Các bước sơ cứu sốt xuất huyết tại nhà

Sốt xuất huyết khi mới khởi phát, nhiều người thường chủ quan, chưa kịp nhận ra mức độ nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách ngay từ đầu. Trong khi chờ đợi thăm khám tại cơ sở y tế, việc nắm vững các bước sơ cứu sốt xuất huyết tại nhà là điều cần thiết giúp hỗ trợ quá trình điều trị và bảo vệ sức khỏe người bệnh.

Triệu chứng sốt xuất huyết thường gặp qua 3 giai đoạn

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây lan qua muỗi vằn. Sau thời gian ủ bệnh kéo dài từ 3 đến 6 ngày, bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn tiến theo 3 giai đoạn chính, mỗi giai đoạn có những biểu hiện đặc trưng riêng.

Giai đoạn khởi phát (1 – 2 ngày đầu)

Người bệnh bắt đầu xuất hiện các cơn sốt cao đột ngột, thường từ 39 – 40°C và rất khó hạ. Cơn sốt đi kèm với cảm giác mệt mỏi, uể oải, đau nhức cơ thể, đặc biệt là đau đầu dữ dội ở vùng trán hoặc sau hốc mắt. Một số trường hợp có thể cảm thấy buồn nôn, nôn mửa hoặc đau họng nhẹ. Các triệu chứng này khá giống với cảm cúm thông thường nên dễ bị nhầm lẫn, gây chủ quan trong việc theo dõi bệnh.

Giai đoạn nặng (từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7)

Ở giai đoạn này, mặc dù người bệnh có thể đã hạ sốt, nhưng đây lại là thời điểm nguy hiểm nhất. Cơ thể bắt đầu xuất hiện các nốt ban đỏ trên da, thường khởi phát ở vùng ngực, bụng rồi lan dần ra tay, chân và mặt. Một số người có thể bị ngứa da. Nặng hơn, bệnh nhân có thể gặp phải biến chứng như xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết tiêu hóa hoặc thậm chí là tràn dịch màng phổi, xuất huyết não – những tình trạng cần được theo dõi sát sao và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế.

Giai đoạn hồi phục

Nếu vượt qua được giai đoạn nguy hiểm, người bệnh sẽ bước sang thời kỳ hồi phục. Các triệu chứng giảm dần, người bệnh cảm thấy khỏe hơn, ăn ngon miệng, đi tiểu nhiều hơn. Các chỉ số xét nghiệm máu dần trở lại bình thường. Đây là thời điểm cơ thể tái tạo năng lượng và cần được nghỉ ngơi đầy đủ để phục hồi hoàn toàn.

Việc nhận biết và theo dõi triệu chứng sốt xuất huyết qua từng giai đoạn là vô cùng quan trọng để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Hướng dẫn sơ cứu sốt xuất huyết đúng cách tại nhà

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi vằn. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, việc sơ cứu đúng cách ngay từ giai đoạn đầu, đặc biệt là với những trường hợp nhẹ, sẽ giúp hạn chế rủi ro và hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng.

Dưới đây là những bước sơ cứu sốt xuất huyết bạn nên thực hiện khi có người thân mắc bệnh:

Cho người bệnh nghỉ ngơi hợp lý

Đầu tiên, cần để người bệnh nằm nghỉ tại nơi thoáng mát, sạch sẽ. Nếu có điều hòa, hãy duy trì mức nhiệt độ phù hợp để tạo cảm giác dễ chịu cho người bệnh, tránh nơi quá nóng hoặc quá lạnh.

Bổ sung nước và dinh dưỡng đầy đủ

Người bệnh nên uống nhiều nước như nước lọc, nước trái cây (cam, chanh), nước dừa, nước cơm... Có thể bổ sung thêm các loại vitamin như C, B1 để tăng cường đề kháng. Ngoài ra, cần pha và sử dụng dung dịch bù điện giải Oresol đúng cách, giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước và điện giải.

