Các dấu hiệu sốt xuất huyết và những điều bạn cần biết về sốt xuất huyết

Đa số trường hợp sốt xuất huyết thể nhẹ hồi phục trong khoảng một tuần, tuy nhiên thời gian hồi phục có thể thay đổi tùy mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe của từng người. Tuy nhiên, nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách trong giai đoạn bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe.

Các dấu hiệu sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra mà muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu. Bệnh thường gặp ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt dễ bùng phát vào mùa mưa và có nguy cơ gây thành dịch. Theo số liệu báo cáo của cơ quan y tế, Việt Nam ghi nhận số ca mắc sốt xuất huyết tăng cao theo chu kỳ, đặc biệt trong những năm gần đây. Theo thống kê cho biết, chỉ riêng trong giai đoạn từ năm 2019 - 2023, Việt Nam có hai đợt dịch sốt xuất huyết, đỉnh dịch vào năm 2019 ghi nhận hơn 334.231 ca sốt xuất huyết. Nhận biết sớm các dấu hiệu sốt xuất huyết giúp phát hiện kịp thời và hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng. Dưới đây là phân loại triệu chứng theo thể nhẹ và thể nặng:

Sốt xuất huyết thể nhẹ thường gặp

Sốt xuất huyết thể nhẹ thường có biểu hiện lâm sàng không đặc hiệu và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường như cảm cúm, sốt siêu vi hoặc dị ứng phát ban. Một số triệu chứng điển hình bao gồm:

• Sốt cao kèm đau đầu, đau sau hốc mắt.
• Nhức mỏi cơ thể, đau xương, đau khớp.
• Phát ban da, có thể xuất hiện trong hoặc sau giai đoạn sốt.
• Buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi toàn thân.

Thông thường, các triệu chứng sốt xuất huyết thể nhẹ kéo dài từ 4 đến 7 ngày. Nếu được chăm sóc đúng cách, người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn sau khoảng 1 tuần kể từ khi khởi phát sốt.

Dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết thể nặng

Sốt xuất huyết thể nặng là giai đoạn tiến triển của bệnh, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Người bệnh không chỉ có các triệu chứng của thể nhẹ mà còn xuất hiện thêm các dấu hiệu cảnh báo sau:

• Xuất hiện chấm xuất huyết dưới da (dạng chấm đỏ không biến mất khi ấn).
• Chảy máu mũi, chảy máu chân răng.
• Nôn ra máu hoặc đi tiêu phân đen do xuất huyết tiêu hóa.
• Đau bụng nhiều, nôn ói liên tục, tay chân lạnh ẩm.
• Mệt mỏi li bì, vật vã, choáng, thậm chí rối loạn ý thức.

Khi người bệnh chuyển sang thể nặng, cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để được cấp cứu và theo dõi sát. Việc chậm trễ trong xử trí có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra. Bệnh chủ yếu lây truyền qua muỗi vằn Aedes aegypti. Virus Dengue có bốn typ huyết thanh là DENV-1, DENV-2, DENV-3 và DENV-4, có thể gây bệnh lặp lại nhiều lần và nguy cơ gia tăng biến chứng cao hơn trong những lần nhiễm sau.

Muỗi Aedes truyền virus Dengue sang người khi hút máu từ bệnh nhân nhiễm virus trong giai đoạn sốt cao thường từ ngày 1 đến ngày 5 của bệnh. Sau khi hút máu, virus cần khoảng 8 - 12 ngày để nhân lên trong cơ thể muỗi trước khi có thể lây truyền sang người khác. Khi bị nhiễm virus Dengue, cơ thể người sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch để chống lại virus, nhưng nếu đã từng nhiễm một typ virus trước đó, lần nhiễm mới với typ virus khác có thể làm tăng nguy cơ sốt xuất huyết nặng do hiện tượng tăng cường miễn dịch phụ thuộc kháng thể.

Môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng trong sự lây lan của sốt xuất huyết. Những khu vực có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều là điều kiện lý tưởng để muỗi Aedes sinh sản, đặc biệt ở các vũng nước đọng, bình chứa nước, hoặc vật dụng phế thải như lốp xe, chậu hoa,...

Các biến chứng có thể xảy ra khi bị sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt khi bệnh tiến triển nặng. Các biến chứng của bệnh sốt xuất huyết có thể xảy ra bao gồm:

Giảm tiểu cầu

Giảm tiểu cầu là một trong những biến chứng thường gặp khi bị sốt xuất huyết. Đây là biến chứng không gây ra nhiều triệu chứng cho người bệnh khiến người bệnh chủ quan, không theo dõi tình trạng tiểu cầu cho đến khi bị xuất huyết ồ ạt. Khi tiểu cầu giảm dưới 50.000/mm³, nguy cơ xuất huyết tăng cao, đặc biệt là xuất huyết tiêu hóa và nội tạng, người bệnh cần được theo dõi sát để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm khác.

