Ai tìm ra vắc xin chữa bệnh dại? Lịch sử và ý nghĩa phát minh

Bệnh dại là một căn bệnh cực kỳ nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao nếu không được phòng ngừa và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng dại là vô cùng quan trọng. Người tìm ra vắc xin này là một nhà khoa học vĩ đại của Pháp, xuất thân từ một gia đình nghèo khó và đã vượt qua muôn vàn thử thách để đạt được thành công. Công trình của ông không chỉ cứu sống hàng triệu người mà còn đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử y học thế giới. Vậy hãy cùng Tiêm chủng Long Châu khám phá xem ai tìm ra vắc xin chữa bệnh dại trong bài viết dưới đây.

Ai tìm ra vắc xin chữa bệnh dại?

Ngày 6 tháng 7 năm 1885, tại Paris, ba người đàn ông đã chuẩn bị sẵn sàng để điều trị cho cậu bé 9 tuổi Joseph Meister, đến từ Alsace, sau khi cậu bị một con chó dại cắn nhiều vết nghiêm trọng. Trong số họ, hai người là bác sĩ, còn người thứ ba chính là người đưa ra liệu pháp điều trị - nhà hóa học và vi sinh vật học nổi tiếng Louis Pasteur.

Louis Pasteur được mệnh danh là "cha đẻ" của vắc xin dại. Ông là một nhà khoa học nổi tiếng người Pháp, sinh năm 1822 tại vùng Dole (Jura, Pháp) trong một gia đình nghèo làm nghề thuộc da. Vào thế kỷ 19, ông đã nghiên cứu và phát triển thành công vắc xin phòng bệnh dại, góp phần quan trọng vào sự phát triển của y học và được tôn vinh là một trong những bậc thầy vĩ đại trong lịch sử y học thế giới.

Vào thời điểm đó, bệnh dại là một nỗi ám ảnh kinh hoàng ở châu Âu, bởi khi phát bệnh, nạn nhân gần như chắc chắn sẽ phải chịu đựng một cái chết đau đớn và thảm khốc. Louis Pasteur, khi ấy đã là một nhà khoa học danh tiếng tại Pháp, đặc biệt quan tâm đến thời gian ủ bệnh của virus dại. Ông nhận thấy đây là một yếu tố quan trọng có thể tận dụng để phát triển một loại vắc xin mới.

Virus dại có thời gian ủ bệnh khá dài, thường kéo dài khoảng một tháng hoặc thậm chí lâu hơn kể từ khi bị chó dại cắn đến khi xuất hiện triệu chứng. Điều này mở ra cơ hội điều trị bằng vắc xin trong khoảng thời gian đó.

Trước khi bước vào năm 1885, Pasteur đã dành 5 năm nghiên cứu về bệnh dại. Đến thời điểm này, ông và các cộng sự tuyên bố đã phát triển thành công một loại virus sống đã được biến đổi. Loại virus này không chỉ có khả năng bảo vệ chó khỏi bệnh dại mà còn có thể ngăn chặn sự khởi phát các triệu chứng dại ở người đã bị phơi nhiễm.

Khi điều trị cho Joseph Meister, dù Pasteur quyết định áp dụng phương pháp mới khi cậu bé chưa có triệu chứng, nhưng ông và các cộng sự vẫn đầy lo lắng. Đây là cơ hội sống duy nhất của Meister và may mắn thay, cậu đã không phát bệnh. Sau khi tiếp tục điều trị thành công cho một bệnh nhân khác vào tháng 10 cùng năm, Pasteur tuyên bố đã tạo ra vắc xin phòng bệnh dại khiến cả thế giới chấn động.

Tuy nhiên, tranh cãi nhanh chóng nổ ra. Những người phản đối cho rằng không có thử nghiệm đối chứng, hiệu lực vắc xin chưa được chứng minh rõ ràng và Pasteur quá liều lĩnh. Ngoài ra, ông là người kín tiếng chỉ để lại rất ít tài liệu về phương pháp của mình, càng làm dấy lên nghi ngờ.

Gần một thế kỷ sau, vào những năm 1970, tài liệu nghiên cứu của Pasteur được công bố, tiết lộ rằng phương pháp ông dùng cho Meister chưa từng được thử nghiệm trên động vật. Dù vậy, quyết định táo bạo này đã giúp cậu bé sống sót.