Hạ sốt đúng cách

Khi người bệnh bị sốt cao, có thể dùng thuốc hạ sốt chứa paracetamol đúng liều theo hướng dẫn. Đồng thời, nên chườm mát tại các vùng như nách, bẹn và lau người bằng khăn ấm để hỗ trợ hạ nhiệt. Lưu ý, tuyệt đối không sử dụng aspirin hoặc ibuprofen, vì những thuốc này có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Mặc đồ thoải mái

Trong giai đoạn sốt, nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát để giúp cơ thể dễ dàng thoát nhiệt và cảm thấy dễ chịu hơn.

Theo dõi sát các dấu hiệu nặng

Từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 của bệnh là giai đoạn dễ xảy ra biến chứng. Nếu thấy người bệnh có biểu hiện lạ như chân tay lạnh, vã mồ hôi, nôn nhiều, khó thở, lừ đừ… cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức để được theo dõi và điều trị kịp thời.

Việc sơ cứu và chăm sóc đúng cách có thể giúp người bệnh vượt qua giai đoạn sốt xuất huyết nhẹ một cách an toàn và nhanh chóng.

Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà

Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà đúng cách sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi hơn, đồng thời phòng ngừa được những biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, người chăm sóc cũng cần nắm rõ một số nguyên tắc quan trọng để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Trước hết, cần hiểu rằng sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm chống lại virus Dengue – tác nhân gây ra sốt xuất huyết. Do đó, không nên cố gắng hạ sốt quá mức bằng cách lạm dụng thuốc hạ sốt paracetamol liều cao. Việc sử dụng thuốc không đúng liều có thể gây ngộ độc gan, ảnh hưởng xấu đến chức năng giải độc và làm suy giảm khả năng miễn dịch của cơ thể. Hãy dùng paracetamol đúng hướng dẫn, và chỉ khi thật sự cần thiết.

Tiếp theo, khi sử dụng dung dịch bù điện giải Oresol, cần pha đúng tỷ lệ như hướng dẫn ghi trên bao bì. Tuyệt đối không pha đặc hoặc pha loãng tùy ý vì điều này có thể gây mất cân bằng điện giải trong cơ thể. Cần lưu ý rằng, bệnh nhân sốt xuất huyết thường không có biểu hiện mất nước rõ rệt, nên việc bù dịch chủ yếu là để hỗ trợ duy trì huyết động và ngăn ngừa biến chứng.

Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Người bệnh nên được ăn các món lỏng, dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng như cháo thịt, súp gà, sữa, trái cây tươi (đặc biệt là cam, đu đủ, xoài...). Những thực phẩm giàu vitamin và protein sẽ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Đồng thời, cần tránh những món ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc có gia vị mạnh, vì có thể khiến cơ thể khó hấp thu và gây khó chịu.

Những biện pháp chăm sóc tại nhà chỉ nên áp dụng cho các trường hợp bệnh nhẹ, không có dấu hiệu cảnh báo. Trong trường hợp người bệnh có biểu hiện trở nặng như chảy máu bất thường, tay chân lạnh, lừ đừ, nôn nhiều… hãy đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để được theo dõi và xử lý kịp thời.

Sốt xuất huyết có thể phòng ngừa hiệu quả nếu mỗi người dân đều nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Ngoài việc giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, diệt lăng quăng và tránh muỗi đốt, tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết là một giải pháp phòng bệnh chủ động và bền vững. Việc tiêm vắc xin không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn giúp hạn chế mức độ nghiêm trọng nếu chẳng may bị nhiễm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đã triển khai dịch vụ tiêm vắc xin Qdenga, loại vắc xin tiên tiến giúp phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả trước cả 4 chủng virus Dengue (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4). Việc tiêm ngừa sớm không chỉ giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng do sốt xuất huyết gây ra. Để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn cụ thể về lịch tiêm và thông tin vắc xin, bạn có thể gọi ngay hotline 1800 6928 hoặc đến trực tiếp Trung tâm Tiêm chủng Long Châu gần nhất.