Trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi rất dễ gặp phải tình trạng ho kèm theo các dấu hiệu như chảy nước mũi hoặc cảm giác đờm vướng trong cổ họng. Hiện tượng ho này thường xuất phát từ việc cơ thể bé nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết, do dị vật mắc kẹt trong cổ họng hoặc do các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Vậy, những cách chữa ho có đờm cho trẻ dưới 1 tuổi nào là an toàn và hiệu quả? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị đờm
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn non yếu, cùng với đường hô hấp chưa hoàn chỉnh như người lớn, khiến bé dễ bị tắc nghẽn do đờm hơn. Mọi tác nhân kích thích đường hô hấp đều có thể làm tăng sản xuất dịch nhầy, khiến đờm trở nên đặc và khó thoát ra.
Một số nguyên nhân và yếu tố dẫn đến đờm trong cổ họng trẻ sơ sinh bao gồm:
- Viêm mũi họng: Có thể do dị ứng, vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra, khiến cơ thể tăng tiết dịch nhầy nhằm loại bỏ tác nhân gây bệnh. Dịch này có thể chảy xuống cổ họng, dẫn đến ho và khò khè.
- Viêm phế quản: Tình trạng viêm kèm tăng tiết dịch tại phế quản, khiến trẻ ho có đờm nhiều, thậm chí khó thở hoặc thở khò khè.
- Cảm lạnh và cảm cúm: Do virus gây ra, trẻ thường có biểu hiện ho có đờm, chảy nước mũi, nghẹt mũi và trong trường hợp nặng có thể sốt cao, bỏ bú và quấy khóc nhiều hơn.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Do cơ thắt tâm vị ở trẻ chưa hoàn thiện, thức ăn dễ bị trào ngược lên cổ họng, gây kích ứng niêm mạc, ho nhiều và đờm xuất hiện.
- Yếu tố môi trường: Khói thuốc lá, ô nhiễm không khí và thay đổi thời tiết cũng là những nguyên nhân làm tăng nguy cơ trẻ sơ sinh bị đờm ở cổ họng.

Phần tiếp theo là những chia sẻ về cách chữa ho có đờm cho trẻ dưới 1 tuổi giúp các bậc phụ huynh chăm sóc con yêu hiệu quả hơn và giúp bé sớm khỏi bệnh.
Cách chữa ho có đờm cho trẻ dưới 1 tuổi đơn giản thực hiện tại nhà
Để giúp trẻ sơ sinh giảm ho có đờm hiệu quả, bố mẹ có thể áp dụng những phương pháp chữa ho có đờm cho trẻ dưới 1 tuổi dưới đây.
Cung cấp đủ nước cho bé
Ngoài việc tăng số lần bú khi bé bị ho có đờm, mẹ cũng có thể cho bé uống thêm một ít nước nếu thời tiết nóng hoặc da bé có dấu hiệu khô. Việc đảm bảo cung cấp đủ nước giúp làm loãng dịch nhầy trong cổ họng, tạo điều kiện để bé dễ dàng tống đờm ra ngoài qua hắt hơi hoặc xì mũi. Tuy nhiên, với trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ cần lưu ý không cho bé uống nước để tránh gây hại cho sức khỏe.

Vệ sinh mũi cho bé bằng nước muối sinh lý
Dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi là cách chữa ho có đờm cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi an toàn và hiệu quả. Nước muối giúp làm loãng đờm, thông thoáng đường thở, đặc biệt hữu ích khi bé bị nghẹt mũi hoặc khó thở. Mẹ nhỏ 2-3 giọt nước muối mỗi bên mũi, sau đó nâng đầu bé lên để đờm dễ thoát ra ngoài. Với bé lớn hơn, mẹ khuyến khích bé xì mũi nhẹ nhàng rồi lau sạch bằng khăn mềm.
Vỗ lưng giúp long đờm cho bé
Sau khi bé thức dậy, lượng đờm trong cổ họng thường nhiều hơn. Mẹ có thể vỗ nhẹ vùng lưng bé để giúp long đờm, theo các bước: khum tay tạo khoảng trống, vỗ nhẹ từ phần lưng trên đến vùng ngực (tránh vỗ vào xương ức và cột sống). Lưu ý không nên vỗ ngay sau khi bé ăn để tránh làm bé nôn.
Sử dụng dụng cụ hút đờm mũi cho bé
Khi đờm khiến bé khó chịu, quấy khóc, mẹ có thể dùng các dụng cụ hút mũi như máy hút mũi, bóng hút cao su hoặc ống tiêm bóng đèn để làm sạch dịch nhầy trong mũi bé. Trước khi hút, nên nhỏ vài giọt nước muối sinh lý để làm loãng đờm. Hút mũi 2-3 lần mỗi ngày, nhớ vệ sinh dụng cụ kỹ càng để tránh nhiễm trùng.

