1800 6928 để đặt lịch tiêm chủng và được tư vấn miễn phí!
/liet_co_ho_hap_bien_chung_nguy_hiem_cua_benh_nhuoc_co_4_6535ae2d3b.jpeg)
Việc nhận biết sớm và can thiệp kịp thời khi có dấu hiệu liệt cơ hô hấp là vô cùng quan trọng, bởi đây là biến chứng có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Bên cạnh đó, việc tuân thủ điều trị, duy trì lối sống lành mạnh và chủ động phòng ngừa sẽ góp phần giảm nguy cơ tiến triển của bệnh nhược cơ, bảo vệ sức khỏe hô hấp và nâng cao chất lượng cuộc sống.