Khi phát hiện người thân mắc sốt xuất huyết, nhiều người thường lo lắng và bối rối không biết nên chăm sóc như thế nào để hỗ trợ hồi phục tốt nhất. Thực tế, nếu được theo dõi sát sao và chăm sóc đúng cách, người bệnh hoàn toàn có thể điều trị tại nhà mà không cần nhập viện. Tuy nhiên, cần nắm rõ một số nguyên tắc điều trị sốt xuất huyết tại nhà để không làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết tại nhà một cách an toàn, hiệu quả.
Nguyên tắc điều trị sốt xuất huyết tại nhà
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra và lây lan qua muỗi vằn. Hiện nay, bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh phổ biến cho mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách, người bệnh mắc sốt xuất huyết thể nhẹ hoàn toàn có thể được điều trị tại nhà, giúp hồi phục nhanh chóng và hạn chế biến chứng nguy hiểm.
Nguyên tắc điều trị sốt xuất huyết tại nhà chủ yếu là theo dõi sát sao triệu chứng, nghỉ ngơi hợp lý và điều trị hỗ trợ. Người bệnh nên được nghỉ ngơi hoàn toàn, tránh vận động nhiều để cơ thể có thời gian phục hồi. Khi có biểu hiện sốt cao, có thể sử dụng thuốc hạ sốt chứa paracetamol theo liều lượng phù hợp với độ tuổi và cân nặng, tuyệt đối không dùng aspirin hoặc ibuprofen vì có nguy cơ gây xuất huyết.

Tuy nhiên, không phải trường hợp sốt xuất huyết nào cũng có thể điều trị tại nhà. Với những đối tượng có nguy cơ cao tiến triển thành sốt xuất huyết nặng như trẻ dưới 1 tuổi, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người bị béo phì, người suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng thuốc chống đông máu, thì cần được đưa đến bệnh viện để được theo dõi và chăm sóc y tế chuyên sâu. Đặc biệt, người có tiền sử bệnh lý về máu, dạ dày hay rối loạn đông máu cũng cần được theo dõi sát để phòng ngừa nguy cơ chảy máu trong.
Việc tuân thủ các nguyên tắc điều trị tại nhà đúng cách sẽ giúp người bệnh giảm nhẹ triệu chứng và phục hồi nhanh hơn. Quan trọng hơn hết, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như xuất huyết dưới da, đau bụng dữ dội, nôn ói liên tục, tay chân lạnh hoặc lừ đừ, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay để được xử lý kịp thời.
Chăm sóc điều trị sốt xuất huyết tại nhà
Sốt xuất huyết là căn bệnh do virus Dengue gây ra và thường lây truyền qua muỗi vằn. Với những trường hợp nhẹ, người bệnh hoàn toàn có thể được điều trị và chăm sóc tại nhà nếu được theo dõi sát sao và thực hiện đúng cách. Dưới đây là những hướng dẫn quan trọng giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi và hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Theo dõi thân nhiệt thường xuyên
Trong 3 ngày đầu, bệnh nhân thường sốt cao liên tục, nhiệt độ có thể lên đến 39–40°C. Gia đình nên giúp người bệnh hạ nhiệt bằng cách chườm mát ở nách, bẹn và lau người bằng nước ấm. Không nên cố gắng đưa nhiệt độ về mức bình thường quá nhanh vì sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể để chống lại virus. Nếu thân nhiệt không hạ, hoặc người bệnh có dấu hiệu bất thường như mệt lả, lạnh tay chân, đau bụng, nôn ói, chảy máu cam,... cần đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Nghỉ ngơi
Cơ thể cần được thư giãn hoàn toàn để tập trung năng lượng chống lại bệnh. Giấc ngủ sâu và đủ giấc giúp tái tạo tế bào, phục hồi tổn thương, từ đó rút ngắn thời gian điều trị.
Vệ sinh cá nhân sạch sẽ
Thường xuyên rửa mũi và mắt bằng nước muối sinh lý giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm, hỗ trợ hô hấp và giữ vệ sinh vùng mặt cho người bệnh.
Sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều
Paracetamol là lựa chọn an toàn nhưng cần dùng đúng liều: 15mg/kg/lần, tối đa 3 lần/ngày và cách nhau 4 – 6 tiếng. Tránh lạm dụng thuốc để ngăn ngừa nguy cơ tổn thương gan, đặc biệt với người có tiền sử bệnh gan hoặc nghiện rượu.

