Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào?

Bệnh dại là một căn bệnh do virus dại gây ra, tấn công hệ thần kinh trung ương và dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Vậy, virus dại xâm nhập và phát triển trong cơ thể con người như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quá trình này.

Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào?

Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào bắt đầu từ khi virus dại (Rabies virus) xâm nhập vào cơ thể, thường qua vết cắn, cào hoặc liếm lên vùng da bị tổn thương. Sau khi xâm nhập, virus không ngay lập tức gây ra triệu chứng mà trải qua một giai đoạn ủ bệnh kéo dài.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), virus dại di chuyển từ vị trí xâm nhập (thường là mô dưới da hoặc cơ bắp) đến các dây thần kinh ngoại biên, sau đó lan truyền dọc theo hệ thần kinh trung ương, bao gồm tủy sống và não bộ, với tốc độ ước tính từ 12-24 mm mỗi ngày.

Quá trình này diễn ra âm thầm và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Vị trí vết cắn: Vết cắn ở đầu, cổ hoặc các vùng giàu đầu mút thần kinh (như ngón tay) có thời gian ủ bệnh ngắn hơn vì virus dễ dàng tiếp cận hệ thần kinh trung ương.

• Mức độ nghiêm trọng của vết thương: Vết cắn sâu hoặc nhiều vết cắn làm tăng lượng virus xâm nhập.

• Số lượng virus: Lượng virus lớn hơn sẽ đẩy nhanh quá trình lây nhiễm.

• Loại động vật cắn: Chó là nguồn lây bệnh dại phổ biến nhất, chiếm tới 99% các ca lây truyền cho con người.

• Tình trạng miễn dịch của nạn nhân: Người có hệ miễn dịch yếu có thể dễ bị virus tấn công hơn.

Thời gian ủ bệnh trung bình dao động từ 1-3 tháng, nhưng có thể kéo dài từ vài ngày đến hơn 1 năm tùy thuộc vào các yếu tố trên. Khi virus đến não, các triệu chứng lâm sàng bắt đầu xuất hiện, đánh dấu giai đoạn bệnh không thể đảo ngược nếu không được can thiệp sớm.

Các giai đoạn và triệu chứng của bệnh dại

Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào có thể chia thành ba giai đoạn chính: Giai đoạn tiền triệu, giai đoạn cấp tính và giai đoạn cuối. Dưới đây là diễn tiến cụ thể:

Giai đoạn tiền triệu

Đây là giai đoạn đầu tiên sau thời gian ủ bệnh, kéo dài từ 2-4 ngày. Các triệu chứng ban đầu thường không đặc hiệu, bao gồm:

• Sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu.

• Cảm giác ngứa, đau hoặc tê ở vị trí vết cắn (gặp ở hơn 80% trường hợp).

• Chán ăn, buồn nôn.

Giai đoạn cấp tính

Khi virus dại tấn công hệ thần kinh trung ương, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Có hai thể bệnh chính:

• Thể điên cuồng (Furious rabies): Chiếm khoảng 80% các ca bệnh, đặc trưng bởi sự kích động, lo lắng, lú lẫn, tăng động và hành vi bất thường. Người bệnh có thể bị co giật cơ, sợ nước (hydrophobia) và sợ gió (aerophobia) do co thắt cơ họng khi tiếp xúc với nước hoặc không khí.

• Thể bại liệt (Paralytic rabies): Ít phổ biến hơn, chiếm khoảng 20%, với triệu chứng chính là tê liệt cơ, bắt đầu từ vị trí vết cắn và lan rộng ra toàn cơ thể.

Giai đoạn cuối

Ở giai đoạn này, bệnh nhân rơi vào trạng thái hôn mê, co giật toàn thân và cuối cùng tử vong do suy hô hấp hoặc ngừng tim. Thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng đến tử vong thường chỉ kéo dài từ 4-7 ngày nếu không được chăm sóc y tế tích cực.

Thời gian ủ bệnh và tốc độ phát triển

Một câu hỏi phổ biến là: Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào về mặt thời gian? Thời gian ủ bệnh trung bình là 35-65 ngày, nhưng có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí và mức độ vết cắn. Ví dụ, một vết cắn ở chân có thể mất vài tháng để phát bệnh, trong khi vết cắn ở mặt có thể chỉ vài tuần. Khi triệu chứng xuất hiện, bệnh tiến triển rất nhanh, thường dẫn đến tử vong trong vòng 5-6 ngày nếu không được điều trị kịp thời.

Những yếu tố nguy cơ mắc bệnh dại

Nguy cơ mắc bệnh dại tăng cao trong các trường hợp sau:

• Sinh sống hoặc du lịch đến các khu vực có tỷ lệ bệnh dại cao như châu Phi, Đông Nam Á, nơi việc kiểm soát bệnh ở động vật chưa hiệu quả.

• Tiếp xúc thường xuyên với động vật hoang dã (dơi, chồn, cáo) hoặc làm việc trong môi trường có nguy cơ cao như phòng thí nghiệm nghiên cứu virus dại.

• Bị cắn ở vùng đầu, cổ hoặc tay, nơi virus dễ dàng di chuyển đến não nhanh chóng.

Phòng ngừa dại hiệu quả

Hiểu được bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào, chúng ta nhận thấy rằng việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng, đặc biệt vì bệnh không có cách chữa trị một khi triệu chứng xuất hiện. Biện pháp hiệu quả nhất là tiêm vắc xin phòng dại ngay sau khi bị động vật nghi nhiễm cắn hoặc tiêm phòng trước phơi nhiễm đối với những người có nguy cơ cao.

Tiêm vắc xin sau phơi nhiễm (PEP)

Nếu bị động vật cắn, cần thực hiện các bước sau ngay lập tức:

• Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước trong ít nhất 15 phút.

• Đến cơ sở y tế để được tiêm vắc xin phòng dại và globulin miễn dịch (RIG) nếu cần thiết.

• Hoàn thành đầy đủ liệu trình tiêm (thường 4 mũi trong 14 ngày).

Tiêm vắc xin trước phơi nhiễm

Dành cho những người làm việc trong môi trường nguy cơ cao như bác sĩ thú y, nhân viên cứu hộ động vật hoặc người thường xuyên tiếp xúc với động vật hoang dã.

Địa chỉ tiêm phòng dại

Để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi mối đe dọa của bệnh dại, hãy đến với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Chúng tôi cung cấp các loại vắc xin phòng dại chất lượng cao như:

• Vắc xin Verorab: Sản xuất tại Pháp, hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa virus dại.

• Vắc xin Abhayrab: Sản xuất tại Ấn Độ, phù hợp với nhiều đối tượng.

• Vắc xin Indirab: Sản xuất tại Ấn Độ.

Tại Long Châu, đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn lịch tiêm phù hợp, đảm bảo bạn được bảo vệ toàn diện trước nguy cơ bệnh dại. Đừng chần chừ, hãy hành động ngay hôm nay để không phải lo lắng về việc bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào. Liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline hoặc đến trực tiếp cơ sở gần nhất để đăng ký tiêm phòng!

Bệnh dại phát triển trong cơ thể con người như thế nào là một quá trình phức tạp, từ giai đoạn ủ bệnh âm thầm đến các triệu chứng nghiêm trọng không thể đảo ngược. Việc nhận biết sớm và phòng ngừa bằng vắc xin là chìa khóa để bảo vệ tính mạng. Với sự hỗ trợ từ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, bạn có thể yên tâm bảo vệ sức khỏe của mình và người thân trước căn bệnh nguy hiểm này. Hãy chủ động tiêm phòng ngay hôm nay!