Tạo độ ẩm trong phòng để hỗ trợ bé
Không khí quá khô khiến dịch nhầy dễ đặc lại, khó thoát ra ngoài, làm bé khó chịu hơn. Vì vậy, tăng độ ẩm phòng bằng máy tạo ẩm hoặc đặt bát nước trong phòng sẽ giúp duy trì sự ẩm ướt cho đường hô hấp của bé, làm loãng đờm và giúp bé dễ chịu hơn.
Giữ ấm cơ thể cho bé
Giữ cho bé luôn ấm áp, đặc biệt vào những ngày lạnh, là cách chăm sóc đơn giản nhưng rất quan trọng. Mặc đủ quần áo ấm, đội mũ, mang tất chân giúp bé giữ nhiệt, hạn chế các bệnh về đường hô hấp và giảm tình trạng ho có đờm kéo dài.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Thông thường, các triệu chứng ho có đờm ở trẻ sẽ thuyên giảm sau vài ngày. Tuy nhiên, bố mẹ nên nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế khi thấy xuất hiện những dấu hiệu sau đây:
- Ho kéo dài trên 10 ngày mà không cải thiện.
- Sốt cao trên 38,5 độ C.
- Có hiện tượng chảy mủ ở mũi hoặc tai.
- Trẻ thở nhanh, thở khó khăn, mệt mỏi.
- Xuất hiện tiếng khò khè hoặc tiếng ho bất thường.
- Bé bỏ bú hoặc quấy khóc nhiều không dứt.
- Có dấu hiệu suy hô hấp như da và niêm mạc bị tái nhợt.
Phòng ngừa tình trạng ho ở trẻ hiệu quả
Bên cạnh việc tìm hiểu cách trị ho cho trẻ dưới 1 tuổi, phụ huynh cũng nên chú trọng đến công tác phòng ngừa bệnh. Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh, nhất là đối với trẻ sơ sinh – nhóm đối tượng có hệ miễn dịch còn non yếu và dễ bị nhiễm trùng. Dưới đây là một số biện pháp hữu ích giúp cha mẹ ngăn ngừa tình trạng ho cho trẻ sơ sinh, có thể tham khảo và áp dụng để bảo vệ sức khỏe con yêu:
Giữ môi trường sống sạch sẽ, an toàn
Tránh để bé tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi mịn hay các hóa chất độc hại; sử dụng máy lọc không khí trong phòng để loại bỏ các tác nhân gây dị ứng như bụi, phấn hoa; thường xuyên vệ sinh giường chiếu, chăn màn và đồ chơi của bé nhằm hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, virus.
Giữ ấm cho trẻ
Mặc quần áo đủ ấm cho bé trong những ngày lạnh, nhất là khi ra ngoài hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột; tránh cho bé tiếp xúc trực tiếp với gió lạnh từ quạt hoặc điều hòa.
Tiêm phòng vắc xin đầy đủ cho trẻ
Tiêm đúng lịch là biện pháp quan trọng để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh lý gây ho, ví dụ như ho gà, bạch hầu. Vắc xin 6 trong 1 được sử dụng phổ biến để bảo vệ bé khỏi sáu bệnh nguy hiểm: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn Hib.
Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm, quy trình tiêm chủng an toàn giúp giảm đau và nguy cơ biến chứng, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ đáng tin cậy để ba mẹ lựa chọn cho bé. Hơn nữa, tại Long Châu, vắc xin được bảo quản theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt, cam kết chất lượng và hiệu quả tối ưu. Hãy đến và trải nghiệm dịch vụ tiêm chủng chuyên nghiệp tại Long Châu.
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý
Sữa mẹ là nguồn cung cấp kháng thể tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ bé khỏi các nhiễm trùng. Khi bé bắt đầu ăn dặm, cần bổ sung thêm thực phẩm giàu vitamin C (cam, kiwi), vitamin D (cá hồi, lòng đỏ trứng) và sắt (thịt đỏ, rau xanh) để hỗ trợ sức khỏe hệ hô hấp.

Thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe khi thời tiết thay đổi
Hạn chế đưa bé đến những nơi đông người có nguy cơ lây nhiễm cao như trung tâm thương mại, bệnh viện; đảm bảo bé mặc đủ ấm và tránh ra ngoài khi trời lạnh sâu hoặc có sương mù dày.
Xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh
Đảm bảo bé ngủ đủ giấc (khoảng 14 - 16 tiếng mỗi ngày) để hệ miễn dịch phát huy tốt chức năng. Khi bé lớn hơn, hãy hướng dẫn bé thở sâu bằng mũi để giúp bảo vệ đường hô hấp.
Những cách chữa ho có đờm cho trẻ dưới 1 tuổi mà chúng tôi đã giới thiệu có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng và làm dịu tình trạng đờm ứ đọng. Tuy nhiên, nếu sau khi áp dụng các biện pháp này mà tình trạng của bé không cải thiện hoặc có những dấu hiệu nghiêm trọng, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.