Tụt huyết áp và gây đau đầu

Khi sốt xuất huyết chuyển qua giai đoạn nặng, người bệnh thường xuất hiện tình trạng sốt xuất huyết đột ngột và gây ra tình trạng nhức đầu dữ dội. Trong sốt xuất huyết nặng, tụt huyết áp là biểu hiện của sốc Dengue, có thể dẫn đến suy tuần hoàn, tổn thương đa cơ quan và nguy cơ tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Tràn dịch màng phổi

Sốt xuất huyết nặng có thể gây ra biến chứng tràn dịch màng phổi do huyết tương thoát ra ngoài lòng mạch, tích tụ trong khoang màng phổi. Biến chứng này khiến bệnh nhân khó thở, đau ngực, tím tái, thậm chí có thể dẫn đến suy hô hấp cấp. Tràn dịch màng phổi thường gặp trong sốc Dengue và cần theo dõi sát sao để can thiệp kịp thời, tránh nguy cơ suy đa tạng.

Suy đa tạng

Sốt xuất huyết nặng có thể gây suy đa tạng do sốc Dengue, thoát huyết tương và rối loạn đông máu. Khi tuần hoàn bị suy giảm, các cơ quan như gan, thận, tim, phổi, não có thể bị tổn thương nghiêm trọng. Bệnh nhân có thể bị suy gan cấp, suy thận cấp, tràn dịch màng phổi, suy tim hoặc xuất huyết não. Khi gặp biến chứng suy đa tạng nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Xuất huyết não

Xuất huyết não là biến chứng hiếm nhưng nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết. Biến chứng xảy ra do giảm tiểu cầu nghiêm trọng và rối loạn đông máu. Bệnh nhân có thể xuất hiện đau đầu dữ dội, rối loạn ý thức, co giật, liệt nửa người hoặc hôn mê. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, xuất huyết não có thể gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong.

Những lưu ý khi bị sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được theo dõi và chăm sóc đúng cách. Khi mắc bệnh, người bệnh cần lưu ý những điều sau:

• Theo dõi sát diễn tiến bệnh: Sốt xuất huyết thường kéo dài từ 5 - 7 ngày, trong đó giai đoạn nguy hiểm thường rơi vào ngày thứ 3–7. Trong trường hợp xuất hiện các dấu hiệu nặng như đau bụng dữ dội, chảy máu cam, chân tay lạnh, lừ đừ, khó thở, nôn ói liên tục thì cần đến cơ sở y tế ngay để được điều trị.
• Bổ sung nước đầy đủ: Uống nước oresol, nước lọc, nước trái cây, nước canh để bù nước và điện giải. Tránh uống nước ngọt có gas, cà phê, rượu bia vì có thể làm cơ thể mất nước.
• Không dùng thuốc hạ sốt không an toàn: Chỉ dùng paracetamol để hạ sốt, tuyệt đối không tự ý dùng aspirin hoặc ibuprofen vì có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
• Nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ: Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, tránh đồ cay nóng và chứa nhiều dầu mỡ. Bên cạnh đó, bạn cần kết hợp nghỉ ngơi nhiều để cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe khi mắc bệnh sốt xuất huyết, bạn nên thực hiện tiêm phòng vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết để giảm nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe. Hiện nay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu có cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết, cụ thể là vắc xin Qdenga (Đức).

Với những thông tin trên hy vọng bạn đã hiểu rõ các dấu hiệu sốt xuất huyết từ đó có những biện pháp phòng ngừa phù hợp, ngăn chặn các biến chứng xấu đối với sức khỏe. Tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết là một trong những biện pháp phòng bệnh hiệu quả vì vậy hãy chủ động liên hệ với cơ sở y tế để thực hiện tiêm phòng bạn nhé.

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết, bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin mới nhất, nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới. Với hệ thống lưu trữ đạt chuẩn GSP, trung tâm đảm bảo chất lượng và an toàn cho từng liều vắc xin. Ngoài ra, Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm chủng linh hoạt, bao gồm tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, mua đặt giữ vắc xin và đặt giữ vắc xin trực tuyến, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Để đặt lịch hẹn, quý khách vui lòng liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua số Hotline miễn phí 1800 6928.

Xem thêm:

• Bị sốt xuất huyết nên ăn gì để tăng tiểu cầu? 8 loại thực phẩm cần bổ sung

• Sốt xuất huyết phát ban ngứa phải làm sao? Những biện pháp điều trị

• Sốt xuất huyết có bị lại không? Phòng ngừa tái nhiễm sốt xuất huyết