Năm 1888, Viện Pasteur chính thức ra đời. Dù vắc xin của ông sau này được thay thế, Louis Pasteur vẫn được nhớ đến như một nhà khoa học tiên phong và vĩ đại.

Nguyên lý hoạt động của vắc xin dại

Nguyên lý hoạt động của vắc xin phòng bệnh dại, do Louis Pasteur đề xuất vào thế kỷ 19, dựa trên việc sử dụng bào tử dịch não từ động vật mang virus dại để tạo ra vắc xin. Khi tiêm vào cơ thể, các protein virus trong vắc xin sẽ kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể chống lại virus dại. Nhờ đó, nếu sau này cơ thể tiếp xúc với virus dại thật, kháng thể sẽ giúp tiêu diệt virus trước khi gây hại. Với đóng góp quan trọng này, Louis Pasteur được tôn vinh là cha đẻ của vắc xin phòng bệnh dại.

Những chi tiết lý thú trong quá trình ra đời của vắc xin phòng bệnh dại

Trước Joseph Meister, Louis Pasteur chưa từng thành công trong việc sử dụng vắc xin trên người. Theo sổ tay của ông, đã có hai thử nghiệm trước đó: Một với một người đàn ông 60 tuổi (người này chỉ nhận một liều vắc xin rồi không quay lại) và một với bé gái 10 tuổi (nhưng em đã qua đời trước khi nhận liều thứ hai).

Ý tưởng sử dụng tác nhân sống giảm độc lực vào thời điểm đó vô cùng đột phá, vì không ai dám nghĩ đến việc đưa mầm bệnh, dù đã giảm độc lực vào cơ thể con người. Hơn nữa, Pasteur không phải bác sĩ y khoa, nên nếu Meister không qua khỏi, ông có thể phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng.

Tại sao vắc xin chữa bệnh dại được coi là một trong những thành tựu lớn của y học?

Vắc xin phòng bệnh dại là một trong những thành tựu quan trọng của y học giúp ngăn ngừa và giảm tỷ lệ mắc cũng như tử vong do bệnh dại. Thành tựu này có được nhờ công trình nghiên cứu của nhà khoa học Louis Pasteur, người đã phát minh ra vắc xin phòng bệnh dại. Vắc xin hoạt động bằng cách kích thích cơ thể sản xuất kháng thể chống lại virus dại, giúp ngăn chặn sự phát triển của bệnh.

Trước đây, bệnh dại là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất, nhưng nhờ vắc xin, nó đã được kiểm soát và phòng ngừa hiệu quả. Đây cũng là một minh chứng tiêu biểu cho sự hợp tác và tiến bộ của khoa học và y học trong việc nghiên cứu và điều trị các bệnh truyền nhiễm.

Những con vật nào có khả năng truyền bệnh dại cho người?

Những loài động vật có thể truyền bệnh dại cho con người bao gồm chó, mèo, cáo, sói, khỉ và các loài khác bị nhiễm virus dại. Trong đó, chó là nguồn lây nhiễm chính do chúng thường xuyên tiếp xúc với con người và là vật nuôi phổ biến. Tiêm phòng dại cho chó là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh dại.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một địa chỉ uy tín cung cấp dịch vụ tiêm chủng đa dạng cho mọi lứa tuổi. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao và cơ sở vật chất hiện đại, trung tâm cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn và hiệu quả cho khách hàng.

Đặc biệt, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin phòng bệnh dại, một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể lây từ động vật sang người. Việc tiêm phòng dại là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Trung tâm sử dụng các loại vắc xin chất lượng cao, được bảo quản và quản lý nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn y tế.

Khách hàng có thể đặt lịch tiêm chủng trực tuyến thông qua ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu hoặc truy cập trang web chính thức của trung tâm để biết thêm thông tin chi tiết về các loại vắc xin và dịch vụ liên quan. Việc đặt lịch trước giúp đảm bảo quá trình tiêm chủng diễn ra thuận lợi và tiết kiệm thời gian.

Với sứ mệnh chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu luôn nỗ lực nâng cao chất lượng dịch vụ và cập nhật những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực y tế, mang đến sự an tâm cho khách hàng khi lựa chọn tiêm chủng tại đây.