Bù nước và điện giải kịp thời
Khi sốt cao kéo dài, cơ thể mất nước và điện giải. Người bệnh nên uống nước lọc, nước dừa, nước trái cây hoặc dung dịch oresol. Truyền dịch chỉ được thực hiện tại cơ sở y tế khi không thể bù nước bằng đường uống.
Ăn uống hợp lý theo giai đoạn bệnh
Giai đoạn đầu nên ăn lỏng, dễ tiêu như cháo loãng, súp. Khi đỡ sốt, chuyển sang thức ăn mềm. Trong giai đoạn phục hồi, người bệnh nên ăn uống đầy đủ, ưu tiên thực phẩm giàu vitamin C, đạm, kẽm và sắt để tăng sản xuất tiểu cầu, giúp cơ thể nhanh hồi phục.
Những lưu ý quan trọng khi tự chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết tại nhà
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, do virus Dengue gây ra và lây truyền qua muỗi vằn. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy việc chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Dưới đây là những điều bạn cần ghi nhớ:
- Thận trọng khi dùng thuốc hạ sốt: Paracetamol là lựa chọn an toàn để hạ sốt cho người bệnh sốt xuất huyết. Tuy nhiên, tuyệt đối không sử dụng Aspirin hay Ibuprofen. Các loại thuốc này có thể làm giảm kết tập tiểu cầu, gây rối loạn đông máu và làm tình trạng chảy máu trở nên nghiêm trọng hơn – vốn là một biến chứng nguy hiểm trong sốt xuất huyết.
- Không tự ý dùng kháng sinh: Kháng sinh không có tác dụng tiêu diệt virus sốt xuất huyết. Việc sử dụng thuốc này chỉ được áp dụng khi có chỉ định của bác sĩ, thường là trong trường hợp người bệnh bị nhiễm khuẩn kèm theo.
- Không truyền dịch tại nhà nếu không có chỉ định: Nhiều người lầm tưởng rằng truyền dịch sẽ giúp người bệnh nhanh hồi phục. Tuy nhiên, việc tự ý truyền dịch có thể gây nguy hiểm, dẫn đến sốc dịch, ứ nước, hoặc rối loạn điện giải, đặc biệt nếu truyền quá mức hoặc sai loại dịch.
- Chăm sóc vệ sinh cá nhân đúng cách: Người bệnh vẫn có thể tắm hoặc lau người, nhưng nên dùng nước ấm và thực hiện trong phòng kín gió. Tránh tắm nước lạnh hoặc ngâm mình quá lâu. Sau khi gội đầu cần sấy khô tóc để tránh cảm lạnh.
- Chế độ dinh dưỡng nhẹ nhàng, dễ tiêu: Người bệnh nên ăn thức ăn dễ tiêu, tránh dầu mỡ, đồ cay, và thịt đỏ. Các loại thực phẩm này có thể gây kích ứng tiêu hóa hoặc làm tăng tình trạng viêm. Ưu tiên rau củ, cháo, súp và uống nhiều nước. Sau khi hồi phục, có thể dần bổ sung đạm trở lại theo thể trạng.
- Tránh muỗi đốt: Để tránh lây lan bệnh, cần giữ cho người bệnh không bị muỗi đốt. Nằm màn, mặc quần áo dài tay, xịt muỗi, diệt lăng quăng và dọn sạch các nơi có nước đọng là những biện pháp phòng ngừa cần thiết.
Khi có dấu hiệu nghi ngờ sốt xuất huyết, bạn nên đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được bác sĩ chẩn đoán và hướng dẫn điều trị phù hợp. Tránh tự ý uống thuốc hay chăm sóc sai cách để không làm bệnh nặng thêm.
Chăm sóc và điều trị sốt xuất huyết tại nhà đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ đúng hướng dẫn y tế. Từ việc lựa chọn thuốc hạ sốt an toàn, chế độ dinh dưỡng phù hợp cho đến phòng tránh muỗi đốt, tất cả đều góp phần quan trọng trong quá trình phục hồi của người bệnh. Nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu bất thường như chảy máu, đau bụng dữ dội, nôn ói liên tục, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất. Đừng chủ quan hay tự ý điều trị khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Dengue gây ra, với bốn tuýp huyết thanh khác nhau (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4). Người từng mắc một tuýp vẫn có nguy cơ tái nhiễm bởi các tuýp còn lại, thậm chí có thể dẫn đến biến chứng nặng hơn. Trong bối cảnh bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vắc xin là giải pháp phòng ngừa hiệu quả và bền vững.

Việc tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết là bước tiến quan trọng trong chiến lược kiểm soát sốt xuất huyết, giúp giảm gánh nặng lên hệ thống y tế và bảo vệ sức khỏe cộng đồng trước sự lan rộng của dịch bệnh. Hiện tại, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết. Trung tâm cam kết cung cấp vắc xin chính hãng, đã qua kiểm định chất lượng, đảm bảo hiệu quả phòng bệnh cao. Đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn và chăm sóc tận tình trước và sau khi tiêm. Quy trình tiêm chủng tại đây được thực hiện an toàn, tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế, giúp giảm thiểu rủi ro và phản ứng phụ.